وی گفت: این عناوین شامل «طرحهای پژوهشی» و «پایاننامههای برگزیده دانشجویی» است که از سوی این معاونت حمایت شده و يا «نشستهای علمی» بوده که پس از تنظیم، بررسی و ویرایش به همت گروه پژوهش به زیور طبع آراسته و منتشر شده است. دو کتاب «اولویتبندی مباحث و موضوعات قرآنی از دیدگاه اقشار مختلف مردم» و «تحليل و تبيين مفاهيم و واژههای كليدی در عرصه فعاليتهای قرآنی» نیز در نوبت چاپ قرار دارند.
در ادامه برخی از این کتابها معرفی شدهاند.
«علامه طباطبایی و تفسیر آیات علمی قرآن کریم» پژوهشی درباره شیوه برخورد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی با آیات حاوی نکات مبتنی بر علوم تجربی و روش تفسیری وی در مورد این قبیل از آیات قرآنی است. در ابتدای این اثر به بررسی ویژگیهای تفسیر علمی پرداخته شده و شرایط ارائه یک تفسیر علمی از سوی مفسران و شروط عام و خاص تفسیر علمی بیان شده است. در ادامه به آشنایی با مبنای تفسیری علامه سیدمحمدحسین طباطبایی پرداخته شده و دیدگاه وی در مورد علم و رابطه آن با دین تبیین و همچنین دیدگاه این علامه درباره علوم تجربی و نیز معیارهای وی برای تفسیر آیات علمی قرآن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده به کتاب تفسیری «المیزان» مراجعه و تفاسیر علمی ارائه شده از علامه طباطبایی در این کتاب را گردآوری کرده است. وی در همین زمینه به دیدگاههای تفسیری علامه سیدمحمدحسین طباطبایی در مورد مسائل مربوط به زیستشناسی، زمینشناسی، نجوم و برخی دیگر از مسائل علمی اشاراتی کرده است.
«فرضیه اقتباس قرآن کریم از مصادر غیرالهی: بررسی و نقد شبهات خاورشناسان»، بررسی و نقد دیدگاههای برخی از مستشرقان در زمینه اقتباس قرآن کریم از مصادر غیرالهی است. در این نوشتار نخست تاریخچهای از فرضیات مختلف ارائه شده درباره منبع و مصدر آیات قرآنی و سابقه برخی از خاورشناسان در زمینه معرفی برخی از منابع غیرالهی برای این کتاب آسمانی، مورد بحث و بررسی تاریخی قرار گرفته است. در ادامه نگارنده برخی از ادعاهای مطرح شده از سوی مستشرقین را در مورد استفاده کردن قرآن از منابع و مصادر یهودی و مسیحی و سایر ادیان و ملل، مورد نقد و ارزیابی قرار داده و به شبهات متعددی در این زمینه پاسخ گفته است. وی ادعاهایی مبنی بر اینکه داستانهای قرآن ریشه غیراسلامی دارد را نیز مورد نقد قرار داده و زبان خاص قرآن و عدم تأثیرپذیری این کتاب آسمانی از فرهنگ زمانه خویش را مورد تجزیه و تحلیل تاریخی قرار داده و فرضیات خاورشناسان در این زمینه را رد کرده است.
کتاب «نقش زمان در فهم قرآن کریم»، پژوهشی در زمینه میزان نقش زمان در فهم قرآن کریم با استناد به ادله عقلی و نقلی است. در ابتدای این اثر به بیان کلیاتی از مفهوم عرف و زمان و تأثیر آنها در فهم متون دینی پرداخته شده و میزان اعتبار و جایگاه عرف در کشف مفاهیم دینی و شرعی از قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع)، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در ادامه نویسنده به دلایل فهمپذیری قرآن کریم اشاره و با توجه به چندوجهی بودن این کتاب آسمانی، مراتب فهم و تفسیر آن را با استفاده به علوم روز و گذشت زمان، مورد بحث و بررسی قرار داده است. وی در ادامه با اشاره به زمینههای تحول در برداشت از متون دینی، راهکارهای تفسیر روزآمد از قرآن کریم را بیان و دیدگاه مخالفان و موافقان نقش زمان در تفسیر و فهم قرآن را جداگانه بررسی کرده و به شبهاتی در این زمینه پاسخ گفته است. وی همچنین به آسیبشناسی تفاسیر روزآمد قرآن پرداخته و بسترها و شرایط ارائه چنین تفسیری را بیان کرده است.
کتاب «درسنامه روش تحقیق موضوعی قرآن کریم» به بررسی راهکارهای پژوهش در قرآن در زمینه موضوعات خاص میپردازد. در این نوشتار با توجه به موضوعات مندرج در قرآن اعم از موضوعات اصلی و فرعی، به بحث در مورد جایگاه مفهومیابی و موضوعیابی در این کتاب آسمانی پرداخته شده و اموری مانند قرآنشناسی توصیفی، واژگان کلیدی، فهرستنویسی، قرائت و تلاوت قرآن، نظم و انضباط موجود در آیات و سورههای قرآن و برخی دیگر از ویژگیهای آن بهعنوان بایستههای تفسیر موضوعی قرآن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در ادامه موضوعاتی مانند عبادت و بندگی خدا، کار و کوشش و درد و درمان بهعنوان چند موضوع قرآنی مطرح و راهکارهای برداشت موضوع از قرآن و بحث در مورد چگونگی برداشت مطلب در مورد چنین موضوعاتی از قرآن بررسی شده است.
کتاب «آیهها در نامهها: شرح یکصد فراز قرآنی در مکاتبهها، پیامها و عقدنامهها: کاربرد آیات قرآن در نامهها، ابلاغیهها، ماموریتها و احکام اداری...»، مشتمل بر شرح یکصد فراز قرآنی در مکاتبهها، پیامها و عقدنامهها است. نویسنده کاربرد آیات قرآن را در نامهها، ابلاغیهها، مأموریتها و احکام اداری، مدارک آموزشی، لوحهای تقدیر مسابقات، المپیادها و رقابتهای علمی و ورزشی، اعلامیهها، کارت پستالها، وصیتنامهها و دیگر اسناد اداری، شرعی و ملکی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. حاصل این کار، گردآوری و تألیف شرح یکصد فراز از آیات قرآن با موضوعات آرامش با یاد خدا، نام نیکو، اجر صبر، ذکر نعمت، استقامت، امانتداری، پاداش عمل و ... است.
در کتاب «جريانهای فهم قرآن كريم در ايران معاصر»، تلاش شده با رويكردی تحليلی، نخست يک مقولهبندی و جريانشناسی گسترده و در عينحال مجمل، از جريانهای فهم قرآن كريم در ايران معاصر ارائه و سپس با كمترين مداخله مستقيم در ارائه آموزهها، گزيدهای از آراء و نظرات انديشمندان ايرانی- از سنتگرا تا دگرانديش و از حوزوی تا دانشگاهی- بیان شود.
کتاب «اسطورههای كهن، فولكلور در قرآن»، نخستین پژوهش اسلامی و قرآنی نویسنده آن است. این کتاب در چهار فصل با عنوانهای «قرآن چیست؟»، «نظریه کلیشه شفاهی»، «کلیشههای شفاهی در قرآن» و «قصص عامیانه در قرآن» تدوین شده است. هفت پژوهشگر سرشناس درباره این کتاب نقد و نظر و کتاب نوشتهاند.
کتاب «به سوی فهم قرآن» از دو بخش تشکیل شده است؛ بخش نخست بیان برخی مطالب اساسی و نکات ضروری کلی در ارتباط با فهم قرآن و شاخصهای آن شامل ضرورت های فهم قرآن، ویژگیهای قرآن و مراحل پنجگانه انس با قرآن که دانستن آن برای عموم مردم بهویژه مربیان قرآنی مفید و ضروری است. بخش دوم نیز شامل تفسیر سوره مبارک صف برگرفته از «تفسیر نور» حجتالاسلام والمسلمین محسن قرائتی بوده که در آن پیامها و نکتههای این سوره بیان شده است.
«حیات طیبه قرآنی؛ مقدمهای بر سبک زندگی مسلمانی»، مجموعهای گرانسنگ از مطالب برگرفته از قرآن و تفاسیر همراه با مقدماتی درباره سبک زندگی بر پایه معیارهای دینی است. در این کتاب ابتدا مباحثی در تبیین مقوله تربیتی و اجتماعی سبک زندگی با بهرهبرداری از آثار اندیشمندان غربی و اسلامی طرح شده و در ادامه محقق تلاش کرده اطلاعاتی درخور و رهیافتهایی روشن پیرامون سبک زندگی اسلامی به خوانندگان ارائه دهد. نویسنده در ادامه به تدوین و تعریف الگو و مدل سبک زندگی قرآنی در مقایسه با سایر مدلهای غربی و شرقی پرداخته و پس از طرح چند الگوی قابل توجه از کتابها و منابع تربیتی و تفسیری و جامعهشناختی، مدل مورد نظر و مطالعه شده خود را عرضه کرده است. بخش مهمی از مطالب کتاب، به دستهبندی و تبیین پیامها و فرازهای کوتاه قرآنی مرتبط با سبک زندگی اختصاص دارد.
نظر شما