شعله ولپی، مترجم ایرانی- آمریکایی میگوید ترجمه شعر درست مانند انعکاس دریا در آب زیبا است، اما هیچوقت دقیق از آب در نمیآید.
خود ولپی میگوید در ترجمه اشعار شاعرانی چون فروغ فرخزاد و عطار نیشابوری تلاش کرده است بخشی از فرهنگ ایران را به مخاطبان انگلیسیزبان معرفی کند.
شاعر ایرانی فقط آن دسته از اشعار را برای ترجمه انتخاب میکند که دوست دارد و ساعتهای زیادی را صرف درک معنی و آهنگ شعر میکند. او میگوید: «در آغاز ترجمه لغوی از شعر مینویسد و سپس تلاش میکند بار دیگر شعر را ترجمه کند و این بار پیغام شاعر برای مخاطب را در نظر بگیرد. مرحله دوم کار او تمرکز بیشتری بر آرایهها و فرم شعر دارد و معنای کلمه به کلمه شعر در درجه دوم اهمیت قرار دارد.»
ولپی درباره روند کاریاش میگوید: «دوست ندارم اشعار را لغوی ترجمه کنم زیرا معتقدم مترجم با انتقال شعر از یک زبان به زبانی دیگر روح شعر را از بین میبرد. وقتی در حال ترجمه «منطقالطیر» بودم یک سال تمام تلاش کردم معنای شعر را به زبان فارسی درک کنم و برای ترجمه از چند کامپیوتر مختلف کمک گرفتم. در یک صفحه ترجمه میکردم، بر روی صفحه دیگر شعر را به زبان فارسی داشتم و دو صفحه دیگر روبهرویم تحقیقاتم درباره «منطقالطیر» بود. سپس یک سال و نیم را برای ترجمه این مجموعه وقت گذاشتم و تلاش کردم اثری بسازم که روح و ارزش ادبی مجموعه شاعر ایرانی را حفظ کند و همزمان برای مخاطب انگلیسی قابلدرک باشد.»
ولپی معتقد است شعر باید توسط شاعران ترجمه شود، زیرا شاعران لزوم حفظ روح و ساختار یک شعر را بهتر درک میکنند. خود وی هنگام ترجمه اشعار فروغ فرخزاد با عبارتی روبهرو شده است که خود شاعر خلق کرده بود. فروغ نوشته بود «دانهها سبز میشوند» و منظورش این بود که «سعادتمند خواهیم شد» و اینجا بود که شاعر ایرانی-آمریکایی از ترجمه لغوی استفاده کرد تا جانِ شعر را حفظ کند و بدین ترتیب اصطلاحی جدید را با همکاری شاعر ایرانی به مخاطب انگلیسی معرفی کند.
شاعر ایرانی-آمریکایی که محقق دانشگاه یوسیال نیز است میگوید ترجمه اشعار فروغ فرخزاد تأثیر زیادی بر شیوه نگارش وی داشته است. از دیدگاه وی فروغ به زنان کمک کرد تا نظرات خود را آزادانه بیان کنند و همین موضوع سبب شد از او الهام بگیرد و در مجموعه اشعار جدیدش تحت عنوان «زمانی با سنبلهای آبی» عقاید شخصی خود را ابراز کند.ولپی میگوید: «بسیاری از آمریکاییها نام ایران را در اخبار سیاسی میشنوند، اما با ترجمه اشعار فارسی میتوانم فرهنگ اصیل ایرانی را به آنان معرفی کنم.»
شعله ولپی زاده تهران است و دوره نوجوانی خود را در انگلستان سپری کرده و سپس در ایالات متحده اقامت گزیده است. او اشعار مختلفی از فروغ فرخزاد و از مجموعههای «عصیان»، «تولدی دیگر»، «اسیر» و «عصیان» و همچنین «منطقالطیرِ» عطار را ترجمه کرده است. خود وی چند مجموعه شعر دارد و یک نمایشنامه نوشته است.
نظر شما