به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری مشترک همایون امیرزاده، رئیس شورای نظارت و ارزیابی نمایشگاه کتاب تهران و محمدرضا توکل‌صدیق، مدیر کمیته ناشران داخلی نمایشگاه کتاب تهران امروز (24 اردیبهشت‌ماه) در شهر آفتاب برگزار شد.
 
امیرزاده در این نشست اظهار کرد: هر پدیده‌ای به نظارت نیاز دارد چرا که نظارت به سالم‌سازی فرآیندها کمک می‌کند. نمایشگاه کتاب تهران نیز از امر نظارت مستثنی نیست. نظارت‌ها در نمایشگاه کتاب تهران عمدتاً نظارت‌های شکلی و ماهوی هستند؛ در این حوزه خوشبختانه امروز ارتباط‌‌های خوبی میان تشکل‌های نشر و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفته است.
 
وی توضیح داد: رسیدگی به تمام گزارش‌هایی که وارد هیأت نظارت نمایشگاه کتاب تهران شده‌اند، عموماً تعاملی بوده است. خوشبختانه میان کمیته‌های داخلی و بین‌الملل صنوف مختلف و مجموعه نظارتی همکاری اثربخشی وجود دارد. پیش از این‌که پرونده‌ای در هیأت تخلفات مطرح شود، ابتدا تذکرات شفاهی را دریافت می‌کند. 2 ساعت به افراد برای اصلاح امورشان مهلت داده می‌شود اگر به رفع تخلف خود اقدام نکنند، اخطار کتبی دریافت می‌کنند و دوباره 2 ساعت به آنها مهلت داده می‌شود. اگر تخلف رفع نشود، نسبت به جمع آوری غرفه مربوطه اقدام می‌‌شود.
 
رئیس هیأت نظارت و ارزیابی بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هدف از نظارت در نمایشگاه کتاب تهران را صیانت از نشر حرفه‌ای کشور عنوان کرد و گفت: بدون تردید فضای پرکشش و جذاب اقتصادی نمایشگاه کتاب تهران، برخی سوداگران فرصت طلب را نیز حساس می‌کند تا به هر ترتیبی که شده و از دروازه‌های غیررسمی، خود را در نمایشگاه حاضر کنند و باعث ایجاد اختلال در نمایشگاه شوند.
 
امیرزاده اظهار کرد: اگر نظارت و ارزیابی به درستی انجام شود بدون تردید در سالم‌سازی فرایند و موثر کردن حوزه نشر کشور اثرگذار خواهد بود. فرایندهایی که امسال در نمایشگاه کتاب تهران انجام شده است، به جریان سالم نشر در سال آینده کمک می‌کند.
 
وی اظهار کرد: از 5 میلیون دانشجویی که در کشور وجود دارد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حداکثر می‌تواند به 300 هزار دانشجو کمک کند، این اعتبار برای حوزه نشر چندان اعتبار قابل توجهی نیست. بنابراین مطالبه ما دریافت آن اعتباری است که بتوانیم بخش عمده دانشجویان را در حوزه بن‌کارت کتاب تحت پوشش قرار دهیم.
 
رئیس شورای نظارت و ارزیابی بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ادامه داد: در حوزه تبدیل بن‌کارت‌ها به پول نقد تخلفاتی در نمایشگاه بروز کرده است که با آنها برخورد کرده‌ایم. بدون تردید این بررسی‌ها و ارزیابی‌ها تا پایان نمایشگاه ادامه خواهند داشت.
 
وی توضیح داد: از مجموع گزارش‌هایی که تاکنون چه از بخش‌های داخلی و چه از بخش‌های خارجی دریافت شده است (500 گزارش) 85 رای توسط هیأت نظارت صادر شده است که از میان این 85 رای صادر شده، 64 مورد منجر به محرومیت حضور در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نمایشگاه کتاب تهران سال گذشته و نمایشگاه‌های کتاب استانی شده است.
 
امیرزاده اظهار کرد: در حوزه نقد کردن بن‌کارت‌های کتاب تاکنون 6 تخلف محرومیت اعلام شده است. علاوه بر برخورد با آنها از طریق منابع زیربط نیز تخلفات تعقیب خواهند شد.
 
رئیس شورای نظارت و ارزیابی بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران افزود: نظارت در حوزه محتوایی نیز وجود داشته است و بیشتر تخلفات در این حوزه در بخش بین‌الملل صورت گرفته است خوشبختانه در بخش داخلی شاهد یک روال بسیار عادی هستیم و تا امروز در این زمینه گزارشی دریافت نشده است.
 
محمدرضا توکل صدیق در این نشست اظهار کرد: بدون تردید هر رویه‌ای با اهدافی برگزار می‌شود و اگر نظم و انضباط در این رویداد وجود نداشته باشد می‌تواند از مسیر اصلی خود منحرف شود. اگر قرار باشد که نمایشگاه کتاب تهران به عرصه‌ای برای عرضه کتاب‌های تعداد ناشر سوءاستفاده‌گر و سودجو تبدیل شود، نقض غرض است.
 
وی با بیان این‌که تبدیل بن‌های کتاب به پول نقد تخلف و عملی مجرمانه محسوب می‌شود، ادامه داد: متأسفانه نمایشگاه کتاب تهران در دوره‌های گذشته از این امر مستثنی نبوده و تبدیل به فروشگاه شده اما خوشبختانه از سال گذشته با اجرای فرایندهای جدید جلو پیشروی این تخلفات گرفته شد. امیدوارم برای سال آینده نیز برای جلوگیری از حضور افراد سودجو در نمایشگاه سازوکارهای بیشتری اندیشیده شود.
 
امیرزاده در پاسخ به پرسش خبرنگاری که درباره چگونگی شناسایی غرفه‌های متخلف در زمینه تبدیل بن‌کارت‌های کتاب به پول نقد پرسید، گفت: ما هم نرم‌افزارانه و هم فیزیکی این تخلفات را رصد می‌‌کنیم در این 10 روز موارد تخلف در این حوزه دیده شده است که به آنها تذکر داده شده با بی‌اعتنایی برخی غرفه‌داران مواجه شده‌ایم که نسبت به رفع این موضوع اقدام کرده‌ایم.
 
وی توضیح داد: وقتی تراکنش‌ها بیش از اندازه به یکدیگر نزدیک می‌شوند و وقتی عددهای تراکنش رند باشند متوجه می‌شویم که غرفه‌دار مرتکب تخلف در حوزه بن‌کارت‌های کتاب شده است. همچنین وقتی بن‌کارت‌های ویژه بخش‌های اختصاصی در بخش‌های دیگر نمایشگاه استفاده می‌شود نشان می‌دهد که غرفه‌دار دچار تخلف در این حوزه شده است.
 
رئیس شورای نظارت و ارزیابی بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران درباره مصادیق تخلفات اظهار کرد: عمده تخلفات در حوزه فروش آثار سایرین و ارایه کالایی غیر از کتاب، واگذار کردن غرفه به غیر، نقد کردن بن‌ها، عدم رعایت شئونات اسلامی و افست‌های فاقد مجوز بودند.
 
امیرزاده در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر این‌که «آیا قرار نیست نظارت در حوزه نشر آن‌گونه که در نمایشگاه کتاب تهران وجود دارد در طول سال نیز ادامه داشته باشد؟» گفت: نظارت در حوزه نشر قائل به چند نکته است؛ نخست رعایت حقوق مالکیت فکری و ادبی و دوم رعایت کپی‌رایت. اگر اینها رعایت شوند بدون تردید تولید فکر صورت می‌گیرد.
 
وی افزود: اگر بتوانیم چرخه اقتصادی نمایشگاه را در طول سال کنترل کنیم بخش عمده این تخلفات کمتر خواهد شد. ناگفته نماند که آیین‌نامه‌هایی به منظور به حداقل رساندن میزان تخلفات در حوزه نشر در حال تدوین هستند.