دکتر قاسم حسینی سالکده، پژوهشگر برتر سال 94 و معاون پژوهشی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره وضعیت تولید کتابهای پژوهشمحور اظهار کرد: در حوزه تولید کتابهای تخصصی با محتوای پژوهشی، چند موضوع از جمله ارتباط با ناشران بینالمللی قابل بررسی است. ناشران مطرح خارجی به دلیل گستردگی ارتباط با مشتریان در سراسر دنیا در حوزه فروش بسیار موفق عمل میکنند. بیشتر این کتابها با توجه به استفاده از مولفان مختلف در تألیف، پژوهشمحور هستند.
نبود بازار و بیانگیزه بودن ناشران در چاپ کتابهای پژوهشمحور
وی افزود: موضوع دیگر در بررسی وضعیت تألیف کتابهای پژوهشمحور، نشر دانشگاهی داخلی است. کتابهای داخلی بیشتر به هدف آموزش و بهاصطلاح ارائه در کلاس درس تولید میشوند؛ منابعی که دانشجویان در مقاطع مختلف مجبور به تهیه آنها هستند. چنین شرایط موجب شده تا متاسفانه شاهد تولید و خرید محدود کتابهای پژوهشی از سوی مولفان دانشگاهی در داخل باشیم. بنابراین بهنظر میرسد که نبود بازار و به دنبال آن انگیزه اندک ناشران در چاپ و توزیع این کتابها موجب شده تا کتابهای پژوهشمحور در بازار نشر ایران کمتر تولید شوند.
حسینی سالکده ادامه داد: بیتردید کتابی که از سوی ناشران خارجی به چاپ میرسد به دلیل تالیف به زبان انگلیسی از دایره مخاطبان بیشتری برخوردار است و مخاطبان آن در مقایسه با کتابهای فارسی صدها نفر است.
ترجمههای ضعیف و بیکیفیت
نویسنده کتاب «نشانگرهای مولوکولی» درباره لزوم توجه به تولید کتاب براساس نتایج پژوهشهای داخلی گفت: بهنظر من تعداد پژوهشگران واقعی که به ترجمه اقدام میکنند، محدود و اهداف اصلی بیشتر آنها، ارتقاء و کسب رتبه علمی بالاتر است. کتابهایی که این عده ترجمه میکنند در ردیف کتابهای درسی و آموزشی قرار دارد.
وی که جزو یک درصد برتر دانشمندان و نخبگان علمی جهان است، با تاکید بر اهمیت همکاری مولفان داخلی با ناشران مطرح بینالمللی اظهار کرد: تولید کتابهای پژوهشمحور فعالیت چندان سختی نیست، چراکه بهصورت جمعی صورت میگیرد؛ همان الگویی که بهعنوان استاندارد جهانی از سوی ناشران معروف دنبال میشود. مشکل اصلی در عملکرد پژوهشگران، واگذاری ترجمه به عدهای از دانشجویان است که البته در بسیاری از مواقع باکیفیت نیز صورت نمیگیرد.
با دخالت بخش دولتی در چرخه تولید کتاب مخالفم
حسینی سالکده با اشاره به شیوه عمل ناشران بینالمللی در تولید کتابهای پژوهشمحور افزود: براساس استاندارد جهانی، کتابهای تخصصی بهصورت تقسیمبندی بخشهای یک کتاب بین متخصصان شاخههای مختلف و با حضور جدی یک ویراستار تولید میشود. باید شرایط نشر کتابهای تخصصی در کشور کالبدشکافی و دلایل بیتوجهی تنظیمکنندگان معیارهای ارتقاء علمی به چپرنویسی شناسایی شود؛ بهعبارتدیگر مطالعه مجدد معیارهای ارتقاء در دانشگاهها ضروری است.
معاون پژوهشی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، درباره دخالت نهادهای دولتی بهعنوان متقاضی تولید کتاب از پژوهشگران گفت: صد درصد با دخالت بخش دولتی در امر تولید کتاب مخالفم. تا کی باید دنبال حمایتهای دولتی باشیم؟ بخش خصوصی باید وارد میدان شود و با تعیین معیارهای معتبر تلاش کند تا علم امروز دانشمندان ما وارد عرصههای جهانی شود. ناشران ایرانی میتوانند با ناشران مطرح بینالمللی ارتباط داشته باشند و دانشگاهیان و پژوهشگران بکوشند که برای تقویت حضور در ابعاد جهانی به زبان انگلیسی کتاب تألیف کنند. تجربه شخصی همکاری با ناشر بینالمللی (اشپرینگل) نشان داد که همکاری با ناشر خارجی بسیار راحت است.
مروری بر پرونده
پژوهشگر برتر سال 94 کشور، ضمن اشاره به موانع تولید کتابهای پژوهشمحور گفت: دولت میتواند سفارشدهنده کتابهای پژوهشمحور به پژوهشگران و مراکز پژوهشی و از سوی دیگر تضمینکننده فروش آنها باشد. گفتوگوی کامل خبرنگار ایبنا با دکتر سیدمسعود هوشمند را اینجـــــــــا بخوانید.
دوشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۰
نظر شما