دکتر سپیده فهیمی‌فر، استاد‌یار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره انتشار کتاب «نشر کتاب الکترونیکی در ایران» به‌عنوان تجربه تبدیل پژوهش به کتاب اظهار کرد: متاسفانه بازار کتاب‌های تالیفی در ایران بسیار آشفته است درحالی که معمولا کتاب‌ها در خارج از کشور از سوی نویسنده با تجربه در امر پژوهش منتشر می‌شود. برخی افراد تنها به گردآوری مطالب می‌پردازند؛ اگرچه گردآوری مطالب درباره موضوع جدید نیز بسیار ارزنده است اما ما شاهد رشد کتاب‌های شبیه به هم هستیم.
وی افزود: با توجه به دشواری پژوهش در حوزه علوم‌انسانی ارائه نتایج آن‌ها به‌صورت کاربردی با سختی فراوان همراه است. با این حال نشر کتاب‌هایی که حاصل پژوهش در این حوزه هستند می‌تواند مورد استفاده بسیاری از صاحبان صنعت قرار گرفته و به لحاظ زیرساختی به تولید یک محصول و یا نشر یک فرهنگ کمک کنند.
فهیمی‌فر درباره تقویت جریان تبدیل پژوهش به کتاب گفت: به منظور تبدیل جریان پژوهش به کتاب، باید تاثیرگذاری آن‌را در نظر داشت. زمانی که محقق به این نتیجه می‌رسد که نشر پژوهش در قالب یک یا چندین مقاله صرفا مخاطبان علمی و دانشگاهی دارد، در حالی‌که نشر کتاب باید فکر را تبدیل به یک مصنوع کاربردی یا یک محصول فکری کند و باید به نگارش کتاب مبادرت ورزد. زمانی‌که شما کتابی را منتشر می‌کنید نه تنها متخصصان دانشگاهی، بلکه ذی‌نفعان آن حوزه نیز از آن بهره خواهند برد.
این استاد دانشگاه با اشاره به تجربه خود در تالیف کتاب «نشر کتاب الکترونیکی در ایران» ادامه داد: با توجه به موضوع کتاب «نشر کتاب الکترونیکی در ایران» می‌توان دو بُعد عمومی و تخصصی را برای آن مشخص کرد؛ بنابراین ناشران، استادان، دانشجویان، کتابداران، تولیدکنندگان محتوا و نظایر آن از جمله مخاطبان بی‌شمار این کتاب هستند.
فهیمی‌فر درباره مقدمات ایجاد بازار فراگیر در حوزه نشر الکترونیک اظهار کرد: قدم نخست درک نیاز اصلی مخاطب است. متاسفانه تعدادی از ناشران نیز با مفهوم کتاب الکترونیکی و نقش مکمل آن برای کتاب چاپی آشنا نیستند و در مقابل آن گارد می‌گیرند. تعریف برخی ناشران از کتاب الکترونیکی، اسکن کتاب است و این مفهوم را به‌صورت نادرست در ذهن مخاطب به اصطلاح جا می‌اندازند.
این پژوهشگر حوزه علوم اطلاعات و دانش‌شناسی افزود: شاید قبل از درک نیاز اصلی مخاطب، افزایش آگاهی ناشران از انواع پیشرفت‌های این حوزه و تاثیر آن در یادگیری مخاطب از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فهیمی‌فر با تاکید بر لزوم توجه ناشران داخلی به تجارب ناشران موفق عرصه نشر الکترونیک گفت: الگوهای خارجی می‌تواند دیدی جامع به ناشران بدهد؛ چراکه مزایا و چالش‌های آن شناسایی شده است. ناشران می‌توانند از تجربه موفق ناشران خارجی استفاده کنند و در کنار آن نیاز مخاطب ایرانی را شناسایی کنند. نباید انتظار داشت کتاب‌های الکترونیکی با حجمی مشابه با کتاب چاپی و با میزان محتوایی مشابه ارائه شوند. ناشران ایرانی در حوزه نشر کتاب الکترونیکی تاکنون حضور قوی نداشته و تنها برخی ناشران کودک توانسته‌اند کارهای مناسبی را ارائه دهند.
این نویسنده کتاب «نشر کتاب الکترونیکی در ایران» درباره کتاب درسی الکترونیکی گفت: نخست باید درباره مخاطب کتاب درسی الکترونیکی اطلاعات کسب شود؛ به‌عبارت دیگر نیازهایی که کتاب درسی چاپی نتوانسته برای مخاطبان خود مهیا سازد شناسایی کنیم و بعد برای نشر این نوع کتاب اقدام کنیم. نباید تصور کرد هر ویژگی محیط الکترونیکی را باید در هر نوع کتاب درسی الکترونیکی گنجاند. بی‌تردید کتاب درسی در حوزه فلسفه متفاوت از کتاب درسی حوزه پزشکی است و قاعدتا ویژگی‌های آن نیز باید متفاوت باشد.
یکشنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۸:۰۰
نظر شما