به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید عبدالمجید شریف‌زاده، دبیر علمی «همایش ملی هنر ایران در دوره قاجار» در این نشست علاوه بر معرفی کلی همایش و محورهای آن، به واکاوی این نسخه پر ارزش پرداخت.
به گفته این استاد دانشگاه و نگاره‌پژوه، نسخه خطی شهنشاه نامه از آثار ارزشمند موجود در گنجینه خطی کتابخانه و موزه ملی ملک ، اثر فتحعلی بن محمد صبا، از جمله آثار مجموعه وقفی حاج حسین آقا ملک؛ واقف و بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک محسوب می‌شود که قدمت آن به قرن 13 هجری قمری و دوره قاجار برمی‌گردد.
شریف‌زاده افزود: از این کتاب دو نسخه در کتابخانه ملک موجود است که یکی از آنها بدون نگاره و نسخه مورد بحث در 438 ورق، 4ستون، 20 سطر و 25 نگاره است.
وی با بیان این نکته که اشعار این کتاب به قلم میرزا عبدالوهاب نشاط موسوی اصفهانی ملقب به معتمدالدوله نگاشته شده است، گفت: این دیوان بر وزن شاهنامه فردوسی با 40 هزار بیت در مدت 3 سال به نظم درآمده که موضوع آن بیشتر در ارتباط با فتحعلی شاه قاجار و درگیری‌های زند و قاجار است.
شریف‌زاده افزود: از شهنشاه نامه صبا نسخه‌های دیگری هم در کتابخانه مجلس شورای اسلامی، موزه بریتانیا و کتابخانه ملی وین موجود است.
رییس پژوهشکده هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به تأثیر هنر اروپایی بر نقاشی ایرانی در دوره قاجار گفت: مکتب نگارگری قاجار را می‌توان به سه دوره شامل دوره اوایل قاجار، دوره میانی و دوره اواسط قاجار تقسیم کرد.
این پژوهشگر در توضیح این دوره‌ها گفت: در دوره اوایل قاجار تأثیر نگارگری ایرانی بیشتر است اما در دوره میانی، نگارگری بینابین نقاشی ایرانی و اروپایی قرار دارد و در دوره اواسط قاجار شاهد تأثیر بسیار زیاد هنر اروپایی بر نقاشی ایرانی هستیم.
وی افزود: شهنشاه نامه صبا متعلق به دوره میانی مکتب قاجار است و در نگاره‌های این نسخه تأثیر نقاشی اروپایی بیشتر در پس زمینه‌ها دیده می‌شود، در برخی رعایت پرسپکتیو و در برخی ضد پرسپکتیو نیز دیده می شود همچنین استفاده ار ترکیب بندی و خطوط عمودی و افقی و تضاد بین رنگ زمینه و موضوعات اصلی بسیار واضح است.
به گفته شریف‌زاده، ترکیب‌بندی خلاصه، فضاسازی ساده و سرعت بالای کار در این نگاره ها نشان دهنده کم شدن توجه به نگارگری ایرانی از این دوران است.
وی افزود: 5 اثر در این نسخه به رقم محمد حسن افشار (نقاشباشی دوره قاجار) است.
سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۱۲:۱۶
نظر شما