خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)- کتاب به عنوان غذای روح، امروزه با قرار گرفتن در رده‌هاي پاياني فهرست سبد خريد خانوار، به دلیل ضعف زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی در حوزه نشر، نمی‌تواند مخاطب را از نظر ذهنی خوب تغذیه کند و این معضل در برخي از استان‌ها به دلیل محروم بودن از کتاب‌های روز، قیمت‌گذاری سلیقه‌ای و غلبه نگاه اقتصادی بر بازار فرهنگی کتاب و همچنين ترس از بازگشت سرمایه بیشتر به چشم می‌آید.

در این میان، نگاه دیدگاه اهالی کتاب با مسوولان تفاوت دارد و این گزارش راهکارهای رسیدن نمایشگاه استانی کتاب از چالش به فرصت را رصد می‌کند.

سرمایه فرهنگی در حوزه نشر، بازگشت ندارد

مدیر انتشارات «سیفای» خرم‌آباد لرستان وضعیت حوزه نشر در استان‌ها را به دلايل مختلف از جمله شمارگان پایین کتاب‌ها و بازنگشتن سرمایه، نگران‌کننده عنوان کرد.

قاسم علی‌پور در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اظهار کرد: حذف یارانه کاغذ با هدف جلوگیری از تشکیل باندهای مافیایی کاغذ، یک اتفاق مثبت در تهران و شهرهای بزرگ بود اما ناشران شهرستانی با قطع یارانه کاغذ و تصویب خرید شورایی کتاب، ضرر کردند.

وی افزود: به نظر می رسد طرح خرید کتاب از ناشران استانی با گزینش عناوین و موضوعات مشخص بومی، نوعی محدودیت در خرید است و منجر به دور ماندن کتاب‌های آموزشی از فهرست خرید کتاب‌های استانی می‌شود.

مدیر انتشارات «سیفا» ادامه داد: استان لرستان با وجود هشت ناشر، فقط چهار نشر فعال دارد و دو نشر با داشتن مجوز در تهران فعاليت مي‌كنند و در طول سه سال گذشته با وجود برپایی چهار نمایشگاه استانی، از ناشران فعال لرستان مانند «سیفا» و «شاپور خواست» با میانگین چاپ دو هزار جلد کتاب در سال و 156 عنوان کتاب در حال چاپ دعوت نشد.

علی‌پور با تاکید بر استمرار نمایشگاه کتاب استانی در طول سال عنوان کرد: حضور یک مرکز پخش کتاب ثابت در کنار نمایشگاه دائم استاني کتاب، در محلی مانند «پژوهشگاه میرملات» می‌تواند مسوولیت پخش کتاب به سراسر استان را به عهده بگیرد.

وی درپایان یادآورشد: با تمهیدات لازم در حوزه حمایتی نشر استان‌ها، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان می‌تواند مفاخر فرهنگی استان‌ها را از خطر مهاجرت حفظ کند.

تدوين برنامه بلندمدت و توجه به زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی

مدیر کتابفروشی« خایدلو» با بیان این‌که فرهنگ مطالعه با برپایی نمایشگاه‌های فصلی کتاب نهادینه نمی‌شود، گفت: برپایی نمایشگاه استانی کتاب همراه با برنامه بلندمدت و توجه به زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی، خوشبيني مخاطب از خرید فروشگاهی را به دنبال دارد.

عبدیان با ارايه پیشنهاد افزایش خرید کتاب از ناشران و کتابفروشان استان‌ها از سوی ادراه کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها يادآور شد: این امر باعث رونق اقتصاد نشر، عرضه کتاب‌های جدید و در دسترس مخاطبان قرار دادن کتاب می‌شود.

عبدیان با تاکید بر ضرورت برپایی نماشگاه استانی کتاب توسط متخصصان حوزه کتاب گفت: برپایی نمایشگاه استانی کتاب باید با شناخت از بازار تولید، عرضه و تقاضا به دور از سلیقه‌های شخصی و بر مبنای تخصص بومیان هر استان صورت پذیرد.

نمایشگاه کتاب، فرصت فرهنگی بزرگ استان‌ها

معاون فرهنگی اداره کل ارشاد استان لرستان، نمایشگاه استانی کتاب را با وجود تمام ضعف‌ها، با هدف معرفی، عرضه کتاب با شمارگان بالا و عناوین جدید، مزیتی بزرگ دانست.

ماشاالله امان‌الهی‌ بهاروند عنوان کرد: هدف از برگزاری نمایشگاه استانی کتاب معرفی و عرضه کتاب با شمارگان چشمگیر و تهیه آسان کتاب از سوی مخاطبان در استان‌هاست، مخاطباني که از دسترسي به کتاب‌های روز محرومند.

وی همچنین ارتباط موثر ناشران در یک فضای فرهنگی مناسب همراه با با ارايه شرایط تخفیف، تسهیلات و بن کارت‌های نمایشگاهی را فرصتی فرهنگی برای ناشران و مخاطبان قلمداد کرد كه با برپايي نمايشگاه استاني كتاب فراهم مي‌آيد.

معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان درباره انتقاد به عرضه کتاب‌های چاپ قدیم در نمایشگاه‌های استانی توضيح داد: تعداد کتاب‌های چاپ قدیم در نمایشگاه‌های استانی بسیار محدود و مربوط به سه تا پنج سال اخیر است و درصد بالایی از کتاب‌ها (حدود 50 درصد) چاپ جدیدند.

امان‌الهی‌ بهاروند با اشاره به این‌که کتاب‌های چاپ قدیم و جدید، مخاطبان خاص خود را دارند، توضيح داد: فروش کتاب‌های چاپ قدیم در نمايشگاه‌هاي استاني محدودیت زمانی ندارد و داد و ستد آن به دلیل تنوع مخاطبان ممنوع نيست.

وی حضور نداشتن ناشران استان لرستان در نمایشگاه‌های کشوری و استانی چند سال اخیر را تکذیب کرد و گفت: ناشران به عنوان نمایندگان استان‌ها در صورتی که مرکز پخش نباشند و شرایط تکمیل ظرفیت اجازه دهد، به طور حتم در نمایشگاه حاضر می‌شوند.

معاون اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان با استقبال از طرح کاهش قیمت کلی کتاب در طول سال گفت: تقویت زیرساخت‌های اقتصادی کتاب با اختصاص یارانه کاغذ به استان‌ها و کنترل قیمت‌گذاری و نظارت بر آن و افزایش بودجه خرید کتاب از ناشران امکان‌پذیر می‌شود.

امان‌الهی‌ بهاروند با رد ایجاد هرگونه محدودیت خرید كتاب با موضوعات بومی از ناشران استانی گفت: سفارش خرید کتاب از ناشران مرتبط هر استان امکان‌پذیر نیست، زیرا در صورت انجام اين كار، ناشران بومی فقط بخشی از نیازهای استان را تامین می‌کنند.