«الهام یوسفی»، همسر زهیر قدسی نیز روزنامه‌نگار است. او سال‌هاست در روزنامه خراسان و شهرآرا در حوزه معرفی و نقد کتاب دست به قلم است، تاریخ خوانده و پژوهشگری تاریخ انجام داده و کتاب‌هایی را هم در این حوزه به رشته تحریر درآورده است. نگارش کتابی درباره زندگی دکتر علی شریعتی و کتاب «زن روز» که مروری بر تاریخ کشف حجاب در ایران است، از جمله آن‌هاست.
این معرفی نسبتا کوتاه لازم بود تا بیشتر و بهتر با این زوج کتابخوان و کتابدوست آشنا شویم؛ آن هم در مسیری که منتهی می‌شود به تحقق آرزوی مشترکشان یعنی تأسیس کتابفروشی.
بگذارید از اینجا شروع کنیم؛ الهام یوسفی و زهیر قدسی ۱۲ سالی می‌شود که با هم ازدواج کردند. در تمام این سال‌ها کتاب، دغدغه مشترک آنها بوده و همیشه تلاش کرده‌اند کاری مفید برای شهرشان انجام دهند و در همین راستا کارهای مشترک زیادی را با هم انجام داده‌اند؛ به‌عنوان مثال یک سال و نیم پیش فروشگاه کتابی در فضای مجازی به نام لاکی بوکز (Lucky Books) یا کتاب‌های خوش شانس راه‌اندازی کردند؛ فروشگاهی که هدفش دسترسی راحت و آسان مخاطبان به کتاب است.
به گفته این زوج کتابدوست مشهدی، از زمان تاسیس فروشگاه «لاکی بوکز» تاکنون، آنها با فعالیت در صفحات مجازی توانسته‌اند خیلی موفق عمل کنند، هدفشان آسان کردن دسترسی به کتاب بود و اینستاگرام توانست بستر مناسبی فراهم کند تا هم افراد در این فروشگاه بتوانند کتاب‌هایی را که لازم ندارند، بفروشند و هم بتوانند کتاب‌هایی با قیمتی مناسب‌تر بخرند.
ایده راه‌اندازی یک باشگاه کتابخوانی هم همان زمان با فروشگاه کتاب، شکل گرفت؛ خانم یوسفی در این باره می‌گوید: «ما یک باشگاه کتابخوانی هفتگی راه انداختیم و با همراهی دوستان علاقه‌مند، دورهمی بسیار موفق و خوبی را تشکیل دادیم و شروع کردیم به مطالعه کتاب‌ها و ارائه مطالب مرتبط با کتاب با موضوعات تاریخ، جامعه‌شناسی، علم، فلسفه و ادبیات».
وی ادامه می‌دهد: هر ماه در یکی از پارک‌های شهر جلسه را تشکیل می‌دادیم و این باعث شد که رهگذران هم فضای معرفی کتاب و فضای دوستی با کتاب را مشاهده و تجربه کنند.
برگزاری این دورهمی‌ها، گفت‌وگو و معرفی کتاب، این انرژی را به خانم یوسفی و همسرش داد که به دنبال ایجاد فضای مناسب برای انواع دورهمی‌های کتابخوانی، چه در بحث‌های غیر داستانی مثل فلسفه، روانشناسی، جامعه‌شناسی و هنر و چه بحث‌های داستانی و هر آنچه که به قول الهام یوسفی، لذت و عمق زندگی را زیاد می‌کند، باشند و افرادی را که به این فضاها علاقه‌مند هستند، با هم آشنا کنند و در نهایت حال خوشی را به فضای شهرشان بدهند.
علاوه بر باشگاه کتابخوانی، برگزاری انجمن مطالعاتی «سیمین دانشور» که مخصوص حوزه مطالعات زنان بود و در دو فصل برگزار شد، آنها را به سمت ایده‌ای به نام «خانه تجربه» سوق داد؛ ایده‌ای که آن را یک سال و نیم در ذهنشان پرورش دادند و به عنوان یک استارتاپ تلاش کردند همه زوایای موضوع را ببینند و «خانه تجربه»شان را بدون تجربه تاسیس نکنند.
«ما قبل از شیوع کرونا خانه‌ای بسیار قدیمی و آسیب دیده را اجاره و شروع به بازسازی آن کردیم؛ اما، متاسفانه به کرونا برخوردیم و خیلی از ادامه کار ناامید شدیم؛ با این حال دوستان و حامیانی که در فضای مجازی داشتیم، تشویقمان کردند که ادامه بدهیم، ما هم تلاش کردیم که به واسطه ساخته شدن خانه تجربه، تجربه تازه‌ای را به اطرافیانمان عرضه کنیم». خانم یوسفی با بیان این نکته، می‌افزاید: بازسازی خانه تجربه به علت کرونا سه ماه به طول انجامید و ما ۱۱ خرداد سال جاری با رعایت موارد بهداشتی توانستیم «خانه تجربه» را افتتاح کنیم.
با اینکه می‌دانستم فقط عشق است که می‌تواند موتور محرکی برای انجام چنین کاری باشد، آن هم کاری که خیلی پولساز نیست و اوضاع خوبی ندارد، باز هم دوست داشتم بدانم چرا در این شرایط دست به این کار زدند و سرمایه اولیه شان چه بوده است؟ خانم یوسفی در پاسخ به این سوال می‌گوید: اگر کاری را دوست داشته باشیم و ایمان داشته باشیم که با انجام دادن آن می‌توان حال خودمان و جهان‌مان را بهتر کنیم، قطعا می‌توان آن را به خوبی انجام داد. ما سرمایه زیادی نداشتیم، بزرگ‌ترین سرمایه ما امیدمان بود، اما به هر حال هزینه هم خیلی مهم بود و ناچار بودیم پس‌انداز و هر آنچه را که می‌توانیم در راه این آرزو خرج کنیم، استفاده کنیم و در این راه از فروش حلقه ازدواج‌مان هم دریغ نکردیم؛ چون حس می‌کردیم که برای این آرزوی بزرگ، باید شجاع بود.
«خانه تجربه بخش‌های مختلفی دارد؛ کتابفروشی یکی از بخش‌های آن است که تلاش شده کتاب‌های بسیار خوب و قابل دفاعی در آن جمع‌آوری و به فروش برسد» یوسفی با بیان این جمله ادامه داد: تلاش ما این است که علاوه بر اینکه یک کتابفروشی هستیم، کلینیک کتاب نیز باشیم؛ یعنی به آدم‌ها کتاب‌هایی را بدهیم که حالشان را بهتر کند و دردهایشان را التیام بخشد، علاوه بر این «لاکی بوکز» هم در خانه تجربه فعال است و می‌توان کتاب‌های دست دوم را آنجا عرضه کرد و فروخت. کتابفروشی ما یک تفاوت ویژه هم با سایرین دارد؛ اینکه شما می‌توانید کتاب نو را بخرید و پس بیارید. یعنی جزء معدود کتابفروشی‌هایی هستیم که کتاب را پس می‌گیرد و کتابِ پس‌گرفته‌شده در قفسه «لاکی بوکز» قرار گرفته و برای فروش با قیمت پایین تر دوباره آماده می‌شود.
علاوه بر این، «خانه تجربه» یک گالری خانگی هم هست و دیوارهایش در اختیار هنرمندان مشهدی قرار داده تا کاملاً رایگان و بدون دریافت هیچ هزینه‌ای آثارشان را برای نمایش و فروش بگذارند؛ به این صورت که یک ارزیاب هنری آثار را بررسی و انتخاب می‌کند و اثر برگزیده، روی دیوارها قرار می‌گیرد. هدفشان هم از این کار، این بوده که با هر بار ورود به «خانه تجربه» با دکوراسیونی متفاوت، که آثار اصیل هنری روی آن نصب شده، مواجه شوید و از طرفی هنرمند هم می‌تواند آثارش را در مکانی که آدم‌های اهل کتاب و اهل مطالعه رفت‌وآمد می‌کنند، به نمایش بگذارد و برای فروش قیمت‌گذاری کنند.
محور بخش دیگر از فعالیت‌های خانه تجربه - که در بلوار هفت تیر مشهد واقع شده و در این روزهای کرونایی هم پذیرای تعداد محدودی از مراجعین است که در صفحه اینستاگرام این مجموعه اطلاع‌رسانی می‌شود، برگزاری دورهمی‌های متعدد در حوزه‌های مختلف ادبی و هنری است؛ بخشی که به خاطر آن نام اینجا را «خانه تجربه» گذاشتند چرا که این فرصت را به افراد می‌دهد تا با گفت‌وگو به تجربیات خود ببافزایند و از طریق ادبیات و هنر عمق زندگیشان را وسعت دهند.
یوسفی در ادامه از سرویس‌های مختلفی که در «خانه تجربه» برایش برنامه‌ریزی کردند، گفت. «ما تلاش کردیم از متخصصین در حوزه‌های مختلف دعوت کنیم تا در موضوعاتی مانند خوانش متون کهن، دورخوانی نمایشنامه‌های کلاسیک، آموزش داستان‌خوانی و شناخت داستان، داستان‌خوانی برای نوجوانان با تکیه بر نویسنده‌های فارسی زبان، داستان‌خوانی به زبان انگلیسی، موسیقی کلاسیک، موسیقی سنتی، تاریخ و اندیشه، سینما مستند، روانشناسی، زنان، علم و فلسفه کارگاه‌ها و دورهمی‌هایی، تحت عنوان «جمعه‌های تجربه و زندگی» برگزار کنند و ضمن معرفی کتاب درباره تجربه زیستی خود در آن موضوع، بحث و گفت‌وگو کنند.
در ادامه از خانم یوسفی در مورد آینده می‌پرسم، می‌خواهم بدانم چه آینده‌ای برای «خانه تجربه»شان متصور هستند و رسیدن به چه جایگاهی راضی‌اش می‌کند و او پاسخ داد: اجازه بدهید فعلاً از آینده حرف نزنم، ما خودمان را خیلی اسیر و درگیر آینده نمی‌کنیم، فکر می‌کنیم که به هر حال کاری که کردیم آینده معنوی و خوبی را برای ما و دیگران خواهد داشت از طرفی همانطور که می‌بینید جهان خیلی غیرقابل پیش‌بینی شده اما، حتماً خوشبین به آینده این کار خواهیم بود.
یوسفی ادامه داد: اگر «خانه تجربه» به نقطه‌ای برسد که محلی امن و آرام برای جوان‌ها و افرادی باشد که امیدشان را از دست دادند و محلی برای دوستی‌های تازه، تجربیات تازه و وسعت بخشیدن و عمق بخشیدن به زندگی آدم‌ها باشد؛ ما خوشحال و راضی هستیم.
او همچنین گفت: ناگفته نماند ما «خانه تجربه» را برای لذت خودمان هم دایر کردیم؛ تاسیس اینجا آرزوی ما بود و رسیدن به این آرزو برای ما خیلی لذت‌بخش بود. همین که ما و دوستان‌مان در «خانه تجربه» کنار هم به آگاهی‌های جدیدی برسیم، کنار هم رشد کنیم و سعی کنیم که زندگی را لذت بخش‌تر کنیم، برای ما کفایت می‌کند.
در انتها از استقبالی که در این مدت از «خانه تجربه» و فعالیت‌های آن صورت گرفته و این زوج کتابدوست شاهد این حضور بوده‌اند، می‌پرسم. خانم یوسفی در نهایت رضایت پاسخ می‌دهد: استقبال خوبی را شاهد بودیم؛ خیلی‌ها در این مدت به ما سر زدند و توانستیم دوستان زیادی را پیدا کنیم و مطمئنم استقبال روزبه‌روز بهتر هم خواهد شد؛ چراکه مردم شهر ما به چنین فضاهایی نیاز دارند.
نظر شما