بدیهی است برای کتابخوان کردن جامعه باید به سمت مناطق و قشرهایی رفت که کتاب در آنجا حضور کمرنگتری دارد. با اندکی واکاوی میتوانیم به وضوح ببینیم که روستاها ظرفیت مستعد و منعطفی برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی هستند؛ اما متولیان امر سالیان درازی از این ظرفیت غافل مانده، کتابخوانی در میان اهالی روستا صرفا محدود به درس و مدرسه شده است و مطالعه آزاد آن‌گونه که باید نتوانست در جامعه روستایی جا باز کند.
خوشبختانه در پنج یا شش سال اخیر دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی تمام ظرفیت‌های جغرافیایی و انسانی را مورد ارزیابی قرار داد و کوشید برای هر حوزه با توجه به پتانسیل، امکانات، سرمایه و نیاز جامعه هدف طرح‌های متنوع کتابخوانی را با عناوین مختلف تعریف کند که شاخص‌ترین این طرح‌ها عبارتند از: طرح پایتخت کتاب ایران، روستاها و عشایر دوستدار کتاب، جام باشگاه‌های کتابخوانی و...
بی‌شک راه‌اندازی باشگاه‌های کتابخوانی در مناطق دور و نزدیک ایران موجب توسعه کتابخوانی در سراسر کشور شده است؛ منتها چون درونی کردن فرهنگ امری دیربازده و زمانبر است پس باید رشد سرانه مطالعه را در سال‌های نه‌چندان دور به‌نظاره نشست؛ چراکه از بطن بسیاری از این طرح‌ها جامعه کتابخوانی بیرون خواهد آمد که دست‌کم دغدغه کتاب را خواهد داشت و کتاب یکی از اقلام ضروری سبد خرید او خواهد بود و این بدان معناست که با استمرار و نظم می‌توان کتاب را در جامعه درونی کرد.
روستای «درازی» شهرستان خورموج یکی از روستاهایی است که در سال‌های اخیر توانسته خیزی بلند در حوزه کتابخوانی بردارد. در این روستا باشگاه‌های کتابخوانی و فعالان فرهنگی دغدغهمندی وجود دارد که مصرّانه با اجرای طرح‌های متنوع و متعددی در زمینه رشد کتاب و کتابخوانی فعالیت می‌کنند. یکی از آنها، باشگاه کتابخوانی «گنتار» (نام یک نوع خرما مرغوب است) است که از سال 96 فعالیت رسمی خود را در حوزه کتابخوانی به‌صورت جدی آغاز کرده است.
لیلی زارعی که تسهیلگر این باشگاه کتابخوانی است، در این باره به خبرنگار ایبنا گفت: این باشگاه با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره آموزش و پرورش شهرستان دشتی در روستای درازی تاسیس شد و من از همان زمان با هدف همه‌گیر کردن فرهنگ مطالعه و کتابخوانی، جذب مشاکت مردمی در پویش کتابخوانی، پر کردن اوقات فراغت اعضای باشگاه با یک سرگرمی سالم و آموزنده، انتقال فرهنگ غنی تفکر ورزیدن و مسئولیت‌پذیری، احیای سنت دیرینه دورهمی ادبی در سطح روستا (شونشینی کتاب) و... فعالیتم را آغاز کردم.
به گفته وی، فعالیت باشگاه کتابخوانی «گنتار» و برخی از باشگاه‌های کتابخوانی دیگر در این روستا موجب شده است که نه تنها دانش‌آموزان، بلکه بسیاری از اهالی روستا به کتاب علاقه‌مند شوند و از مطالعه آن لذت ببرند. افزون بر این، اجرا شدن طرح‌های خلاقانه و نوآورانه کتابخوانی در روستا، ضمن انتقال ارزش‌های فرهنگی و عمیق ایرانی- اسلامی به جامعه هدف، در ارتقا و اصلاح کیفیت نگرش‌ها و باورهای اهالی روستا نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
زارعی که دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی است، ادامه داد: در باشگاه‌های کتابخوانی «گنتار» به‌صورت مستمر کارگاه‌های آموزشی اولیا و دانش‌آموزان، نمایش خلاق، نقاشی، پرورش خلاقیت و اردوهایی با محوریت کتاب با حضور مدرسان و مربیان برجسته استانی و کشوری به‌خصوص در حوزه ادبیات کودکان برگزار می‌شود.
وی یکی از شاخص‌ترین طرح‌های کتابخوانی روستای درازی را برگزاری جشنواره قصه‌گویی با حضور رودابه حمزه‌ای، نویسنده مطرح کودک و نوجوان معرفی کرد و افزود: همچنین مطالعه کتاب‌های ویژه کودکان و نوجوانان و معرفی شده از سوی دبیرخانه جام باشگاه‌های کتابخوانی و نقد و بررسی آنها، بازدید از نمایشگاه کتاب و مراکز فرهنگی هنری، دیدار و گفت‌وگو با نویسندگان بومی و ملی، جشن امضای کتاب، پویش مجازی کتابخوانی، دورهمی ادبی اهالی روستا (شونشینی کتاب) از جمله برنامه‌های مهم و ویژه‌ای است که در این دو سال باشگاه کتابخونی «گنتار» آن را به‌صورت جدی دنبال می‌کند.
به گفته زارعی، این باشگاه در سال‌های 96 و 97 به‌عنوان یکی از 10 باشگاه برتر لیگ لیگ کتاب شهرستان دشتی معرفی شده است و توانسته در سال 96 به مرحله نهایی جام باشگاه‌های کتابخوانی کشور راه بیابد. همچنین فیلم یکی از اعضای باشگاه که در آن به ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی پرداخته است، به مرحله نهایی جام باشگاه‌های کتابخوانی کشور راه یافته است.
زارعی ادامه داد: از دیگر برنامه‌های کتابخوانی مستمری که در روستا اجرا می‌شود می‌توان به معرفی کتاب در مراسم صبحگاه، برگزاری مسابقات کتاب و روزنامه‌دیواری با موضوع کتاب و... در مدارس اشاره کرد. بدون تردید اجرای این برنامه‌ها نشان‌دهنده اهمیت کتابخوانی و توسعه آن در روستای درازی است.
وی به مهم‌ترین چالش‌های حوزه کتابخوانی در روستای درازی اشاره کرد و افزود: بدیهی است اجرای موفق هر طرحی نیازمند نیروهای کارآمد، خلاق و دغدغه‌مند است که در شرایط فعلی ما با کمبود نیروی انسانی آماده و منابع مالی کافی روبه‌رو هستیم. همچنین برای نتیجه‌بخش بودن طرح‌های کتابخوانی مشارکت خانواده‌ها و متولیان آموزش ضروری است که این مهم در سایه برنامه‌ریزی درازمدت و مستمر محقق می‌شود و ما امیدواریم از این پس مشارکت حداکثری اولیاء را در فعالیت‌های کتابخوانی شاهد باشیم.
زارعی به تعداد اعضای فعلی باشگاه کتابخوانی «گنتار» اشاره می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر این باشگاه 25 عضو دارد و در تلاش است تا از طبیعت بکر روستا در ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی بهره ببرد، از این رو بخشی از فعالیت‌های خود را در هوای آزاد و در دل طبیعت به نام «اردوی کتاب» اجرا می‌کند، بی‌شک طبیعت به پدید آمدن حس شگفتی و کنجکاوی در کودکان کمک می‌کند و به آنها این امکان را میدهد که هوشیار باشند و از همه حواس خود برای رسیدن به چیستی‌های ذهنی خود استفاده کنند.
تسهیلگر باشگاه کتابخوانی «گنتار» در پایان یادآور شد: من با توجه به علاقه ذاتی خودم به پویش کتابخوانی ورود کردم و در واقع با هدف تحول درونی و رشد وجودیام ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی را در اولویت برنامههایم قرار دادم. به‌جد میگویم که با مشاهده کتاب در دست دانش‌آموزان و مردم زادگاهم احساس شعف میکنم و از مطالعه آنها لذت می‌برم و به‌صورت جدی فعالیت‌های کتابخوانی‌ام را پابه‌پای شورای اسلامی و دهیار، معلمان و حامیان این پویش فرهنگی ادامه می‌دهم تا بستر حرکت و رشد را در روستایمان برای آیندگان هموار کنیم.
یادآوری می‌شود، باشگاه کتابخوانی «گنتار» یکی از گروه‌های کتابخوانی است که به همراه کانون فرهنگی هنری مساجد، شورا و دهیاری و... روستا طرح‌های خلاقانه خود را در سال جاری برای حضور در طرح روستاها و عشایر دوستدار کتاب ارائه کرده و امیدوار است که بتواند نقش موثرتری را در حوزه کتابخوانی منطقه ایفا کند. از طرحهایی که این باشگاه کتابخوانی به طرح روستاها و عشایر دوستدار کتاب عرضه کرده است، می‌توان به مسابقات کتابخوانی و نقاشی با کتاب، دیدار با نویسنده، کارگاه قصه‌گویی، مهارت مطالعه و کتابسازی، موکب کتاب و ... اشاره کرد.
نظر شما