چهارشنبه ۲ دی ۱۳۹۴ - ۱۳:۴۵
گودرزی: صادق هدایت پیشرو ترجمه‌ زبان پهلوی بود/ لزوم توجه دانشگاهیان به آثار هدایت در حوزه زبان‌های باستانی

سیمین‌دخت گودرزی، شایسته تقدیر بخش «زبان» دوازدهمین دوره جشنواره نقد کتاب، گفت: متأسفانه در دانشگاه‌های ما در رشته‌ زبان‌های باستانی، توجهی به ترجمه‌های صادق هدایت از متون باستانی نمی‌شود، در حالی که کار هدایت در این حوزه بسیار ارزنده بود و می‌توان از او به عنوان پیشرو در ترجمه متون کهن پهلوی یاد کرد.

سیمین دخت گودرزی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره اثر شایسته تقدیر خود در دوازدهمین دوره جشنواره نقد کتاب عنوان کرد: ما یک متن مهم از فارسی میانه (زبان پهلوبی دوره ساسانی) با عنوان «زند وهومن یسن» در دست داریم که صادق هدایت این متن را برای اولین بار به زبان فارسی امروزی ترجمه و تقریبا نیم قرن پس از او، محمدتقی راشد محصل نیز ترجمه‌ای به فارسی از این متن ارائه کرد که من با بررسی دقیق متن پهلوی به نقد و بررسی تطبیقی سطر به سطر این دو ترجمه پرداختم.

وی درباره انگیزه خود از نقد این دو ترجمه توضیح داد: متأسفانه در دانشگاه‌های ما در رشته‌ زبان‌های باستانی، توجهی به ترجمه‌های صادق هدایت از متون باستانی نمی‌شود و استادان دانشگاه می‌گویند «به دلیل اینکه هدایت تحصیلات آکادمیک زبان‌شناسی نداشته به سراغ ترجمه‌های او نمی‌رویم»؛ در حالی که هدایت به طور کلی تحصیلات آکادمیک خاصی ندارد و با این حال به عنوان یکی از قله‌های ادبیات داستانی ما شناخته می‌شود.

این منتقد ادبی ادامه داد: بر این اساس این سوال در من ایجاد شد که فردی مانند صادق هدایت با آن هوش، ذکاوت و نکته سنجی که از او سراغ داریم، آیا به عرصه‌ای وارد می‌شود که در آن هیچ تبحری نداشته باشد؟ و سوالات بسیاری از این دست که در نهایت این موضوع، به موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد من در رشته زبان‌های باستانی تبدیل شد. من بر آثار متعددی از هدایت کار کردم و بخشی از آن را در این جشنواره شرکت دادم.

گودرزی درباره نتایج نقد و بررسی خود نیز گفت: بر اساس این نقد و بررسی، ترجمه‌ صادق هدایت ترجمه‌ای بسیار علمی و دقیقی بوده و در بسیاری از موارد در واژه‌گزینی‌ها موفق عمل کرده است؛ در حالی که در آن زمان هیچ منبع فارسی در این باره وجود نداشته است.

وی با بیان اینکه صادق هدایت اولین قدم را در ترجمه «زند وهومن یسن» برداشت، تأکید کرد: باید توجه داشت که طبیعتا قدم‌های اول همواره با اشتباهاتی نیز همراه است که من در این نقد حتی اشتباهات هدایت را نیز بررسی کردم که برخی از آنها مربوط به خوانش اشتباه زبان پهلوی و برخی دیگر نداشتن آگاهی درباره نحو زبان پهلوی بوده، ولی هدایت در معادل‌گزینی‌ها بسیار موفق عمل کرده است.

این منتقد ادبی افزود: از همه مهم‌تر اینکه هدایت دغدغه این کار را داشت و رنج سفر به هند را به جان خریده بود تا بتواند زبان پهلوی را یاد بگیرد. در نهایت کار هدایت کاری ارزنده بود و می‌توانیم از او به عنوان پیشرو در ترجمه متون کهن پهلوی در دانشگاه‌ها یاد کنیم.

گودرزی با قدردانی از برگزار کنندگان این جشنواره گفت: برگزاری این گونه جشنواره‌ها لازمه پیشرفت و ارتقاء در حوزه‌های مختلف است و یکی از مهم‌ترین تأثیرات آن، ترغیب نویسندگان به نقد آثار است؛ اما به نظر من لازم است برگزاری این گونه مراسم جنبه علمی‌تر پیدا کند و تنها به چند سخنرانی و گرفتن جایزه محدود نشود و باید شرایطی در کشور ایجاد شود که پای عموم مردم به این گونه محافل باز شود.

وی همچنین از تألیف کتابی برای دانشجویان رشته زبان‌های باستانی خبر داد و گفت: تألیف کتابی را در دست دارم که در آن تمام واژه‌های کتیبه بیستون را از نظر نحوی و صرفی بررسی می‌کنم تا بتواند به عنوان یک کتاب درسی در اختیار دانشجویان رشته زبان‌های باستانی قرار گیرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها