چهارشنبه ۱۱ تیر ۱۳۹۳ - ۰۸:۴۵
نگاهی به روانشناسی دین در آثار «وولف» و «اسپیلکا»

استنلی هال، ویلیام جیمز، و زیگموند فروید به‌عنوان مبدعان روانشناسی دین شناخته می‌شوند. این رشته در ایران با ترجمه دو کتاب با عناوین« روانشناسی دین» اثر دیوید وولف و «روانشناسی دین (بر اساس رویکرد تجربی)، نوشته برنارد اسپیلکا» مشخص‌تر شده است.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)-  این دو کتاب مهم که هر کدام در بیش از هزار صفحه تالیف شده، از سوی دکتر محمد دهقانی ترجمه شده است.

سنت اصلی در تفکر وولف
کتاب«روانشناسی دین» اثر دیوید وولف با موضوع تاریخ روانشناسی دین و شرح و توصیف نظریه‌ها و رویکردهای مختلف آن تالیف شده است. وولف درمجموع سه جریان یا سنت اصلی انگلیسی - آمریکایی، آلمانی، و فرانسوی بر این موضع قائل است. در سنت انگلیسی - آمریکایی بیشتر بر فرد و تاثیر دین بر روان او تاکید می‌شد.

در اتریش زیگموند فروید به تحلیل و تبیین دین از دیدگاه روانکاوانه پرداخت اما سنت فرانسوی، که نمایندگان آن در آغاز قرن بیستم پیر ژانه، تئودل ریبو، و تئودور فلورنوئا بودند، بیشتر به آسیب شناسی دین، یعنی بررسی تأثیرات منفی آن بر سلامت روان افراد، گرایش داشت.

بعدها هر یک از این سه سنت دچار تحولاتی شدند و با پیشرفت روش‌های علمی و افزایش پژوهش‌های روانشناختی، اجتماعی و مردم شناختی به یکدیگر نزدیک شدند. امروز روانشناسان دین از انواع علوم انسانی و تجربی و نیز روش‌های این علوم در پژوهش‌های خود بهره می‌گیرند.

روانشناسی دین با رویکرد تجربی
کتاب دیگر «روانشناسی دین با رویکرد تجربی» است. اسپیلکا در این کتاب، برخی از مهم‌ترین مسایل و موضوعات روانشناسی دین را با توجه به بعضی نظریه‌ها و فرضیه‌هایی که قابل آزمون تجربی هستند بررسی کرده‌اند. تقدم و تاخر موضوعات هم از یک سو منوط به ربط آن‌ها با یکدیگر و از دیگرسو وابسته به دیدگاه و سلیقه نویسندگان است. البته تقسیم‌بندی فصل‌ها به نظر تابع نظم و منطق خاصی است.

مولف در ابتدای این کتاب، به تاریخ و تعریف روانشناسی دین و سپس بنیادهای این رشته پرداخته  است.  و زیست‌شناسی مهم‌ترین و متقن‌ترین بنیاد رویکرد تجربی معرفی کرده است. فصل سوم به بررسی رابطه دین و زیست­‌شناسی اختصاص یافته­ است. موضوع اساسی فصل­‌های چهار  تا هشت «رشد مذهبی» و تطور جهت‌گیری دینی انسان از تولد تا مرگ است. در هر دوره از زندگی انسان - کودکی، نوجوانی و جوانی، بزرگسالی، و پیری - دین از جهات خاصی اهمیت می‌یابد.

نویسندگان پنج فصل کتاب را به این مساله اختصاص داده و بر حسب ترتیب و توالی مراحل عمر آدمی به آن پرداخته‌اند. فصل‌های 9 و 10 و 11 به سه موضوع موضوع اساسی روانشناسی دین، یعنی تجربه دینی، عرفان، و تبدل، اختصاص یافته‌ اند. این هر سه موضوع بیشتر جنبه شخصی و فردی دارند و ترتیب و توالی آن‌ها هم بر اساس درجه اهمیتی است که در تاریخ پژوهش‌های روانشناختی داشته‌اند.


روان‌شناسی دین اثر دیوید وولف در یک هزار و 64 صفحه و روانشناسی دین با رویکرد تجربی اثر اسپیلیکا از سوی محمد دهقانی ترجمه و انتشارات رشد آن‌ها را به چاپ رسانده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها