علی النژادی گفت: دقت‌های مفهومی در اندیشه مقام رهبری مبتنی بر پژوهش‌های کوتاه مدت نیست. این یک مواجهه فکری چندین ساله است و حدود 20 سال است که جمشیدی با اندیشه مقام معظم رهبری درگیری جدی دارند. از سوی دیگر اساسا نباید برای تدوین اندیشه آقا خودمان را به انحصارات روش‌شناسی موجود محدود کنیم.
نشست «نقد و بررسی درآمدی بر اندیشه فرهنگی آیت‌الله خامنه‌ای» برگزار شد؛
دانشنامه‌ای برگرفته از 50 سال تفکر رهبری/ در این کتاب 60 مفهوم فرهنگی صورت‌بندی شده است
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست نقد و بررسی کتاب «درآمدی بر اندیشه فرهنگی آیت‌الله خامنه‌ای» دوشنبه 25 اردیبهشت 1402 همزمان با ششمین روز از سی‌و‌چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در غرفه گوشه نقد برگزار شد. در این نشست ابوالفضل اقبالی، محمدحسین ضمیریان و جعفر علیان نژادی علیان نژادی به عنوان منتقد و مهدی جمشیدی به عنوان نویسنده اثر حضور داشتند.
اقبالی در ابتدای نشست با طرح یک پرسش بحث را شروع کرد و گفت: این کتاب بسیار خوبی است و اگر فردی بخواهد به فهم و شناخت از اندیشه‌های مقام معظم رهبری برسد حتما به او این کتاب را پیشنهاد می‌کنم. با این حال پرسش من از نویسنده کتاب این است که رسالت این کتاب چیست؟ با چه هدف و انگیزه‌ای این کتاب را نوشته‌اند و آیا دغدغه تبیین اندیشه حضرت آقا به نسل جوان بوده است؟ آیا سعی کرده‌اید در حوزه پژوهش و نظریه‌پردازی گامی به جلو بردارید؟
جمشیدی در پاسخ به اقبالی بیان کرد: درباب موضوع این کتاب، دغدغه این است که رهبر انقلاب را یک متفکر فرهنگی می‌دانیم در حالیکه دسترسی کلی و منظومه‌وار به اندیشه ایشان نداریم. اگر اجزای این تفکر را کنار هم بنشانیم و یک بافت کلی از مفاهیم را در نظر بگیریم، مفاهیم متعددی در کتاب‌های دیگر وجود ندارد.
وی اضافه کرد: نهایت کاری که انجام شده کارهای نهادمحور بوده است و حالت اندیشه فرهنگی و قالب‌بندی برای صورت‌بندی مفاهیم صورت نگرفته است. احساس کردم این کار در مسیر در کنار هم نشاندن مفاهیم است و از همین جهت برای پر کردن خلا است.
جمشیدی گفت: کتاب یک مدخل‌نامه تفصیلی و به صورت دانشنامه‌ای است از نظرات مقام معظم رهبری از سال 57 تا 1400 یعنی 50 سال تفکر. بین حکمت نظری و عملی باید تمایز قایل شویم. حکمت نظری نوع نگاه ایشان به عالم فرهنگ است و حکمت عملی بایدها و نبایدهایی است که ایشان توصیه کرده‌اند.
وی بیان کرد: اگر دانشجو یا مدیر فرهنگی باشید این کتاب به شما توصیه می‌شود. دامنه کتاب وسیع است و قصد داشتم تکه‌های افکار دسترسی ناپذیر را در کنار هم بنشانم. شاید بیش از 15 هزار صفحه مطلب باشد. مخاطب چطور می‌تواند دسترسی داشته باشد. حداقل 60 مفهوم فرهنگی آمده است که به صورت اجمالی صورت‌بندی شده است.
اقبالی در ادامه نشست بیان کرد: شاید کتاب به واسطه کتاب‌های دیگری تکمیل شود. از سوی دیگر این کتاب یک اثر پژوهشی نیست و ادبیات این کتاب ترویجی است.
وی با اشاره به کم بودن منابع این کتاب بیان کرد: کتاب با توجه به اینکه پانزده منبع دارد یک اثر ترویجی است تا یک اثر پژوهشی و علمی. از سوی دیگر این کتاب درآمدی بر اندیشه مهدی جمشیدی است با ارجاع به حضرت آقا. کاملا مهدی جمشیدی دراین کتاب ظهور و بروز دارد. جاهای زیادی هم البته از ادبیات رهبری استفاده می‌شود. لذا اگر قرار بود اندیشه آقا نگاشته شود شاید صورت‌بندی کتاب متفاوت می‌شد.
اقبالی اضافه کرد: اگر در حوزه نظری و معرفتی کتابی در حوزه فرهنگ و اندیشه فرهنگی مقام معظم رهبری بنویسیم باید مبادی ورود ایشان به حوزه فرهنگ بیشتر در کتاب بروز داشته باشد. نکته دیگر ناظر بر محتوا این است که این کتاب برای من این را اثبات نکرد که چرا می‌گوید اندیشه فرهنگی آقا به نوعی تکمیل شده و نه متحول.
وی ادامه داد: این به نوعی تحول در اندیشه فرهنگی و تغییر در برخی نگاه‌هاست. مگر چیز بدی است که بگوییم تغییر کرده است. مثلا نگاه ایشان درباره حجاب تکمیل شده است؟ اینکه یک انسان اندیشمند طی 50 سال تغییری در اندیشه‌اش صورت بگیرد یک امتیاز منفی نیست. تناقض، تعارض و تضاد شاید صورت ناخوشی داشته باشد اما تغییر لزوما تعارض نیست.
علیان نژادی به عنوان دیگر منتقد حاضر در نشست بیان کرد: اساسا اثری با این شکل نو تا به حال تألیف یا منتشر نشده است. آثاری که وجود دارد مبتنی بر نقل قول مستقیم است. مقالاتی نیز وجود دارد. حتی یک سری مقالات شبیه به سبک جمشیدی قابل شناسایی است. ما با یک خلاء محتوایی در این خصوص مواجه هستیم. با این حال اگر قرار باشد به کسی معرفی مناسبی داشته باشیم حتما این کتاب را پیشنهاد می‌کنم.
وی ادامه داد: دقت‌های مفهومی در اندیشه مقام رهبری مبتنی بر پژوهش‌های کوتاه مدت نیست. این یک مواجهه فکری چندین ساله است. حدود 20 سال است که جمشیدی با اندیشه مقام معظم رهبری درگیری جدی دارند و ایشان از سال 84 در حال نوشتن اندیشه و مقالات بوده‌اند. بنابراین اگر از نام کتاب شروع کنیم و ادعایی که برای درآمد بر اندیشه است بگوییم این کتاب فراتر از این درآمد حرکت کرده است. پرسش من اینجاست که چرا این ادامه پیدا نکرده است؟
علیان نژادی افزود: در مقدمه کتاب تقریبا پاسخ تمام پرسش‌هایی که مطرح شده وجود دارد. اینکه آیا می‌شود به این کتاب یک اثر پژوهشی گفت؟ به نظر من این کتاب کاملا یک اثر پژوهشی و حتی فراتر از آن است. وقتی مقدمه کتاب را می‌خوانیم به تسلط ایشان در روش‌شناسی واقف می‌شویم.
وی گفت: اساسا نباید برای تدوین اندیشه آقا خودمان را به انحصارات روش‌شناسی موجود محدود کنیم. شکل این ترکیب روشی در آثار روشی وجود دارد. استادانی هستند که از این ترکیب روشی استفاده کرده‌اند. پرسشی که برای من ایجاد شد این بود که این موضوع روشی خود به خود شکل گرفته یا پس از نوشته شدن اثر ناچارا برایش قاعده روشی ترسیم کرده‌اند؟
ضمیریان به عنوان دیگر منتقد حاضر در نشست بیان کرد: جمشیدی یکی از دستاوردها و ثمرات و برون‌داد‌های اندیشه انقلاب اسلامی است. چهار خطر عمده وجود دارد که علت رجحان این کتاب به همه آثار دیگر است. اول اینکه اندیشمندانی که درباره اندیشمندان دیگر به دلیل علاقه وافر می‌نویسند موضوع را اتوپیایی ارتقا می‌دهند و از این جهت امکان ارتباط حقیقی را سلب می‌کنند. دوم اینکه اندیشمندان ثانویه در حال تحریف نظری هستند یعنی به نفع اندیشه‌های خود تحریف می‌کنند.
ضمیریان اضافه کرد: سوم اینکه اندیشمندان بسیاری هستند که دچار تحریف تاریخی هستند و یک نوع خوانش‌پریشی به نفع جناح و امیال خودشان دارند. جمشیدی از این دام عبور کرده است. چهارم نیز دام تحریف ایدئولوژی است که در حقیقت وضعیت ایدئولوژیک را پشت سر می‌گذارند و در مقدمه درباره عبور از این وضعیت مفهومی به نام منظومه را پیش می‌کشند.
به گزارش ایبنا، نمایشگاه کتاب 1402 تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.
کد مطلب : ۳۳۷۶۶۰
https://www.ibna.ir/vdccemq1x2bq1e8.ala2.html
پربيننده ترين
