بیژن عبدالکریمی، از ناشران حاضر در نمایشگاه کتاب 1402 در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) عنوان کرد: وقتی افق سیاسی و اجتماعی در جامعه ایران مسدود می‌شود جامعه به درون خودش پناه می‌برد و موضوع نوشته‌ها و روایت‌ها معطوف به درون آدم‌ها می‌شود لذا از ساحت اجتماعی مقداری تهی می‌شود. این موضوع می‌تواند به دلیل شکست‌های بزرگ تاریخی باشد؛ چراکه محیط بیرونی محیط گرمی برای گفت‌وگو نیست بنابراین قادر نیست از درون خودش پا به جهان بیرونی بگذارد پس به دنیای درون پناه می‌برد.
عبدالکریمی درباره جایگاه رمان ایرانی بین مخاطبان افزود: بیشتر مخاطبان رمان به داستان‌‌های ترجمه‌ای رو آورده‌اند و خود من هم از این قاعده مستثنی نیستم و با این تجربه دست به گریبان هستم. صنعت نشر ما کتاب‌های ترجمه‌شده را بیش از آثار تألیفی وارد بازار می‌کند.؛ به جز معدود آثار تألیفی که با مسایل اجتماعی دست به گریبان است. جامعه فکر می‌کند که آثار تألیفی چندان اصیل نیست و ادعای نادرستی هم نیست.
وی تاکید کرد: آثار علمی ما بیش از آنکه پارادایم‌های اصیل فکری را دنبال کند، خطابه است و کمتر به متن‌های علمی و اصولی پرداخته‌ایم. به عبارت دیگر بیشتر به متن‌سازی روی آورده‌ایم.
عبدالکریمی با بیان اینکه اقبال بیشتر به رمان‌های خارجی یک نوع حس احترام به این آثار و به تبع شرایط جهانی است، افزود: البته فرهنگ غرب دارای خاصیت هژمونیک است و این مسئله خودش را در صنعت نشر ما هم نشان داده است.
عبدالکریمی درباره این وضعیت که دیگر ادبیات داستانی ما شاهد چهره‌هایی مثل جمال‌زاده و صادقی نیست، عنوان کرد: به دنبال افول تفکر، ادبیات نیز نازل می‌شود. از طرفی ما مواجهه عمیقی با مقوله تفکر نداریم. به قول بودریار شبکه یعنی انفجار بی‌معنایی و خود شبکه ها درواقع وقت و زمان مبسوطی را از جامعه سلب می‌کنند. همه چیز سطحی است حتی یک کلیپ سه دقیقه‌ای حوصله مخاطب امروز را سرمی‌برد. جامعه امروزه بیش از همه چیز اصل تنوع را می‌پذیرد. و در نظر مخاطب امروز مفاهیم فست‌فودی پرطرفدار است. یک نوع اشباع دیده می‌شود و افراد بیش از آنکه سوال داشته باشند، به دنبال گذران وقت هستند و این روند قطعا به شکست خواهد انجامید و از آن چیزی بیرون نخواهد آمد.
وی در ادامه نسبت به پیامدهای افول رمان ایرانی در جامعه فرهنگی تأکید کرد: افول ادبیات پا به پای افول تفکر اتفاق می‌افتد و همه اینها منجر به سقوط و افول حیاط علمی و آکادمیک ما خواهد شد. ما امروز چیزی به نام دانشگاه نداریم و تنها به صدور مدرک اکتفا کرده‌ایم و آثاری که در این دانشگاه‌ها تالیف و چاپ می‌شود ارزش علمی قابل ملاحظه‌ای ندارد. این مسئله و انحطاط خودش را در حوزه‌های ادبیات و هنر نیز نشان می‌دهد و به نوعی کلیت این فعل و انفعالات مناسبات فرهنگی ما را شکل می‌دهند و چه غم‌انگیز است که فرهنگ ما مورد خدشه قرار گرفته است. بنابراین در عرصه اندیشه ایرانی افق جدیدی خلق نخواهد شد. اما اگر مناسبات به همین منوال پیش برود، دچار یک شکست تاریخی دیگر خواهیم شد.
این استاد فلسفه همچنین درباره سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: متأسفانه امسال بعضی از انتشارات حضور نداشتند که این می‌تواند دلایل عدیده‌ای داشته باشد که یکی از آنها قیمت بالای کاغذ است.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی تخصصی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» از ۲۰ تا۳۰ اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی(ره) و همزمان به صورت مجازی در ketab.ir برگزار می‌شود.
چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۰۸:۲۷
عبدالکریمی در گفت‌وگو با ایبنا:
افول ادبیات پا‌به‌پای افول تفکر اتفاق می‌افتد/ مخاطب امروز طرفدار مفاهیم فست‌فودی است
بیژن عبدالکریمی، مدیر نشر نقد فرهنگ، تأکید دارد که به دنبال افول تفکر وقتی مواجهه عمیقی با تفکر نداشته باشیم، ادبیات نیز نازل می‌شود.
نظر شما