مجتبی تبریزنیا در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره رویکردهای جدید موسسه خانه کتاب در حوزه فناوری اطلاعات عنوان کرد: با توجه به تغییر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر کاهش تصدی‌گری دولت در برگزاری نمایشگاه و واسپاری آن به تشکل‌ها، نقش خانه کتاب دربرگزاری نمایشگاه کتاب نیز با تغییراتی رو به رو شد؛ به طوری که نقش اطلاع‌رسانی خانه کتاب از محدوده نمایشگاه کتاب فراتر رفت و به لحاظ مکانی و زمانی به سراسر کشور و مقاطع مختلفی از سال گسترش پیدا کرد.

وی افزود: به عنوان نمونه در سال گذشته سایت خانه کتاب با یک تغییر و تحول اساسی، از نقش اطلاع‌رسانی به سمت توزیع و فروش توسط ناشران رفت و بر اساس همین رویکرد بسیاری از فعالیت‌هایی که به صورت محدود و دستی انجام می‌شدند، با تعریف زیرساخت‌های نرم‌افزاری و اینترنتی وارد مرحله جدید شدند که یکی از نتایج آن راه‌اندازی بیش از 10 سایت جدید در سال گذشته بود.

معاون فناوری اطلاعات مؤسسه خانه کتاب درباره فعالیت‌های خانه کتاب در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز عنوان کرد: امسال سه فعالیت مشخص در نمایشگاه کتاب داریم که دو مورد آن به طور مشخص از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برعهده خانه کتاب نهاده شد. یکی اجرای طرح بن‌کارت دانش‌آموزی و دیگری طرح تخفیف بلیط رجا که هر دو طرح برای اولین بار اجرایی می‌شد.

تبریزنیا با اشاره به سختی‌های موجود در اجرای ایده‌های نو توضیح داد: مستحضر هستید که وقتی یک طرح برای اولین بار به صورت گسترده اجرا می‌شود، با دشواری‌های بسیاری مواجه می‌شود، اما خوشبختانه با زیرساخت‌های موجود در خانه کتاب توانستیم به خوبی از عهده اجرای این دو طرح بر بیاییم.

وی با اشاره به طرح بن‌کارت دانش‌آموزی گفت: برای اولین بار تصمیم گرفته شد که طیف گسترده دانش‌آموزان نیز با نمایشگاه مرتبط شوند و برای همین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یارانه‌ای را به این موضوع اختصاص داد که به صورت یک بن کارت پنجاه هزار تومانی برای هر دانش‌آموز صادر شد؛ به طوری که 25 هزار تومان آن را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و 25 هزار تومان آن را خود دانش‌آموزان تقبل می‌کنند.

معاون فناوری و اطلاعات مؤسسه خانه کتاب درباره روند کارهای نرم‌افزاری این طرح توضیح داد: به دلیل اینکه احساس می‌شد در فصل امتحانات جا به جایی دانش‌آموزان از استان‌های دورتر با محدودیت‌هایی روبه رو خواهد شد، ما سه استان قم، البرز و تهران را برای ثبت نام درنظر گرفتیم. در ادامه با طراحی و راه‌اندازی سایتی مجزا کار ثبت نام آن را به دو صورت فردی و گروهی انجام دادیم که خوشبختانه استقبال بسیار خوبی هم صورت گرفت و در نهایت در روزهای 13 و 14 اردیبهشت از طریق شعبی که خود متقاضی در مرحله ثبت نام مشخص کرده بود، بن کارت‌ها توزیع شد.

تبریزنیا افزود: مشوق‌هایی برای مدارس درنظر گرفتیم تا مدارسی که دانش‌آموزان را به صورت گروهی به نمایشگاه می‌آورند، بین سیصد تا پانصد هزار تومان بن کتاب برای تجهیز کتابخانه مدارس دریافت کنند. همچنین برای مربیانی که دانش‌آموزان را همراهی می‌کنند صدهزار تومان بن کتاب درنظر گرفته شده است. بخش ویژه‌ای در طبقه دوم ضلع شرقی ساختمان اداری نمایشگاه پیشبینی شده که این بن‌کارت‌ها را تقدیم ایشان کنند.

وی اجرای این طرح را موفقیت آمیز دانست و گفت: تصور می‌کنم که با این اقدام شاهد پر رنگ شدن حضور دانش‌آموزان و قشر نوجوان کتاب‌خوان در بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باشیم. امیدوارم که از تجربه اجرای این طرح برای نزدیک‌تر کردن دانش‌آموزان به کتاب در طول سال استفاده شود که البته در این مورد ایده‌هایی وجود دارد و صحبت‌هایی نیز انجام شده که در فرصت‌های بعدی آن را اعلام خواهیم کرد.

معاون فناوری اطلاعات مؤسسه خانه کتاب درباره طرح تخفیف بلیط قطار نیز توضیح داد: پیش از این هم با شرکت حمل و نقل ریلی رجا همکاری‌هایی در خصوص تجهیز کتابخانه واگن‌های قطار داشتیم که طرح تخفیف بلیط قطار گام دوم از این همکاری‌ها محسوب می‌شود. بر اساس این همکاری قرار شد افرادی که از هرنقطه کشور با قطار به قصد نمایشگاه بین‌المللی کتاب به تهران سفر می‌کنند با مراجعه به طبقه دوم ضلع شرقی ساختمان اداری نمایشگاه، معادل 50 درصد مبلغ بلیط رفت و برگشت خود را به صورت بن کارت دریافت کنند.

وی درباره زیرساخت‌های نرم‌افزاری این طرح توضیح داد: در این طرح رجا برای صدور حواله سیستم خود را تعریف کرده که بانک بر اساس حواله صادر شده بن کارت‌ها را به متقاضی ارائه می‌کند. اما تمام مباحث مالی آن را خانه کتاب انجام می‌دهد. اما درباره بن‌کارت دانش‌آموزی تمام امور از ایجاد صفحه ثبت نام تا مباحث کنترلی به طور کامل در خانه کتاب انجام شده است.

تبریزنیا با اشاره به رویکردهای نوین اطلاع رسانی در خانه کتاب، در خصوص ارائه کارنامه نشر در نمایشگاه کتاب گفت: کارنامه نشر، شامل کارنامه کتاب‌های چاپ اول در کشور در یک سال است که همواره در بخشی به عنوان سال کارنامه نشر در نمایشگاه کتاب به نمایش گذاشته می‌شد. این کار بیش از بیست سال با فراز و فرودها، تغییرات و وقفه‌هایی در نمایشگاه‌های کتاب با هدف نمایش کتاب‌های منتشر شده در سال گذشته به نمایش گذاشته می‌شد، اما امسال برای اولین بار کارنامه نشر به صورت آنلاین  در نمایشگاه کتاب در دسترس عموم قرار می‌گیرد.

معاون فناوری و اطلاعات مؤسسه خانه کتاب ادامه داد: ما در خانه کتاب سعی کردیم با توجه به اینکه در سال‌های اخیر با تحولات گسترده‌ای در حوزه تولید کتاب و در حوزه زیرساخت‌های نرم‌افزاری و اینترنتی روی داده است، رویکردمان را بر اساس این تحولات تغییر دهیم. به طوری  که سایت ketab.ir با تحولی بزرگ این امکان را فراهم کرد تا ناشران بتوانند کتاب‌های خود را به طور مستقیم به هر نقطه کشور ارسال کنند و متقاضیان از هر جای کشور نیز بتوانند کتاب‌های مورد نظر خود را تهیه کنند و اداره پست نیز کار خود را انجام می‌دهد.

وی با اشاره به سختی‌ها و مشکلات برپایی سالن کارنامه نشر در نمایشگاه گفت: سال گذشته حدود سی هزار عنوان کتاب در این بخش به نمایش گذاشته شده بود و امسال هم در حدود 46 هزار عنوان کتاب چاپ اول داریم. به نظر می‌رسد که دیگر جمع‌آوری، جابه‌جایی، چیدمان و نمایش پنجاه هزار عنوان کتاب هم برای افرادی که این کار را انجام می‌دهند و هم برای کسانی که می‌خواهند با صرف زمان زیاد، کتاب‌های مورد نظر خود را از لابه لای قفسه‌ها پیدا کنند، زمان و انرژی زیادی صرف می‌کند. بنابر این تصمیم گرفتیم که امسال در کنار برپایی نمایشگاه فیزیکی کارنامه نشر، صورت آنلاین آن را هم ارائه کنیم.

تبریزنیا درباره امکانات ارائه شده در این نرم‌افزار آنلاین توضیح داد: این مسیری است که ما دیر یا زود باید به سمت آن می‌رفتیم، تا بتوانیم در کوتاه‌ترین زمان و با صرف کمترین انرژی، اطلاعات کاملی از کتاب‌ها شامل اطلاعات کتابشناختی، تصویر جلد کتاب‌ها، معرفی کوتاهی از کتاب به همراه صفحات ابتدایی آن ارائه کنیم تا استفاده کنندگان از این امکان به راحتی بتوانند فهرست کتاب‌های مورد نظر خود را برای خرید از نمایشگاه کتاب تهیه کنند.

معاون فناوری و اطلاعات مؤسسه خانه کتاب  افزود: علاقه‌مندان برای استفاده از این امکان می‌توانند به آدرس اینترنتی kn94.ketab.org.ir مراجعه کنند تا با استفاده از این امکان، 49 هزار عنوان کتاب چاپ اول در سال 1394 را با قابلیت جستجوی مختلف مانند عنوان، موضوع، ناشر، رده‌بندی دیویی و غیره، مشاهده کنند. به این ترتیب شاید از سال‌های آینده دیگر صرف هزینه‌های سنگین و اختصاص فضای بزرگ توجیهی نداشته باشد، و تنها چند استند کامپیوتری برای ارائه این خدمات کفایت کند.