خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) ـ به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم، در ابتداي اين برنامه هادي خورشاهيان با اشاره به اين كه نخستين شعر جنگ، اول مهرماه سال 59 منتشر شد، گفت: آن روزها حال و هوا به گونه‌اي بود كه هم شاعران دفاع مقدس و هم ساير ناشران در اين زمينه شعر مي‌سرودند. زيرا جنگ وارد شهرها شده بود و كودكان و نوجوانان نيز درگير مسايل جنگ شده بودند. پس از آن زمان نويسندگان هم به اين موضوع پرداختند و جشنواره‌هايي در اين زمينه برگزار شدند.

سپس حميد هنرجو، شاعر و نويسنده حوزه كودك و نوجوان، گفت: شعر و ادبيات كودك و نوجوان محصول انقلاب اسلامي است، پيش از آن تنها عده‌اي از نويسندگان كه تعداد آنها از تعداد انگشتان دست تجاوز نمي‌كرد در اين حوزه فعاليت مي‌كردند اما در آن زمان نيز دايره واژگاني ويژه‌اي براي گروه كودك و نوجوان استفاده نمي‌شد و ادبيات عاميانه به شكل امروزي در داستان‌هاي كودك و نوجوان به چشم نمي‌خورد.

او افزود: در سال‌هاي جنگ كه تعداد شعرهاي اين حوزه بيش‌تر شده بود، بسياري افراد بر اين باور بودند كه پس از فروكش كردن شعله‌هاي جنگ شعرهايي با اين موضوع كم‌تر مي‌شود اما پس از جنگ شعرهاي اين حوزه بيشتر شدند و جنبه‌هاي زيبايي‌شناسانه آن بيشتر ديده شد مانند قله‌اي كه از دور ديده مي‌شود.

هنرجو با اشاره به تفاوت‌هاي شعر كودك و بزرگسال گفت: در شعر بزرگسال شاعر براي استفاده از كنايه‌ها و تشبيهات آزادي و فراغ بال دارد اما در حوزه كودك و نوجوان به دليل احساس زيبايي‌شناسانه، روان‌شناسانه و خرد بودن كودكان و نوجوانان اين گونه نيست. زيرا بايد از واژه‌هايي استفاده كنيم كه در حد درك و ذهن كودكان و نوجوانان باشند.

اين شاعر ادامه داد: شايد برخي نويسندگان معتقد باشند كه بايد واژه‌ها را در اختيار كودكان و نوجوانان قرار داد تا پژوهشگر تربيت شوند و سراغ استفاده از فرهنگ لغات روند اما اين اتفاق در شعر جايگاهي ندارد و به جنبه‌‌هاي زيبايي‌شناسانه‌ آن لطمه مي‌خورد. اما در اين زمينه بين سال‌هاي 65 تا 70 توانستيم شاخص‌هاي خوبي را براي كودكان و نوجوانان ارايه دهيم. 

 هنرجو افزود: بايد برخي بارها را از دوش شعر كودك برداريم ما نبايد مخاطب خود را عضوي جدا از اجتماع بپنداريم، چون كودكان و نوجوانان در دوران دفاع‌مقدس شهدا را مي‌ديدند و در جريان اتفاقات قرار مي‌گرفتند، در آن زمان نمي‌شد تنها از  باغ و گل سرود. شعر در واقع روايت يك ماجرا نيست بلكه توصيفي از دفاع مقدس از نگاه كودكان است مثل توصيف يك رزمنده با لباس نظامي و قمقمه‌ آب كه در بسياري از شعرها ديده مي‌شود.  

در بخش ديگري از اين نشست، جعفر ابراهيمي، شاعر و نويسنده كودك و نوجوان تاكيد كرد: پس از جنگ عنوان‌هاي گوناگوني كه بار معنايي خاص خود را داشتند به اين اتفاق داده شدند نظير جنگ تحميلي و دفاع مقدس، دفاع مقدس به لحاظ اين‌كه جنگ را ادامه انقلاب مي‌دانيم. در آن زمان بسياري از كشورها با دشمن متحد شدند تا انقلاب اسلامي را نابود كنند و اين دفاع هميشه ادامه دارد. 

او ادامه داد: بايد بدانيم مطرح كردن وقايع جنگ چه هدف‌ها و چه كاركردهايي دارد زيرا مسوولان، جامعه، شاعران و مخاطبان هر يك از آثار اين حوزه انتظارهايي دارند كه جمع‌شدن اين انتظارات در كنار يكديگر كار شاعر را سخت مي‌كند.
 
ابراهيمي گفت: مهم‌ترين بخش كاركردن در حوزه دفاع مقدس انگيزه شاعر است زيرا بسياري از افراد معتقدند صحبت كردن راجع به جنگ ترويج خشونت ميان كودكان و نوجوانان است.

اين نويسنده و شاعر حوزه كودك و نوجوان، افزود: متأسفانه نقد ما بسيار بيمارگونه است، اگر يك منتقد بخواهد مجموعه شعري را كه در آن شعرهاي عالي، خوب و ضعيف وجود دارند نقد كند، ابتدا سراغ شعرهاي ضعيف مي‌رود و تنها اشاره‌اي به شعرهاي خوب دارد.

وي افزود: من معتقدم شعر قالب مناسبي براي بيان ارزش‌هاي دفاع مقدس نيست زيرا در شعر نمي‌توانيم انگيزه‌ شهدا و رزمندگان را براي كودكان و نوجوانان شرح دهيم. 

بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، از 14 تا 24 ارديبهشت‌ماه سال جاري در مصلاي امام‌خميني (ره) تهران برپاست.