به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) ویژه‌برنامه «شب سپید»  با حضور شاعران ملی و استانی در بوشهر از سری برنامه‌های سومین دوسالانه ملی جایزه ادبی بوشهر با حضور شمس آقاجانی، آتفه چهارمحالیان، علی قنبری و جمعی از شاعران هم‌استانی چهارشنبه‌(۲۲ خردادماه) در کافه آوان بوشهر برگزار شد.

مدیریت این برنامه را عبدالله رئیسی، شاعر، پژوهشگر و منتقد هم‌استانی برعهده داشت.

در این نشست شهریار بزرگمهر، محمد طاهرنسب،  مجتبی مظفری‌فرد، میثم متاجی، مهدی علیمرادی، محمد عسکری‌ساج، پوریا پلیکان، فرینوش عسکری، آناهیتا رضایی و حسین باقری به شعرخوانی پرداختند.

آقاجانی گفت: بسیاری از اتفاقاتی که در دهه‌ هفتاد در حوزه‌ شعر رخ داد، ناشی از تغییرات بنیادی‌تری‌ بود که در حوزه‌ اندیشه و قواعد گفتمانی حاکم بر جامعه‌ ایرانی در یک مقطع زمانی خاص روی داد. این تغییرات در مجموع موجب شد که این مقطع زمانی واجد خصوصیات قابل تشخیص و تفکیکی، نسبت به قبل از خود شود.

وی ادامه داد: به‌عبارت دیگر شرایطی در آن مقطع زمانی وجود داشت که بر حوزه‌های وسیع و متنوعی اثر گذاشت و شعر هم یکی از این حوزه‌ها بود؛ اگرچه شاید بتوان گفت که شعر به نوعی در خط مقدم قرار گرفت و حتی پیش از عیان شدن تحولات، بر افق تغییرات اشراف داشت و حتی آن‌را پیش‌بینی کرد و این از موهبت‌های هنر است.

خالق مجموعه ‌شعر «گزارش ناگزیری» با تاکید اهمیت شکل‌گیری جریان علمی و پژوهشی در حوزه شعر بیان کرد: امیدوارم محققان و اندیشمندان آگاه، بیایند و با انجام کارهای علمی و پژوهش‌های میدانی در شناسایی و توضیح خصوصیات این دوره‌ زمانی به ما کمک کنند که بسیار ضروری است و هنوز کار زیادی روی آن نشده است.

آقاجانی گفت: همیشه در شعر افراط و تفریط وجود دارد که گاه هم بسیار مخرب و گمراه‌کننده است؛ البته خیلی وقت‌ها هم لازم است، برای برقراری تعادل و خود اصلاحی! با یک بررسی تاریخی می‌توان مصادیق زیادی پیدا کرد. بعضی از این افراط‌ها به خاطر شعر و درد شعر نیست، آن آدم‌ها به دنبال رفع مشکلات خود هستند و عرصه‌ ادبیات را به محملی برای ارضای نیازهای دیگر خود تبدیل می‌کنند.

این شاعر افزود: بعضی آدم‌ها به دلیل ناآشنایی، برداشت‌های غلط و... به این شیوه‌ها رو می‌آورند و توانایی و ابزارهای لازم را در اختیار ندارند. بعضی‌ها هم متاثر از هیجان‌های کشف و نوآوری به این وضعیت کشیده می‌شوند. بعضی‌ها هم در حال سعی و خطا هستند بنابراین  زیاد اشتباه می‌کنند؛ چون قدم به یک وادی ناشناخته گذاشته‌اند.

وی در تحلیل شعر شاعران جوان بیان کرد: شعر باید شعر باشد. بقیه‌اش واژه‌پردازی‌های تاریخ‌نگارانه است، در حقیقت شعر دهه هفتاد، هشتاد و نود ندارد. من قبلا بین «زبانیت» و یک جریان دیگر در شعر آن دوره تفکیک قائل شدم. عنوان «شعر زبان» را خود براهنی ابداع کرد تا بتواند با آن، شعری که سودایش را در سر داشت معرفی و تبیین کند؛

آقاجانی ادامه داد: او در نهایت به چیزی آن‌ طرف شعر زبان نظر داشت بنابراین آثاری را در هر دو بخش نظری و خلاقه، تالیف کرد که متاسفانه بخش اعظم آن به‌رغم گذشت زمان نسبتا طولانی هنوز به چاپ نرسیده‌اند. نحوگریزی و معناگریزی، آن‌گونه که دیگران، درست یا نادرست مطرح کرده‌اند، بیشتر در این دسته از شعرهای او اتفاق می‌افتد که بعضی از اعضای کارگاه نیز در این مسیر تجربه‌هایی را ارائه دادند؛ اما مثلا در کار خود من و دوستان دیگر این اتفاق به این صورت نیفتاده است یا اینکه خیلی به‌ندرت می‌توان مواردی را مشاهده کرد.

دستیابی به فردیت و هویت فردی از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر مدرن است
چهارمحالیان، گفت: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر مدرن دستیابی به فردیت و هویت فردی است که در سایه‌ آن شاعر بتواند مضامین و درونمایه‌های اجتماعی- انسانی را پس از گذر از تفکرات جمعی و عمومی در پردازشی دیگر به کار بگیرد.

 شاعرمجموعه شعر «معشوق کاغذی» ادامه داد: برجسته‌نمایی نوسان‌های اجتماعی از طریق بهره‌گرفتن هوشمندانه از خرد وآگاهی انسانی و پررنگ‌نمای عناصر بنیادین فکری – اجتماعی و تثبیت آن در معناهای متنی با توجه به جزئی‌نگری‌های شاعرانه این امکان را برای مخاطب فراهم می‌آورد تا با درنگی هوش‌ورزانه بر اتفاقات جهان پیرامون و ارزیابی دقیق و آگاهانه از آن‌ها مسیر نوشتار را طی کرده، معناهای متکثر گزاره‌ها را دریابد.

وی در ادامه با بیان اینکه تمهیدات و هنجارگریزی‌های متنی شعر امروز در سایه‌ بیانی صریح و صمیمی است که سرانجام با توزیع ظرفیت‌های متنوع بیانی در نوشتار و تلفیق همان ظرفیت‌ها با مونولوگ‌های متنی به انعکاس اندیشه‌های اجتماعی‌ بدل می‌شوند، افزود: شاعر بار تفکرات خود را در این مجموعه به نمود آن‌ها اختصاص داده است. اندیشه‌ای که با تصویرهای سرکش و ناآرام گره خورده است تا مسیر اتفاقات را نشانمان دهند. مسیری که هر یک با عصیانی‌ توفنده بازنمایی و انعکاس حوادث این جهانی را به عهده گرفته‌اند.
 

چهارمحالیان با تاکید بر اینکه همه چیز در متن بر عهده‌ مولف است، گفت: این توالی مونولوگ‌هایی‌ است که در برخی از متن‌ها اتفاق می‌افتند، مونولوگ‌هایی که سلسله‌ای از رخدادها را در جهان پیرامون با بهم ریختن هنجار کلام، گسست در تصاویر و تخریب مسیر روایی نوشتار، به نمایش می‌گذارند تا تضادها و تناقضاتی را ترسیم کنند که بشر معاصر در زندگی تراژیک خود با آن روبه‌روست. امتدادی از مونولوگ‌ها که پس از تخریب مسیر روایی نوشتار آمده‌اند تا تفکر برخاسته از همان معناها را در متن برجسته کرده و موقعیت ذهنی- معرفتی متمایزی را برای شعرها به‌وجود آورند.
 
سراینده «کتابی که نمی‌خواستم» در پایان بیان کرد: اگرچه به نظر می‌رسد خرده روایت‌ها تن به معناهای قطعی و نهایی نمی‌دهند؛ اما آن‌چه که مهم به‌نظر می‌رسد مناسبات درونی و مستحکم همین خرده روایت‌هاست که در نهایت پس از تخریب روایت اساس منطقی نوشتار را به عهده گرفته‌اند. یادآوری می‌شود.

ویژه‌برنامه «شب سپید» با استقبال چشمگیر شاعران ملی و استانی ساعت ۲۰ بیست‌و‌دوم خردادماه به همت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری بندری بوشهر با همکاری کافه آوان برگزار شد.