خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ـ هانری برگسون (Henri Bergson) از جمله اثرگذارترین فیلسوفان و اندیشمندان قرن بیستم با کتاب‌هایی چون «دو سرچشمه دین و اخلاق» و «تحول خلاق» است. «فلسفه هستی سیال: بنیادی‌ترین اصل فلسفه برگسن» نام کتابی نو انتشار به قلم محمدجواد پیرمرادی است که به شرح و بررسی آراي برگسن اختصاص دارد.
همچنین مخاطبانی که قصد خوانش انتقادی آراي برگسن از دیدگاه یک فیلسوف مسلمان را دارند، می‌توانند به ترجمه فارسی کتاب «فلسفه ما» از آیت‌الله صدر مراجعه کنند. این کتاب نیز به تازگی منتشر شده است.
«فلسفه هستی سیال»
«فلسفه هستی سیال» اثر محمدجواد پیرمرادی با بررسی جوهری‌ترین عنصر اندیشه هانری برگسن، یعنی تکیه بر روش شهودی در شناخت هستی، شرایط نقد شاخص‌های معرفتی تمدن جدید یعنی راسیونالیسم، تجربه‌گرایی، عملگرایی و پوزیتیویسم را فراهم می‌کند.
پیرمرادی این کتاب را در 6 بخش نوشته است: بخش اول و دوم، از تاریخچه مفاهیم زمان، حرکت و فضا به عنوان سه مفهوم کلیدی در فلسفه برگسن و همچنین تاثیر نیوتن و فیزیک‌دانان بعد از وی بر اندیشه‌اش بحث می‌کنند. بخش سوم نیز به شرح و توضیح زیرساخت‌های اندیشه برگسن اختصاص دارد که عبارت‌اند از: تمایز کمیت و کیفیت، تجرد قوه یاد، تمایز نظر و عمل و تمایز عقل و هوش و غریزه.
نویسنده در بخش‌های چهارم و پنجم که مفصل‌ترین قسمت این کتاب است به دیدگاه برگسن در باب حرکت و زمان پرداخته و نظریات زمان، دیرند و «شور و خیزش حیاتی» را توضیح داده است و سرانجام در بخش آخر به بهره‌های فلسفه دیرندی توجه كرده است. نتایجی که از نظریه دیرندی در این نوشتار استخراج می شود عبارت‌اند از: اثبات اختیار، بطلان راسیونالیسم، بطلان ماتریالیسم، بطلان تلقی سازوکاری از جهان، انتقاد از غایت انگاری و سرانجام این‌که انسان غایت تحول حیات است.
انتشارات سروش چاپ نخست کتاب «فلسفه هستی سیال» را در شمارگان 500 نسخه، 268 صفحه و به بهای 12 هزار تومان منتشر کرده است.
«فلسفه ما»
«فلسفتنا» به همراه «اقتصادنا» دو کتاب مشهور زنده‌یاد آیت‌الله شهيد سید محمدباقر صدر است. این کتاب به زبان عربی بارها منتشر شده است. ترجمه فارسی آن نیز با عنوان «فلسفه ما» در زمان حیات آیت‌الله صدر در سال 1351، توسط زنده‌یاد آیت‌الله سید محمدحسن مرعشی شوشتری به سرانجام رسید.
«فلسفه ما: بررسی‌های بنیادی درباره مکتب‌های مختلف فلسفی» پنج بخش دارد که عناوین آنها به ترتیب عبارت‌اند از: «نظریه معرفت»، «فلسفه ما یا بررسی‌های بنیادی»، «مبدا علیت»، «ماده یا خدا» و «مساله ادراک».
مهم‌ترین مباحث این کتاب نقادی نویسنده از «مارکسیسم و دیدگاه آنها نسبت به فلسفه»، به ویژه آرا و افکار کارل مارکس (karl Heinrich Marx) و فریدریش انگلس (Friedrich Engels) دو فیلسوف شهیر آلمانی و مکاتب فلسفی «پوزیتیویسم» و «ماتریالیسم» است. همچنین در خلال این مباحث بازخوانی انتقادی آراي رنه دکارت (Rene Descartes)، جان لاک (John Locke)، جان دیویی (John Dewey) فیلسوف معاصر آمریکایی و هانری برگسون (Henry Bergson) فیلسوف قرن بیستم فرانسوی و ديگران نیز صورت می‌گیرد.
آیت‌الله صدر این کتاب را بنابر پیشنهاد آیت‌الله سید محسن حکیم، مرجع تقلید وقت شیعیان در سال 1959 میلادی نوشت. در آن زمان مارکسیست‌ها تبلیغات زیادی در کشورهای اسلامی داشتند و به دلیل نبودن یک متن ساده و دقیق در زمینه شناخت فلسفه اسلامی، توانستند طرفداران بسیاری را به سمت خود بکشانند.
مرعشی شوشتری در بخشی از مقدمه خود بر این ترجمه نوشته است: «این کتاب مسائل مختلف فلسفی، مخصوصا آن رشته از مسائل را که بین الاهیون و مادیین مورد بحث و گفت‌وگو است با بیانی رسا و روشن مطرح کرده و به اوهام و خیالات مکتب بی‌اساس ماتریالیسم دیالکتیک پاسخ گفته است...در ترجمه کتاب، ما به هیچ وجه نخواسته‌ایم عین الفاظ آن را به فارسی برگردانیم، بلکه کوشش ما در آن بوده كه مطالب آن را به فارسی ساده و روشن با حفظ امانت ترجمه کنیم.»
«فلسفه ما: بررسی‌های بنیادی درباره مکتب‌های مختلف فلسفی» را انتشارات خرسندی با شمارگان پانصد نسخه در 440 صفحه به بهای 18 هزار تومان روانه کتابفروشی‌ها کرده است.
نظر شما