نخستین کتاب از فهرست پیشنهادی ایبنا، رمان «کودک باتلاق» نوشته شبون داد است که با ترجمه بیتا ابراهیمی از سوی انتشارات پیدایش منتشر شده است. «کودک باتلاق» از جمله رمانهای موفقی است که توانسته جایزه کتاب شفیلد، جایزه کتاب بیستو سی بی آیف جایزه کتاب UKLA، جایزهی کتاب کرنو را دریافت کند و به عنوان بهترین کتاب سال برای نوجوانان از سوی مرکز کتابهای کودک انگلیس شناخته شده است. این رمان همچنین توانست در اسفندماه 96 نشان طلایی ششمین دوره لاکپشت پرنده را به خود اختصاص دهد.
لاکپشت پرنده فهرستی از کتابهای ادبیات کودک و نوجوان است که از سال 1390 با همکاری مشترک مؤسسه شهر کتاب و فصلنامه تخصصی پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان فعالیتش را شروع کرد و به تدریج به منبع و راهنمایی قابل اتکا برای پدرها و مادرها، معلمها و مربیها و سایر علاقهمندان به ادبیات کودک و نوجوان تبدیل شد تا مناسبتترین کتابهای سال را برای کتابخوانی بچهها و دانشآموزان انتخاب کنند. گروهی از منتقدان و کارشناسان کودک و نوجوان در پایان هر فصل، فهرستی از کتابهای کودک و نوجوان مناسب و باکیفیت را معرفی میکنند که بر حسب رأی داورها با امتیاز شش لاکپشت (کتابهای بسیار عالی)، پنج لاکپشت (کتابهای عالی)، چهار لاکپشت (کتابهای خیلی خوب) و سه لاکپشت (کتابهای خوب) طبقهبندی میشوند.
«کودک باتلاق» داستانی حیرتانگیز است. داستان آنان که به نام صلح قربانی میشوند و ماجرای قدرت بینهایت روح انسان را روایت میکند. در این رمان، زمانی که فرگوس که یک کارگر حفاری است به دنبال زغالسنگ میرود میان باتلاقی که زانوهایش در آن فرو رفته است چیزی پیدا میکند که قلبش را از تپش میاندازد؛ جسد دختری که به نظر میرسد به قتل رسیده، اما کسی نمیداند او قربانی کدام جنگ است. حالا فرگوس مانده و جسد چندهزار سالهای که هر شب به خوابش میآید و تکههایی از راز مرگش را برملا میکند. در این رمان، داستان نوجوانی بیان میشود که در آستانه بزرگسالی با چالشهایی در زندگی مانند عشق، مرگ، مبارزه برای آزادی و ... مواجه میشود و یاد میگیرد باید با دید بازتری انتخاب کند.
«کودک باتلاق» آخرین اثر شبون داد، بود. او مبتلا به سرطان بود و به همین دلیل میتوان این کتاب را بیانیهای برای زندگی دانست.
رمان «آتشخوارها» کتاب دیگر این فهرست است که ازجمله آثار دیوید آلموند، نویسنده مشهور انگلیسی محسوب میشود. این کتاب که با ترجمه رویا زندهبودی از سوی انتشارات هوپا منتشر شده و در ششمین دوره لاکپشت پرنده توانست برنده پنج لاکپشت و نامزد دریافت نشان طلایی لاکپشت شود. در این کتاب داستان پسری به نام بابی برنز روایت میشود که در ساحل زغال سنگی کیلی کنار اقیانوس دریایی زندگی میکند.
دیوید آلموند در سال 1951 میلادی متولد شد. اولین کتابش اسکلیگ نام داشت که در سال 2007 جایزه کارنگی را به دست آورد و در یک رایگیری عمومی، سومین کتاب محبوب کودکان اعلام شد و در سال 2010 نیز جایزه دوسالانه هانس کریستین اندرسن را از آن خود کرد. آلموند از به چالش کشیدن استانداردهای جامعه و بحث دربارهی مضامین فلسفی و عمیق در کتابهای نوجوان و حتی کودکش وحشتی ندارد و شاید دلیل جذابیت روزافزون آثار او میان کودکان و بزرگسالان همین باشد.
رویا زندهبودی، در زمینه داستاننویسی، جایزه بهترین داستان از دیدگاه مخاطبان را در نهمین جشنواره مطبوعات کودک و نوجوان و عنوان اثر برگزیده را در جشنواره داستانی کودک شیراز را به دست آورده و چندین سال است با مجلههای کودک و نوجوان از جمله ماهنامه عروسک سخنگو همکاری دارد.
انتشارات افق رمان «آسفالتیها» را با قیمت 110 هزار ریال منتشر کرده است
رمان «آسفالتیها» نوشته تاد استر کتاب دیگر این فهرست است که با ترجمه ناصر زاهدی از سوی انتشارات افق منتشر شده و در ششمین دوره لاکپشت پرنده برنده پنج لاکپشت و نامزد دریافت نشان طلایی لاکپشت بوده است.
تاد استر، ادیب و نویسنده مشهور آمریکایی است که در دهه 70 قرن بیستم خبرنگار پرکاری بوده. نام این نویسنده، یادآور داستانهایی است که از ناهنجاریهای اجتماعی نوشته است.
استر در رمان «آسفالتیها» نیز زندگی سیاه بچههای خیابان را در شهر بزرگ نیویورک به تصویر میکشد. «آسفالتیها» با این جمله آغاز میشود: «خرمگس گفت باید به میدان تایمز برویم و تا دوازده شب صبر کنیم، آن وقت میتوانیم چند تا جیب بزنیم، ولی اصلا به آنجا نرسیدیم. ما، یعنی من، خرمگس، رنگین کمان و تومورو، مثل همیشه جلوی اغذیه فروشی گودلایف ولو بودیم...»
ناصر زاهدی، دارای مدرک پزشکی از کشور آلمان، نویسنده، مترجم و عکاس ایرانی است.
نشر پریان، کتاب «اقیانوس انتهای جاده» را با قیمت 20 هزار ریال منتشر کرده است
کتاب دیگر این فهرست رمان «اقیانوس انتهای جاده» نوشته نیل گیمن است که با ترجمه فرزاد فربد از سوی انتشارات پریان منتشر شده و به فهرست افتخار دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان 2018 (IBBY) راه یافته است. معرفی پدیدآورندگان برای دریافت لوح افتخار و درج اطلاعات آثارشان در فهرست افتخار (IBBY) فرصتی استثنایی برای معرفی کتابهای برتر ایرانی به 77 کشور عضو است.
«نیل گیمن» داستاننویس و فیلمنامهنویس سرشناس انگلیسی است. او نخستین نویسندهای است که موفق به دریافت هر دو جایزه «نیوبری» و مدال «کارنگی» برای یک اثر شده است. او این جایزهها را سال ۲۰۰۸ با رمان «کتاب گورستان» از آن خود کرد.
«اقیانوس انتهای جاده» که جایزه کتاب سال بریتانیا را هم در سال ۲۰۱۳ از آن خود کرده است، روایتی غریب و خواندنی دارد که بیشک هر نوجوان کتابخوانی را شیفته خود میکند. در این کتاب، نجواهای درونی، خطرات وهمناک و فضایی غریب و رمزآلود در هم میآمیزد و خواننده را هر لحظه با واقعهای روبهرو میکند.
گیمن در این رمان به خاطرات مردی میانسال میپردازد که برای شرکت در مراسم یادبودی به محله کودکیاش میرود و مسحور خاطرات هولناک و مخاطرهآمیز، به کنار برکهای کشیده میشود که دوستش لتی آن را اقیانوس مینامید. مزرعه کودکی او سرشار از رخدادهای عجیب و مرموزی است که شاید حتی دانستن آنها، مو به تن هر آدمبزرگی راست میکند؛ هرچند انگار پسربچهای خیالباف، راحت از پس این اوهام برمیآید.
کتاب «زیر نور ماه شیشهای» نوشته ژاکلین وودسون کتاب دیگری است که برای خردی در نمایشگاه کتاب تهران به شما پیشنهاد میکنیم. این کتاب که با ترجمه کیوان عبیدی آشتیانی از سوی انتشارات افق منتشر شده به عنوان کتاب برگزیده پنجمین دوره جایزه کتاب مهر انتخاب شده است.
جایزه کتاب مهر، به همت موسسه نیکوکاری مهرطه، به منظور ترویج فرهنگ کتابخوانی و افزایش اعتماد به نفس در بین دختران نوجوان در معرض آسیبهای اجتماعی پایهریزی شده و در آن هر سال نوجوانان کتابهای منتشر شده در حوزه کودک و نوجوان را مورد نقد و بررسی قرار میدهند و آثار برگزیده را انتخاب میکنند.
ژاکلین وودسون با انتشار آثار خود، جوایز ادبی معتبری از جمله مارگارت ادواردز را کسب کرده است. این نویسنده درباره رمان «زیر نور ماه شیشهای» گفته است: «دوست داشتم در مورد مواد مخدر بنویسم چون شاهد گسترش مواد مخدر در قشر عظیمی از جامعه هستم. این روزها میبینم که مواد مخدر در کشورمان بیداد میکند و من وقتی میبینم قدرتی برای مقابله با چیزی ندارم، سراغ نوشتن میروم. برای نوشتن این داستان مدت زیادی تحقیق کردم و به مراکز ترک اعتیاد رفتم و دیدم که چطور مردم تمایل به تمیز کردن وجودشان دارند. اما نمیتوانند. امیدوارم همه آنهایی که گرفتار مواد مخدرند بتوانند مثل قهرمان داستان من خودشان را نجات بدهند.»
وودسون داستان را در بخشهای کوتاه نوشته است که از نکات مثبت داستان است و قابلیت و کششپذیری داستان را افزایش میدهد. وودسون با نگاهی واقعگرا مسئله اعتیاد را مطرح میکند، چرا که برای نوشتن این داستان یک سال را در مرکز بازپروری معتادان سپری کرده است. داستان حول دو محور میچرخد. موضوع اصلی اعتیاد و فراگیر شدن آن، دغدغه اصلی نویسنده است اما داستان با اشاره به توفان کاترینا و تغییرات محیط زیستی و پیامدهای فاجعه بار آن دو واقع مخاطب را درگیر دو موضوع کرده است.
تمایل به مواد مخدر و روی آوردن به آن به عنوان مسکنی برای تسکین دردها در لحظه اتفاق می افتد که در این داستان به خوبی آن لحظه به تصویر کشیده شده است. توجه به این داستان از این نظر اهمیت دارد که داستان هایی با این مضامین در ادبیات نوجوانان بسیار نادر است.
کیوان عبیدی آشتیانی، از مترجمان نامآشنای کتابهای کودک و نوجوان است که سالهاست در زمینه بررسی ادبیات کودکان و نوجوانان با شورای کتاب کودک همکاری میکند. او تاکنون جوایز متعددی مانند جایزه کتاب فصل، لوح افتخار شورای کتاب کودک و جایزه پروین اعتصامی را کسب کرده است.
انتشارات افق رمان «موش کوچولو» را با قیمت 180 هزارریال منتشر کرده است
کتاب دیگر این فهرست رمان «موش کوچولو» نوشته کیت دی کامیلو است که با ترجمه حسین ابراهیمیالوند از سوی انتشارات افق برای نوجوانان منتشر شده و توانسته برنده مدال طلای نیوبری شود. نشان نیوبری، نخستین جایزهٔ ادبی کتاب کودکان در دنیا است و به نام جان نیوبری، ناشر سده 18 نامگذاری شده است. این جایزه از سال ۱۹۲۲ هر سال به نویسندهای تعلق میگیرد که برجستهترین اثر داستانی را در حوزهٔ ادبیات کودکان آمریکا پدید آورده باشد، وظیفهٔ انتخاب آثار برتر بر عهدهٔ اعضای انجمن خدمات کتابخانه برای کودکان«ALSC» است، افزون بر کتاب برتر سال. فهرستی از کتابهای برگزیده نیز هر سال از سوی کمیته جایزه نیوبری اعلام میشود، برندگان هر سال در ماه ژانویه اعلام میشوند، این جایزه همراه با نشان کالدکوت از با ارزشترین جایزههای ادبی در حوزهٔ ادبیات کودک در آمریکا به شمار میآید.
کیت دی کامیلو خالق آثار ماندگار ادبیات نوجوان، در میان مخاطبان فارسیزبان نامی آشناست. او نوشتن را از 29 سالگی شروع کرد، زمانی که در مخزن کتابخانهای کار میکرد و چهارسالونیم با کتابهای کودکان سروکار داشت و شیفته آنها شد. کامیلو از معدود نویسندگانی است که دو بار برنده مدال طلای نیوبری شده؛ یک بار برای رمان فلورا و اولیس و بار دیگر برای کتاب «موش کوچولو».
این داستان با تولد موشی به نام «دِسپرا» میان دیوارهای یک قلعه آغاز میشود. موشی کوچولو، آخرین فرزند پدر و مادر خود و تنها موشی که در میان آن همه بچه موش، زنده به دنیا آمد. تا اینکه موش کوچولو و دوستانش به سیاهچالی ترسناک در قلعهای پرزرقوبرق سفر میکنند؛ قلعهای که شاهزاده خانوم در آن زندگی میکند و موش کوچولو عاشق شاهزاده خانم میشود! اینکه در این سفر چه بر سر آنها میآید و این عشق چه سرانجامی خواهد داشت در کتاب «موش کوچولو» بیان شده است.
حسین ابراهیمی الوند، از مترجمان ایرانی، است که بیش از ۱۰۰ کتاب برای کودکان و نوجوانان از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه کرده و جوایزی مانند برگزیده شورای کتاب کودک، برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، برگزیده جشنواره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برنده جایزه ماه طلایی از جشنواره بزرگ برگزیدگان ادبیات کودک بهعنوان مترجم برگزیده و برنده جایزه IBBY را در کارنامهاش دارد.
انتشارات پیدایش کتاب «ماه کرم خورده» را با قیمت 230 هزار ریال منتشر کرده است
کتاب بعدی این فهرست رمان «ماه کرم خورده» نوشته سالی گاردنر است که در قالب مجموعه رمانهایی که باید خواند با ترجمه مهرداد تویسرکانی از سوی نشر پیدایش منتشر شده است. این کتاب افتخاراتی مانند برنده مدال کارنگی، برگزیده جایزه کاستا و برنده جایزه مایکل پرینتز را در کارنامهاش دارد. جایزه مدال کارنگی (Carnegie Medal) در سال ۱۹۳۶ بنیان نهاده شد. این جایزه برای بزرگداشت یاد اندرو کارنگی، انسان بشر دوستی که متولد اسکاتلند بود و بیش از ۲۸۰۰ کتابخانه در سراسر دنیای انگلیسی زبان ساخت در انگلستان بنیاد نهاده شد. این مدال هر سال از سوی انجمن کتابخانه بریتانیا به برجستهترین اثر در حوزه ادبیات کودک و نوجوان تعلق میگیرد.
سالی گاردنر در زمان نوشتن کتاب «ماه کرم خورده» شیفته «چه میشد اگر»ها شده است و درباره چگونگی نوشتن این کتاب میگوید: «چه میشد اگر آمریکاییها به کره ماه سفر نکرده بودند؟ وقتی تحقیقاتم را تمام کردم متوجه شدم که آلمانیها از ابتدا سعی میکردهاند موشکی را به ماه پرتاب کنند و بعدها تصمیم گرفتند که آن موشکها را به همین کره زمین بکوبند. شکلگیری ایده داستان از این دو نکته آغاز شد. ضمنا سفر به ماه همهچیز را در دنیای مان تغییر داد. اول اینکه آغازی بر پایان جنگ سرد بود. ولی اگر اول روسها به کره ماه رسیده بودند دنیای امروز به چه شکل بود؟ این سه «چه میشد اگر» دستور غذای محشری برای طبخ داستانم را تشکیل دادند.»
انتشارات غنچه کتاب «تو کوچولو نیستی/ هستی» را با قیمت 100 هزار ریال منتشر کرده است
کتاب بعدی این فهرست، داستان خردسال «تو کوچولو نیستی/ هستی» نوشته آنا کانگ است که با ترجمه فهمیه شانه از سوی انتشارات غنچه راهی بازار کتاب شده است. این کتاب برنده جایزه تئودور سوس گیزل 2015 (دکتر سوس) است که هر ساله در آمریکا به بهترین کتاب برای نوآموزان اهدا میشود. این جایزه به نام دکتر سوس یکی از نویسندگان و تصویران برجسته آمریکا نامگذاری شده است که با نوشتن کتابهایی با محتوای ساده و جذاب به گسترش سوادآموزی کمک شایانی کرده است. همچنین از آثار برگزیده شورای کتاب کودک 1396 در بخش داستان ترجمه خردسال بوده است.
آنا کانگ، نویسنده امریکایی که تاکنون چهار کتاب تصویری برای کودکان نوشته است. «تو کوچولو نیستی/ هستی» نخستین کتابی است که برای کودکان نوشت و در آن از همه تجربیات شخصی، حرفهایش استفاده کرد. کتاب «تو کوچولو نیستی/ هستی» را همسرش، کریستوفر وایتن، تصویرگری کرده است.
داستان «تو کوچولو هستی/ نیستی» داستانی است درباره اینکه تو همزمان میتوانی هم «بزرگ» باشی و هم «کوچک» و این بستگی به این دارد که نسبت به چه کسی سنجیده شوی. این داستان درباره دو موجود پشمالوست که نمیتوانند بر سر اینکه کدام بزرگ است و کدام کوچک به توافق برسند. تا اینکه سرانجام دو موجود پشمالوی دیگر از راه میرسند و آنها به این نتیجه میرسند که هر یک از آنها هم بزرگ هستند و هم کوچک.
انتشارات منظومه خرد کتاب «به خاطر آقای تراپت» را با قیمت 140 هزار ریال منتشر کرده است
«به خاطر آقای تراپت» اثر راب بایا کتاب بعدی این فهرست است که با ترجمه راحله پورآذر از سوی انتشارات منظومه خرد منتشر شده و به عنوان برگزیده شورای کتاب کودک در بخش آثار ترجمه معرفی شده است.
«به خاطر آقای تراپت» اولین رمان راب بایا، برای نوجوانان بود که به سرعت علاقهمندان زیادی در بین منتقدان و نوجوانان پیدا کرد و هفت جایزه از جمله جایزه ای بی وایت را برایش به ارمغان آورد. او دو داستان دیگر هم از مجموعه آقای تراپت نوشته است.
داستانِ آقای تراپت از زبانِ هفت دانشآموز سال پنجم ابتدایی، با روایت اول شخص و قلمی ساده و روان حکایت میشود. شخصیت اصلی داستان که معلم تازهواردی به نام آقای تراپت است، راوی هیچ بخشی از داستان نیست، اما حضورش چه در زمانی که با دانشآموزان به فعالیت میپردازد و چه در زمانی که به کما میرود، باعث تحول دانشآموزانش میشود.
پیتر پسری است که معمولا به کاری که انجام میدهد فکر نمیکند و دست به شیطنتهای خطرناک میزند، جسیکا دانشآموز تازهواردی است که پدرش به مادرش خیانت کرده است، برای همین مجبور به جابهجایی و دوری از پدر شده، مادر آنا در نوجوانی پس از یک ازدواج ناموفق آنا را به دنیا آورده و با دخترش به تنهایی زندگی میکنند. لوک شاگرد اول و باهوش کلاس است اما حسادت در وجود او لانه کرده است. آلکسیا دختری با رفتار و ظاهری نامناسب است که مشکل بدسرپرستی دارد که به صورتِ زورگویی و دو بههم زنی بروز میکند. جفری که از مدرسه متنفر است، برادرش را از دست داده و پدر و مادرش دچار افسردگی شدهاند و در تمام این مسایل جفری خودش را مقصر میداند. دانیل دختری است که در مزرعه با دو نسل قبل از خود و برادربزرگش زندگی میکند، او بسیار مهربان است اما اعتماد به نفس ندارد. برادربزرگ دانیل، چارلی به مادر آنا علاقهمند است اما تعصبات خانوادگی مانع او میشوند.
راحله پورآذر، مسئول فوق برنامه و دبیر زیستشناسی است و تا به حال بیش از 15 کتاب برای کودکان و نوجوانان ترجمه کرده است.
نشر چشمه کتاب «ماهی ها پرواز می کنند!» را با قیمت 220 هزار ریال منتشر کرده است
کتاب بعدی «کتاب ماهیها پرواز میکنند!» نوشته لیندا موللی هانت است که با ترجمه پروین علیپور از سوی انتشارات چشمه منتشر شده است. این جایزه برنده بیش از 30 جایزه و تقدیر از جمله برنده جایزهی اشنایدر 2016، برنده جایزه بادبادک بلورین 2015، پرفروشترین کتاب آمازون در زمینه «ناتوانیها»، کتاب برگزیده «بارنز اَند نوبل» درباره قُلدری، کتاب ماه و کتاب سال، به انتخاب آمازون و برگزیده شورای کتاب کودک در سال 1396 شده است.
لیندا موللی هانت، معلمی بازنشسته ساکن ایالت کنتیکت است و در انجمن نویسندگان کتاب و تصویرگران کودکان فعالیت میکند. او برای رمان اولش با نام «یکی برای خانواده مورفی» افتخارات زیادی کسب کرده است. کتابی که در لیستهای بیش از بیست جایزه قرار گرفته است.
«اَلای نیکرسون» دختری است که در کلاس ششم درس میخواند. الای مشکل خواندن دارد. اما هربار که به مدرسه جدیدی وارد میشود، با دردسرهایی که درست میکند، ناتوانیاش را در خواندن از دید همه پنهان میکند، او از شنیدن لقب «کُندذهن»، «دیر آمونه» و «احمق» به تنگ آمده، ولی میترسد از کسی کمک بخواهد.
پروین علی پور از پیشگامان ترجمه آثار کودک و نوجوان در ایران به شمار میآید. کتاب «چه جوری می شود بال شکسته ای را درمان کرد» با ترجمه او به عنوان کتاب برتر کودک و نوجوان معرفی شد. علیپور تا بهحال ۴ جایزه از شورای کتاب کودک گرفته است. او همچنین نویسنده برگزیده شانزدهمین دوره کتاب فصل در بخش کودک و نوجوان، برنده دیپلم افتخار IBBY، جشنواره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتاب سال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین بارها برگزیده مجلات سروش نوجوان و سلام بچهها بوده و بیش از ۹۰ اثر اعم از تألیف و ترجمه منتشر کرده است.
نظر شما