نگاهی به وضعیت کتابخانههای تخصصی دانشگاهی/ 3
رئیس کتابخانه دانشگاه علامه: امکان دسترسی به منابع گوناگون با کتابخانه دیجیتال فراهم شده است/ ضرورت هماهنگسازی بین کتابخانههای دانشگاهی
سیدمهدی طاهری، رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است که امروزه کتابخانه خوب، کتابخانهای است که بیشترین دسترسی به منابع گوناگون را داشته باشد و ایجاد کتابخانه دیجیتال این امکان را فراهم کرده است.
ارائه خدمات مقرون بهصرفه اقتصادی در بلند مدت
وی ادامه داد: تأمین دسترسی مخاطبان که در جوامع دانشگاهی شامل هیات علمی دانشگاه، استادان، دانشجویان و کارکنان دانشگاه میشود و نیز ارائه خدمات مقرون بهصرفه اقتصادی در بلند مدت، از دیگر وظایف یک کتابخانه است که باید به آن توجه بیشتری شود.
رئیس کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی درباره دستاوردهای کتابخانه این دانشگاه گفت: کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی مانند بسیاری از دانشگاههای کشور هنوز در سطح مطلوب و استانداردی قرار ندارد، با این حال در سال جاری و با هدف بهبود کیفیت خدمات کتابخانهای اقدامات خاصی صورت گرفته است.
طاهری افزود: در گام نخست و با توجه به اینکه کتابخانه این دانشگاه در بعد فیزیکی از نظر فضا، منابع و نیروی انسانی با مشکل و محدودیتهایی مواجه بود، به طراحی و ایجاد کتابخانه دیجیتالی اقدام کرد که بخش مهمی از نیازهای کاربران را تامین کرده است.
دسترسی به سه پایگاه داده بینالمللی در سال جاری
رئیس کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی توضیح داد: در بخش دیگری از اقدامات این کتابخانه، براساس هماهنگیهای بهعمل آمده، دسترسی به محتوای سه پایگاه معتبر پروکوئست، سیج و امرالد بهصورت رسمی و مستقیم از ابتدای ماه ژانویه تا پایان ماه دسامبر 2015 میلادی (اشتراک یکساله) فراهم شده است.
وی افزود: در چند سال اخیر افزایش نرخ ارز، موجب بدهی این دانشگاه به ناشران بینالمللی شد که امکان دسترسی به پایگاههای بینالمللی را غیرممکن کرده بود، اما با تسویه بدهی، ارتباط مجدد با ناشران بینالمللی برقرار و دسترسی به این پایگاهها از چند روز پیش از شروع سال 2015 امکانپذیر شد.
طاهری درباره اقدامات صورت گرفته در این زمینه افزود: برای برقراری ارتباط میان این پایگاههای اطلاعاتی، بخشی از مذاکرهها بهصورت مستقیم با نمایندگان رسمی ناشران در ایران و بخشی از آن از طریق کنسرسیوم منابع علوم انجام شد.
وی اظهار کرد: پیش از این نیز دانشگاه تهران اقدام به برقراری ارتباط با پایگاههای بینالمللی کرده، اما همچنان در این زمینه جزو نخستین دانشگاههای ایران هستیم.
امضای تفاهمنامه با پژوهشگاههای داخلی و خارجی
رئیس کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی درباره توسعه و تجهیز کتابخانه دیجیتالی این دانشگاه گفت: در زمینه افزایش و توسعه کتابخانه دیجیتالی، نگهداری از دادهها و منابع اطلاعاتی از اهمیت بالایی برخوردار است و با هدف بهبود کیفیت کتابخانه دیجیتال، درصدد امضای تفاهمنامه میان دانشگاه و پژوهشگاههای داخلی و خارجی هستیم. به همین منظور تاکنون با دانشگاه شاهد تفاهمنامهای منعقد شده است.
طاهری با تاکید بر حضور پررنگ کتابخانه علامه طباطبایی در فضای دیجیتال ادامه داد: در حال حاضر در وضعیت مطلوبی بهسر میبریم، اما باتوجه به این نکته که هدف اصلی هر کتابخانه تامین نیازهای اطلاعاتی است، توجه به منابع در دو بخش فیزیکی و دیجیتالی نیازمند توجه بیشتری است.
وی افزود: در بحث کتابخانه دیجیتال، دسترسی به مالکیت معنا پیدا میکند. امروزه کتابخانه خوب، کتابخانهای است که بیشترین دسترسی به منابع گوناگون را داشته باشد و ایجاد کتابخانه دیجیتال این امکان را فراهم کرده است.
رئیس کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: یکی از اهداف و سیاستهای دانشگاه، ایجاد امکان دسترسی تمام دانشجویان در تمامی مقاطع تحصیلی به منابع اطلاعاتی است. در سالهای اخیر تحریمها نتوانسته بر دسترسی به منابع اطلاعاتی بینالمللی آسیبی وارد کند، اما بهتازگی و برخلاف روند مثبت مذاکرات جهانی، یکی از پایگاههای کوچک اطلاعاتی بینالمللی محدودیتهایی را برای دسترسی به منابع خود ایجاد کرده است.
ضرورت هماهنگسازی بین کتابخانههای دانشگاهی
طاهری در ادامه با اشاره به مشکلات موجود در اداره کتابخانه گفت: مشکلات کتابخانهای را میتوان در چند سطح از جمله مشکلات مدیریتی، کمبود بودجه، نبود سازمان و نهادی برای سیاستگذاری و هماهنگسازی بین کتابخانههای کشور دستهبندی کرد. کتابخانههای کشور باید به سمت استانداردی مشخص حرکت کنند، اما هنوز چارچوب خاصی برای تعریف استانداردسازی در این حوزه تعریف نشده است.
وی با اشاره به اجرای طرحهای بین کتابخانهای افزود: متاسفانه در حال حاضر نهادی برای سیاستگذاری و ایجاد ارتباطی هماهنگ بین کتابخانهها وجود ندارد و طرحهایی مانند «غدیر» و «امین» تنها به ابعاد فیزیکی اشتراک منابع توجه دارند. با توجه به تعاملات کمرنگ میان کتابخانهها، مشکلات و کمبودهای طرح «امین» کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی هنوز برای حضور در این طرح تصمیمی نگرفته است.
رئیس کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی پیشنهاد کرد: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میتواند با تشکیل سازمانی برای نظارت و هماهنگسازی کتابخانههای دانشگاهی در بخش معاونت پژوهشی این وزارتخانه، ضمن سیاستگذاریهای لازم، بستری برای تعامل بهتر و استاندارد مشخص ایجاد کند.
نظر شما