دکتر حمید‌رضا شهابی، رئیس انتشارات دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) در تشریح سیاست‌های جدید انتشارات این دانشگاه اظهار کرد: با توجه به مباحث اقتصاد مقاومتی با رویکرد معیار‌های دانش‌بنیان، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تصمیم گرفته است تا در حوزه نشر به عرصه بین‌‌المللی توجه کند. ایران تا به امروز مصرف‌کننده علم بوده اما با توجه به پیروزی انقلاب اسلامی، طی چند سال گذشته جایگاه مطلوبی در عرصه علم به دست آورده است؛ بنابراین می‌کوشیم در گام نخست ترجمه کتاب به زبان انگلیسی و در ادامه زبان عربی و در دراز مدت ترجمه به زبان‌های دیگر را در دستور کار قرار دهیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره شناسایی مخاطبان کتاب‌های مولفان فارسی پیش از حضور دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر در حوزه عرصه نشر بین‌الملل افزود: با توجه به تحصیل بسیاری از استادان دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر در دانشگاه‌های مطرح بین‌المللی و تجارب متخصصان داخل کشور، برآورد قابل اعتنایی از نیاز علمی برای تولید محتوا به زبان انگلیسی از سوی مولفان ایرانی به‌دست آمده است؛ به‌عبارت دیگر اعضای هیات علمی دانشگاه امیر‌کبیر، بازوان‌ شناسایی نیاز‌های علمی هستند.  

تولید 50 عنوان کتاب برای حضور در عرصه جهانی
شهابی ادامه داد: بسیاری از استادان دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر  در ردیف یک درصد دانشمند برتر دنیا قرار دارند که در حوزه کاری خود متخصص هستند بنابراین برای حضور در دنیای نشر بین‌الملل به تجربه‌ آن‌ها تکیه خواهد شد.

این استاد دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر گفت: درباره تامین دیگر مقدمات برای رقابت در عرصه نشر بین‌المللی تخصصی و دانشگاهی اظهار کرد: برای کسب آمادگی رقابت با ناشران مطرح دنیا در ابتدا باید طی برنامه‌ای یک تا پنج‌ساله به تدریج تعدادی کتاب تولید کنیم. به‌عنوان مثال، اگر موفق شویم 50 عنوان کتاب به زبان‌های مختلف تولید و در نمایشگاه‌های معتبر عرضه کنیم  نخستین گام‌‌ها را برای حضور در باشگاه ناشران مطرح برداشته‌ایم.     
 
سابقه  200 ساله برخی ناشران بین‌المللی
شهابی با اشاره به سابقه ناشران مطرح دنیا  اظهار کرد: نباید فراموش کنیم که ناشرانی مانند مک‌گروهیل، کمبریج و آکسفورد در بین ناشران دیگر قدمتی بین 50 تا بیش از 200 سال دارند. بنابراین برای رقابت و در نهایت حضور در عرصه بین‌‌‌المللی به زمان نیاز داریم؛ علاوه بر این برای تحقق این هدف حضور و توسعه و فعالیت دیگر ناشران نیز ضروری است؛ به‌عبارت دیگر فعالیت و سیاست‌گذاری دانشگاه امیر‌کبیر به تنهایی موفقیت چشم‌گیری را ایجاد نخواهد کرد بلکه ابزار علاقه‌مندی دیگر ناشران ضروری است.
 
این مقام مسئول در دانشگاه صنعتی امیر‌‌کبیر افزود: نشر فعالیتی پرهزینه و سخت و نیازمند برنامه‌ریزی است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این حوزه حمایت‌های قابل‌توجهی را صورت داده است؛ بنابراین امید‌وارم طی پنج سال آینده شاهد حرکت‌های موثری در عرصه نشر بین‌الملل باشیم. هیچ محدودیتی برای پذیرش کتاب‌ نداریم و خوشبختانه مولفان و مترجمان دانشگاه امیر‌کبیر در همه شاخه‌های فنی و مهندسی، نانو نیز صاحب‌نظر و دست به قلم هستند.
 
تولید هفت عنوان کتاب دانشگاه امیر‌کبیر در قالب دیجیتال    
شهابی ضمن اشاره به آمار تولید کتاب دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر در سال گذشته تحصیلی و توجه این نشر به حوزه دیجیتال گفت: در سال گذشته تحصیلی در انتشارات دانشگاه امیر‌کبیر نزدیک به 115 عنوان کتاب در شاخه‌های مختلف شامل 35 عنوان چاپ نخست منتشر شده است. دانشگاه امیر‌کبیر همچنین با انتشار هفت عنوان کتاب دیجیتال نخستین تجربه خود را در حوزه نشر الکترونیک به دست آورد.

 رئیس انتشارات دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر درباره دلایل ورود دانشگاه به عرصه نشر دیجیتال افزود: با توجه به معضلات زیست‌محیطی استفاده بی‌رویه از کاغذ برای تولید کتاب از یک سو و علاقه‌ روزافزون مخاطبان به‌ویژه جوانان به استفاده از فناور‌های نوین از‌ جمله تبلت،‌ گوشی‌های تلفن همراه هوشمند و انواع رایانه، برنامه نشر دیجیتال در دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر عملیاتی شد. پیش‌بینی می‌شود تا چند سال آینده نیز بیش از 90 درصد از کتاب‌های این دانشگاه در این قالب تولید و عرضه شود.
 
تامین امنیت محتوای دیجیتال مهم‌ترین دغدغه مولفان دانشگاهی
شهابی درباره خودکفایی دانشگاه در تولید کتاب دیجیتال ادامه داد: هفت عنوان کتاب با سفارش دانشگاه امیر‌کبیر از سوی مجموعه «طاقچه» در قالب دیجیتال تولید شده است. تولید نسخه دیجیتال از سوی دانشگاه امیر‌کبیر فرآیند دشواری نیست اما نکته اساسی تامین امنیت محتواست. برای ورورد به عرصه تولید کتاب الکترونیکی در حال رایزنی با چند ناشر الکترونیک هستیم.    

این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر درباره استقبال مخاطب، نویسندگان و مترجمان از ورود دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر به حوزه نشر دیجیتال اظهار کرد: دانشگاهیان از کتاب «matlab برنامه‌نویسی» نوشته دکتر مجید شهریاری، شهید هسته‌ای کشورمان استقبال قابل توجهی داشته‌اند.

وی با اشاره به مصوبه هیات رئیسه دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر درباره تولید کتاب دیجیتال گفت: انتشار کتاب به صورت چاپی یا کاغذی برای مولف یا مترجم چندان تفاوتی نمی‌کند؛ بنابراین با تصویب هیات رئیسه دانشگاه صنعتی امیرکبیر امتیاز تولید کتاب دیجیتال و چاپی در آیین‌نامه ارتقاء استادان به‌صورت مساوی در نظر گرفته شده است. دو نوع واکنش نسبت به این تصمیم از سوی مولفان، مترجمان دانشگاهی وجود دارد. یک دسته به این جریان نگاه مثبت دارند و دسته دیگر از همکاران به دلیل احتمال سرقت با بی‌اعتمادی به این موضوع می‌نگرند.

شهابی افزود: هرچند که صاحب قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان هستیم اما عده‌ای به دلیل بی‌اطلاعی از قانون یا با هدف سوءاستفاده به کپی غیر مجاز اقدام می‌کنند. نظر استادان با ایجاد اطمینان بابت حفظ امنیت محتوا نیز تامین شده است. نتایج بازخورد تولید هفت عنوان کتاب دیجیتال در حال جمع‌آوری است در صورت اطمینان از رضایت تولید‌کننده محتوا ظرف 6 ماه آینده، سرعت تولید کتاب دیجیتال در دانشگاه امیر‌کبیر افزایش پیدا خواهد کرد.

رئیس انتشارات دانشگاه امیر‌کبیر با اشاره به شمارگان پایین کتاب دانشگاهی ادامه داد: با توجه به شمارگان پایین کتاب دانشگاهی در چند سال اخیر که توسعه نشر دیجیتال یکی از دلایل آن به‌حساب می‌آید شاهد کاهش حجم فروش بوده‌ایم. مقایسه وضعیت نشر فعلی با چند سال گذشته در فهم این موضوع کمک می‌کند. به عنوان مثال در سال 1378 که مسئولیت اداره نشر دانشگاه امیر‌کبیر را برعهده داشتم متوسط شمارگان کتاب‌های این دانشگاه یک‌هزار و 500 نسخه بود؛ این درحالی است که امروز شاهد شمارگان 500 و 600 نسخه‌ هستیم. ظهور ناشران جدید دانشگاهی نیز یکی دیگر از دلایل شمارگان پایین کتاب قلمداد می‌شود؛ البته رشد ناشران دانشگاهی اتفاق خوبی است.

شهابی اظهار کرد: دانشگاه امیر‌کبیر به‌عنوان یک دانشگاه مرجع در حوزه تولید و فروش منبع برای دانشجویان مقطع کارشناسی‌ارشد و دکترا با مشکل مواجه نیست درحالی‌که در بخش کتاب‌های مقطع کارشناسی با کاهش شمارگان رو‌به‌رو بوده‌ایم.