به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران،‌ نخستین دوره جشنواره ملی خط بریل فارسی (بریلفا) با هدف بهبود جایگاه ویژه بریل در تأمین نیازهای اطلاعاتی نابینایان، رفع کاهش تدریجی استفاده از این خط در دو دهه اخیر به‌خصوص در ایران، توجه ویژه سازمان‌‏ها و معاهدات بین‌‏المللی بر حفظ، گسترش و رسمیت بخشی بیشتر به آن و نیز بازشناسی و معرفی خط بریل به جامعه به همت کتابخانه ملی ایران برگزار می‌شود.

در این جشنواره علاقمندان می‌‏توانند آثار خود را در چهار بخش «مقاله‌نویسی»، «دستاورد و فعالیت ‏مؤثر»، «پژوهش» و«ایده‌‏های خلاقانه» در حوزه خط بریل، براساس ضوابط و مواردی که در این شیوه نامه می‌‏آید، تنظیم کرده و به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.

در اختتامیه جشنواره، نفرات برگزیده معرفی و با اهدای جوایز نفیس تقدیر خواهند شد. همچنین، سازمان اسناد و کتابخانه ملی به تمامی ارسال کنندگان آثار، گواهی حضور در جشنواره اعطاء خواهد کرد و به آثاری که در فرآیند داوری و ارزیابی حداقل 50 درصد امتیازات لازم را کسب کنند، گواهی پذیرش اثر نیز تعلق خواهد گرفت.

بخش‏‌های این جشنواره شامل مقاله‌نویسی به بریل، دستاوردها و فعالیت‏‌های مؤثر در زمینه بریل، پژوهش در حوزه بریل و ایده‌‏های خلاقانه در زمینه بریل با هدف حفظ و گسترش خط بریل فارسی، آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی نسبت به خط بریل در جامعه، ترویج، ترغیب و نهادمندسازی این خط در بین نابینایان ایران، ایجاد توجه و حساسیت نسبت به بریل در دستگاه‏‌های ذی‏ربط و بازشناسی و توجه ویژه به ظرفیت حداکثری بریل در تأمین نیازهای اطلاعاتی افراد با آسیب بینایی است.

در بخش مقاله‌نویسی به بریل، افراد با آسیب بینایی می‌توانند در قالب محورهای کلی زیر، مقالات و نوشتارهای کوتاه خود را به صورت بریل ارسال کنند.

لازم به ذکر است بخش مقاله‌نویسی در دو سطح «زیر 20 سال» و «بالای 20 سال» برگزار می‌شود و این بخش جشنواره صرفاً مختص افراد نابینا و کم بیناست.

محورهای کلی بخش مقاله‌نویسی شامل:
الف. راهکارهای کاهش شکاف اطلاعاتی بین نابینایان و سایر افراد با استفاده از خط بریل
ب. مناسب‏‌ترین روش یکپارچه‌سازی دسترسی به منابع بریل و گویا با توجه به اقتضائات سیاستی، حقوقی، اجتماعی و فرهنگی
ج. آسیب‌شناسی نحوه آموزش بریل فارسی و روش‏‌های استفاده از آن در مدارس نابینایان است.

شرایط ارسال مقالات
مقالات ارسالی باید دارای شرایط زیر باشند:
الف. مقاله به صورت بریل نوشته و ارسال شود.
ب. مقاله توسط فرد نویسنده و به صورت مستقیم (صرفاً با لوح و قلم، و یا ماشین‌تحریر بریل) نگارش شود و به مقالاتی که با استفاده از چاپگرهای بریل از روی فایل متنی بینایی تهیه شوند، ترتیب اثر داده نخواهد شد.
ج. مقالات باید به صورت چکیده مبسوط بوده و تعداد واژگان هر مقاله برای زیر بیست سال تا 700 کلمه، و بالای بیست سال تا 1200 کلمه است.
د. اطلاعات کلی شامل نام و نام خانوادگی، سن، میزان تحصیلات، میزان و نوع آسیب بینایی، شماره تماس همراه، شماره تماس ثابت، شغل (اختیاری)، محل زندگی (اختیاری)، ایمیل (اختیاری) در ابتدای مقاله آورده شود.
ه. برای سهولت در امر داوری و سایر فرآیندها، موارد بند «د» یا در یک صفحه جدا قرار داده شود یا بین اطلاعات کلی درج شده و بدنه اصلی مقاله حداقل دو خط فاصله گذاشته شود. همچنین، در آغاز مقاله، «محور موردنظر» و بعد از آن با یک خط فاصله «عنوان» مقاله درج شود. بین عنوان و متن اصلی نیز حداقل یک خط فاصله لحاظ شود.
و.در نگارش مقاله مواردی چون مقدمه و طرح بحث، انسجام در پردازش و تبیین موضوع، کاربردی بودن، عینی بودن موضوعات طرح شده، نتیجه گیری و ارائه راهکار و پیشنهاد مورد توجه قرارداده شود.
ز. استفاده و درج بخش منابع و ماخذ، ضروری نیست، اما در صورت استفاده در داوری‌‏ها لحاظ خواهد شد. همچنین این بخش، جزء حجم کلی مقاله محسوب نمی‏‌شود.
ح. در بالای هر صفحه، شماره صفحه ذکر شده و در انتهای مقاله نیز کلمه «پایان» درج شود.
ط. هر نویسنده می‏‌تواند حداکثر در هر یک از محورهای اعلام شده، یک مقاله و جمعاً سه مقاله به جشنواره ارسال کند.
ی. به مقالاتی که دارای بیش از یک نویسنده است، در صورت کسب رتبه صرفاً یک جایزه تعلق می‏‌گیرد.
ک. دانش‌آموزان نابینا می‌‏توانند علاوه بر محورهای کلی بالا، در موضوع‏‌های «چرا بریل مهم است؟»،«اگر بریل نبود» و «کتاب بریل بهتر است یا گویا چرا؟» نیز مقالات و انشاء‏های خود را به بریل به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.
ل. سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مقالات برگزیده و شاخص را در ویژه‌‏نامه جشنواره و به نام خود نویسنده یا نویسندگان منتشر می‏‌کند.
م. برای جلوگیری از پاک‌شدن احتمالی نقاط بریل یا هرگونه آسیب دیگر، مقالات در قالب بسته‌بندی مناسب به دبیرخانه ارسال شود.

داوری بخش مقاله نویسی
داوری مقالات در دو بخش صورت می‏‌پذیرد:
الف. صحیح‌نویسی و رعایت رسم‌‏الخط بریل (نبود قلم خوردگی و هرگونه 6 نقطه، نبود اغلاط املایی، رعایت علائم ویرایشی و نگارشی و...)
ب. بخش محتوایی
در این بخش معیارهای مندرج در بند «و» (شرایط ارسال مقالات) لحاظ می‌شود.

* دبیرخانه جشنواره به مقالاتی که تمام یا بخش بیشتری از آن از روی مقالات یا نوشتارهای موجود کپی شده باشد، برای داوری ترتیب اثر نخواهد داد.
* صرفاً مقالاتی در بخش محتوایی داوری خواهند شد که حداقل 70 درصد امتیاز بخش الف (صحیح‌نویسی و رعایت رسم‌‏الخط بریل) را کسب کنند.
* در بخش رسم‏الخط بریل، در مواردی که املاء یا شیوه‏‌های نگارش مختلف وجود دارد، هر دو روش سازمان بهزیستی کشور (مرکز رودکی) و سازمان آموزش و پرورش استثنایی صحیح قلمداد می شود.
* سازمان اسناد و کتابخانه ملی در ارزیابی بخش صحیح‌نویسی بریل از پیشکسوتان و کارشناسان این حوزه، و در داوری بخش محتوایی از ظرفیت‏‌های علمی و پژوهشی کتابخانه ملی و نیز صاحب نظران حوزه نابینایان بهره خواهد برد.
بخش دستاوردها و فعالیت‏های مؤثر در زمینه بریل در دو محور برگزار می‌شود و برگزیدگان در اختتامیه جشنواره تقدیر خواهند شد.

محورهای بخش دستاوردها و فعالیت‌‏های مؤثر :
الف. معرفی و تجلیل از شخصیت‌‏های تأثیرگذار در بریل فارسی
در این قسمت افراد می‌‏توانند رزومه‏‌ای از فعالیت‏‌ها و خدمات تأثیرگذار خود در زمینه بریل و امور مرتبط شامل آموزش، ترویج، ابداع و اختراع، فرهنگ‌سازی و هرگونه اقدام یا کار مؤثر دیگر را ارسال کنند.
* ملاک ارزیابی در این بخش صرفاً رزومه فرد (مجموعه اقدامات و فعالیت‏‌های وی) است و نه یک اقدام یا فعالیت خاص.
* دبیرخانه جشنواره نیز راساً بنابر ظرفیت‏‌های خود در زمینه شناسایی و معرفی افراد تأثیرگذار در حوزه بریل فارسی تلاش خواهد کرد، اما رزومه‌‏های ارسالی، در اولویت بررسی قرار خواهند داشت.
ب. خدمات، فعالیت‏‌ها و دستاوردهای تأثیرگذار در حوزه بریل فارسی
در این قسمت شرکت‏‌ها، نهادها، ان‏‌جی‏‌اوها و افراد می‏‌توانند هرگونه فعالیت، دستاورد یا اقدام مؤثر خود در حوزه بریل و امور مرتبط با آن را در (2000-700) کلمه شرح داده و به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.

روش ارسال و داوری آثار
الف. رزومه (محور اول) یا شرح دستاورد، خدمت یا فعالیت مؤثر (محور دوم)، از طریق ایمیل یا به صورت پستی به دبیرخانه جشنواره ارسال شود.
ب. مشخصات کلی شرکت، مؤسسه، ان‏‌جی‏‌او یا فرد شرکت کننده در جشنواره، به رزومه فعالیت‏ها یا شرح دستاورد ارسالی پیوست شود.  
ج. مستندات لازم اعم از گواهی کارهای انجام شده، گواهی اختراع یا ابداع، تقدیرها و هرگونه مستندات دیگر مرتبط با رزومه یا شرح دستاورد به پیوست ارسال شود.
د. دبیرخانه جشنواره در پروسه داوری آثار، در صورت نیاز به مستندات دیگر، مراتب را به صاحب رزومه یا دستاورد اعلام خواهدکرد. صاحب اثر باید حداکثر ظرف یک هفته مستندات لازم را جهت تکمیل فرآیند داوری به دبیرخانه جشنواره ارسال کند.
ه. به موارد مطروحه در رزومه یا شرح دستاوردها و فعالیت‏‌هایی که هنوز عملیاتی نشده و در حد ایده یا آغاز کار است در داوری این بخش (دستاوردها و فعالیت‌‏های مؤثر) ترتیب اثر داده نخواهد شد.

در بخش پژوهش‏ در حوزه بریل پژوهشگران می‌‏توانند پژوهش‌‏های انجام شده خود را در حوزه بریل در چهار بخش: «کتاب»، «مقاله»، «رساله و پایان‌نامه» و «طرح پژوهشی» به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. برگزیدگان در اختتامیه جشنواره تقدیر خواهند شد.

شرایط ارسال آثار پژوهشی
الف. صرفاً کتاب‌هایی که تا آبان 1398 چاپ و منتشر شده باشند، داوری می‌شود و به کتاب‏‌های در حال چاپ، آماده چاپ و... ترتیب اثر داده نخواهد شد.
ب. باید حداقل یک نسخه از کتاب برای داوری به دبیرخانه جشنواره ارسال شود.
ج. مقالات باید در یکی از مجلات داخلی اعم از (مجلات عمومی، مجلات علمی-تخصی، علمی-ترویجی و یا علمی- پژوهشی) و مجلات خارجی تا پایان آبان 1398 چاپ یا منتشر شده یا گواهی پذیرش (اکسپت) آن صادر شده باشد.
مقالات ترجمه شده نیز در جشنواره داوری می‏‌شود.
د. مقاله به صورت پستی یا ایمیل همراه با مشخصات نویسنده و مشخصات مجله، و در صورت امکان آدرس الکترونیک دسترسی به مقاله برای دبیرخانه ارسال شود.
ه. صرفاً پایان نامه‌‏ها و طرح‏‌های پژوهشی که تا شهریور 1398 پایان یافته‏‌اند، داوری خواهد شد.
و. باید طرح یا پایان‌‏نامه موردنظر همراه با گواهی اتمام یا گواهی دفاع پایان‏‌نامه به صورت پستی یا الکترونیک به دبیرخانه جشنواره ارسال شود.
ز. هر یک از آثار ارسال شده (کتاب، مقاله، پایان‌نامه و رساله و طرح پژوهشی) توسط دو داور بررسی شده و ملاک ارزیابی، متوسط نمره داوری خواهد بود.
در بخش ایده‌‏های خلاقانه در زمینه بریل افراد می‏‌توانند متناسب با نیازهای جامعه هدف و نارسایی‏‌ها و آسیب‌‏های موجود در زمینه بریل و ظرفیت‏‌های آن از قبیل:
«بریل و فناوری»، «شیوه‌‏های تندخوانی بریل»، «روش‏‌های آموزش، ترویج و فرهنگ‌سازی در زمینه بریل»، «استفاده از ظرفیت بریل در زندگی روزمره» و...، ایده‌‏های خود را در 3000-1000 کلمه به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. پس از داوری در اختتامیه جشنواره، ایده‌‏های برتر معرفی و تقدیر خواهند شد.

شرایط ارسال ایده
الف. طرح ایده به همراه مشخصات کلی صاحب ایده، به دبیرخانه جشنواره از طریق ایمیل یا به صورت پستی ارسال شود.
ب. جشنواره، ایده‏‌های برتر و مناسب را به نام خود صاحب ایده جهت اجرایی‌سازی به سازمان‏‌ها، مؤسسات، شرکت‏‌ها یا ان‏‌جی‏‌او مربوطه، معرفی و منعکس خواهند کرد، اما در مورد اجرایی شدن و سازوکارهای بعدی آن مسئولیتی بر عهده جشنواره و سازمان اسناد و کتابخانه ملی نخواهد بود.

فعالیت‏‌های جنبی جشنواره  
الف. نشست‏‌های تخصصی در حوزه بریل
در راه بررسی ظرفیت‏‌ها، فرصت‌‏ها و چالش‏‌های بریل فارسی، شناسایی مشکلات پیش‏روی آن و ارائه راهکار، طرح و بررسی پیشنهادات بدیل در این زمینه، در طول برگزاری جشنواره نشست‏‌های تخصصی و سیاستی با حضور مسئولین، صاحب‏نظران و کارشناسان این حوزه در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار خواهد شد.
عنوان، موضوع و تاریخ هر یک از این نشست‏‌ها متعاقباً اطلاع‌رسانی می‌شود.

ب. نمایشگاه‏ تخصصی در حوزه بریل
همزمان با اختتامیه جشنواره، نمایشگاهی از آثار ارسالی و نیز سایر دستاوردهای موجود و فعالیت‏‌های انجام شده در حوزه بریل برگزار خواهد شد. سازمان‏‌ها، مؤسسات، شرکت‏‌ها و ان‏‌جی‌‏اوها جهت حضور در نمایشگاه و کسب اطلاعات بیشتر و انجام هماهنگی‌‏های لازم می‏‌توانند از راه‌‏های ارتباطی موجود با دبیرخانه جشنواره تماس حاصل کنند.

آخرین مهلت ارسال آثار تا 30آبان 1398 اعلام شده است و اختتامیه این جشنواره 26 آذر 1398 برگزار خواهد شد.

آدرس پستی:
بزرگراه حقانی-غرب به شرق-بعد از مترو حقانی-بلوار کتابخانه ملی-ساختمان کتابخانه ملی-دبیرخانه حوزه ریاست، جشنواره ملی (بریلفا) کدپستی: 1538633311
شماره تماس: 81622885-021 و پست الکترونیکی: Brlfa@nlai.ir