محسن مهاجرنیا با معرفی کردن بیانیه گام دوم انقلاب و مطرح کردن شبکهای از مفاهیم دانشی در این بیانیه، آن را اعلامیه رستاخیز و رنسانس علمی انقلاب اسلامی معرفی کرد.
وی بیان اینکه در بیانیه گام دوم هفت راهبرد اساسی برای برداشتن گام دوم بیان شده است، افزود: اولین راهبرد، سخن از دانایی و آگاهی با عنوان «راهبرد دانش و پژوهش» است که سبب تولید قدرت و توانایی و نقش فزاینده بین المللی میشود و کشور اگر بخواهد حرکت کند، به قدرت و توانایی نیاز دارد که از طریق دانایی پدید میآید.
مهاجرنیا یکی از راهبردهای بیانیه گام دوم را نگاه راهبردی به دانش برشمرد و بیان کرد: سخن درباره راهبردها در واقع مواجهه با چهار مسئله اساسیِ فرصتهای طلایی، نقطه قوتها، تهدیدهای رهزن و نقطهضعفها در فرآیند حرکت از وضع موجود به اهداف مطلوب است، در این حرکت است که دانایی به توانایی تبدیل میشود.
این استاد حوزه و دانشگاه با معرفی کردن بیانیه گام دوم انقلاب به اعلامیه رستاخیز و رنسانس علمی انقلاب اسلامی تصریح کرد: در بیانیه گام دوم از میان شبکهای از مفاهیم دانشی مانند؛ دانایی، تولید علم، آفرینش علمی، شتاب علمی، قلّههای دانش، چشمهی دانش، استعداد علمی، رستاخیز علمی، دانشبنیان، موتور پیشران علم، مرزهای دانش، مسابقهی علمی دردنیا، پیشرفت علمی، جبران علمی، رتبه دانش کشور، «رستاخیز و رنسانس علمی بعد از انقلاب اسلامی» برداشت میشود. در واقع بیانیه گام دوم، اعلامیه رستاخیز و رنسانس علمی انقلاب اسلامی است.
مهاجرنیا اصطلاح «آفرینش دانش» که برای تولید دانش در بیانیه بهکار رفته است را مهم ارزیابی کرد و یادآور شد: این اصطلاح، اصطلاح فوقالعادهای است؛ چراکه واژه آفرینش و خلق دانش از اصطلاحات جدید آیندهپژوهی است. ویژگی خلق و آفرینش دانش، آن است که با مدیریت درونی ایجاد میشود، چیزی هم که با مدیریت درونی ایجاد شود، در فرایند جامعهپذیری و فرهنگپذیری فراگیر به عقلانیت دانشی تبدیل میشود.
وی به مراحل شکلگیری دانش اشاره کرد و افزود: وقتی دانشی بخواهد شکل بگیرد، مراحلی را باید طی کند. در مرحله اول یک سری دادههای خام است، بهقول پژوهشگران مثل فیش میماند. بعد اینها روی هم جمع میشوند و به حجمی از معرفت، اطلاعات و آگاهی تبدیل میشود، آنگاه بعد از پردازش، به نوعی آگاهی و شعور بومی تبدیل میشود و در نهایت بهنوعی از عقلانیت تبدیل میشود.
وی گفت: در جمهوری اسلامی باید به عقلانیت معرفتی و علمی برسیم، عقلانیت وقتی ایجاد میشود که آرامآرام آگاهی و اطلاعات ما فزونی بیابد و دانش شکل بگیرد و ادراک شود، وقتی اینگونه شد، این دانش، بخشی از وجود غیرقابل انکار ما میشود وهویت عقلی شکل میگیرد.
مهمان نشست کرسیهای آزاداندیشی دانشگاه طلوع مهر قم به تبیین مفهوم آفرینش دانش در ایران پرداخت و بیان کرد: انتساب دانش به یک ملت زمانی درست است که آن را از کسی نخریدهاند، وارداتی نباشد، تحت القائات دیگران شکل نگرفته باشد بلکه در دستگاه آفرینش و خلقت دانش بومی تولید شده باشد. به تعبیر رئیس جمهور قبلی آمریکا دانش هسته ای ایرانیان آفرینش خودشان است و بومی است و با کندن پیچ و مهره نابود نمیشود، چون بخشی از هویت و عقلانیت آنها شده است.
وی ادامه داد: جالب است آمریکائیها در کنار این اعتراف، گفتند اگر میان ایران و برخی از کشورهای عربی مزدور آمریکا جنگی دربگیرد ایران آنها را به عصر شترچرانی برمی گرداند چون علم و فناوریهای صنعتی و نظامی آنها، عقلانیت خودشان نیست و وارداتی است.
محسن مهاجرنیا در پایان به تعبیر اخیر مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان مجلس خبرگان رهبری اشاره کرد و گفت:تعبیر مقام معظم رهبری در بیانیه هم از آن به عنوان «رهزنان فکر» و تا حدودی «علم ترجمهای» یاد شده است و آن این است که «دشمن تلاش دارد تا بر فهم و ادراک تصمیم سازان، تصمیمگیران و آحاد مردم تأثیر بگذارد». دشمن برنامهریزی میکند تا فکر ما را بسازد و ما آنگونه تفکر کنیم که آنها میخواهند. درواقع، این نوع اندیشیدن انفعالی هرگز به خلق دانش و عقلانیت معرفتی نمیرسد.
نظر شما