دین
هماوایی ادیان در رویارویی با سه فرایند دگرگون‌ساز، مبتنی بر تلقی و تعریفی است از دین که ارائه خواهد شد. لیکن پیش از آن لازم است یادآوری شود که تعاریف به طور کلی تقلیل‌دهنده واقعیتند؛ تجمیع می‌کنند و از تفصیل و تمایز موجود در واقعیت می‌کاهند و با ترکیز بر وجوه شبه به جای تفارقات، ذهن را به جانب همسان‌سازی و همسان‌بینی هرچه بیشتر امور عینی سوق می‌دهند. با این همه، آنها برای تأملات تبیینی در همین واقعیت متکثر و تعمیم نتایج و افزایش توان پیش‌بینی و مداخله در امور، به شدت مورد نیازند.
دین را هم بر حسب این که «چیست؟» می‌توان تعریف کرد: هم بر حسب آنکه «چه می‌کند؟» و هم با این ملاحظه که «به دنبال چیست؟». تعاریف ماهوی محدودیت بخشند و به همین خاطر از جامعیت و شمولیت‌بخشی کافی برخوردار نیستند؛ در مقابل، تعاریف کارکردی دچار جامعیت و فراگیری مفرطند و برخصوصیتی اتکا دارند که ممکن است انواع بس مغایری را زیر چتر واحدی گرد آورند. تعاریف غایی اما هم از جامعیت کافی و هم از مانعیت لازم برخوردارند. تأکید بر غایات، ادیان را به هم نزدیک می‌سازد و در عین حال مایز مهم دین از غیر دین می‌گردد.
صفحات 124 و 125/ دین و همزیستی مسالمتآمیز/ دکتر یونس نوربخش/ انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) و مرکز مطالعات بین‌الملل دینی دانشگاه تهران/ چاپ اول/ سال 1391/ 320 صفحه/ 7000 تومان
دوشنبه ۴ دی ۱۳۹۱ - ۱۴:۰۰
نظر شما