به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، آنچه که در این مجموعه پیش رو دارید، یکصد مورد «ایده‌پردازی و طرح گفتمان‌های جدید در حوزه‌های مختلف است که عمدتا توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران و در موارد معدودی توسط اساتید و اعضای هیأت علمی دیگر دانشگاه‌ها که در پروژه‌ها و طرح‌های علمی و فناورانه دانشگاه تهران مشارکت داشته‌اند در قالب مصاحبه، گفتگو سامان یافته و تدوین شده است. به رغم تقسیم‌بندی موضوعی این ایده پردازی‌ها که در فهرست اولیه قابل مشاهده است، باید اذعان داشت که به اقتضاء رویکردهای نوین در علم و دانش، غلبه بر موضوعات «بین رشته‌ای» است و شاید بتوان آن را نقطه قوت و درخشان این مجموعه دانست.

پشتوانه این پویش علمی، سال‌ها تجربه و آموزش، پژوهش و نوآوری اعضای هیأت علمی شرکت کننده در این پویش علمی است. بدیهی است آنچه در این مصاحبه‌ها/گفتگوها در قالب ایده‌ها و طرح‌های جدید گفتمانی در ارتباط با مسائل مختلف مطرح شده، با پشتوانه سال‌ها تحقیق، آموزش و تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در حوزه‌های تخصصی خود بوده است.

عباس قنبری باغستان عضو هیأت علمی و مدیرکل روابط عمومی دانشگاه در «سخن آغازین» این کتاب اظهار کرده است: «باتوجه به تاریخی و نمادین بودن سال ۱۴۰۰ از منظر گذار به قرن جدید، پویش ایران در آینه ۱۴۰۰، یک پویش علمی و دانشگاهی با دامنه اثرگذاری اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دینی در تحولات آتی کشور با مضمون «اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران با شما سخن می‌گویند» است. ایده مرکزی این پویش علمی، بازخوانی تحولات قرن جاری در حوزه‌های مختلف از منظر علمی و تخصصی با نگاه به آینده، یعنی قرن پانزدهم هجری شمسی، از دیدگاه یکی از فرهیخته‌ترین اقشار جامعه یعنی اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران می‌باشد.

هدف این پویش علمی، ترویج دانش در سطوح مختلف جامعه (Popularization of Knowledge) با هدف بهرمندسازی آنها از آخرین و جدیدترین ایده‌ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی در دانشگاه تهران است. در این پویش علمی تلاش شده تا از طریق مصاحبه گفتگوی عمیق با اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاه، دیدگاه‌ها و نظرات آنها در حوزه‌های تخصصیشان با هدف بهبود و ارتقای وضعیت موجود شناسایی و در معرض دید برنامه‌ریزان و سیاستگذاران عرصه‌های مختلف جامعه نظام حکمرانی و نیز افکار عمومی قرار گیرد.»

محمود نیلی احمدآبادی رئیس سابق دانشگاه تهران در «مقدمه» این کتاب بیان کرده است: «مسئولیت اجتماعی، جستاری مهم در گفتمان دانشگاه‌های «نسل چهارم» است و دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی در اثرگذاری علمی، اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی از این امر مستثنی نیست. در گفتمان دانشگاه نسل چهارم، تعهد و مسئولیت نسبت به جامعه و محیط پیرامونی، از جمله نقش و مشارکت در توسعه اجتماعی، اخلاق مداری، تعهد در قبال محیط زیست، شفافیت و شایسته‌سالاری، رعایت حقوق عامه‌های مختلف و... با هدف بازطراحی زیست اخلاقی محیط‌های فعالیت خود و دیگران نقش محوری دارد.

در سال‌های اخیر، پهنه وسیعی از اقدامات و فعالیت‌های دانشگاه تهران در ارکان و سطوح مختلف، از جمله در تمامی حوزه‌های آموزش، پژوهش، فناوری، کارآفرینی، فرهنگی و دانشجویی، خیرین و نیکوکاران، دانش آموختگان و ...، معطوف به مسئولیت اجتماعی بوده که کماکان نیز جریان داشته و ادامه دارد. بخش مهمی از ابعاد و دلالت‌ها و نمودهای عینی مسئولیت اجتماعی دانشگاه تهران، در تمامی فرایندهای اکوسیستم دانشگاهی دانشگاه، اعم از صدها فضای آموزشی، مرکز تحقیقاتی و دیگر محیط‌های کارآفرینانه و نوآورانه آشکار و هویدا است و همواره نیز در قالب ویژه‌برنامه‌های مختلف، رونمایی‌ها، افتتاحیه‌ها، جشنواره‌ها و همایش‌ها زمینه بروز و ظهور یافته و عمدتا نیز مورد توجه خاص بوده است.

اما بخش مهم دیگری از زمینه‌های تعیینی این مقوله را باید در ایده‌پردازی‌های مبتکرانه، نظریه‌پردازی‌های علمی و توسعه گفتمان‌های خلاقانه‌ای دانست که از طریق «کنش‌های ارتباطی» سريع و به‌موقع در ارتباط با مسائل اجتماعی و روز جامعه بروز و ظهور یافته و در تعامل و برخورد با دیگر آراء و اندیشه‌ها و «خوانش»های سیال در نظام حکمرانی، زمینه‌های فهم مشترک، اثرگذاری بیشتر و نیز تحول گفتمانی در عرصه‌های مختلف را فراهم می‌سازد.

این کتاب اگرچه گویای همه ایده پردازی‌ها و پویایی تحولات گفتمانی دانشگاه نیست، اما به اعتبار گستردگی موضوعات مورد بحث و نیز مشارکت تعداد قابل توجهی از اساتید، پژوهشگران و اعضای هیأت علمی که همگی سرمایه‌های علمی و معنوی این مرز و بوم محسوب می شوند، می تواند بیانگر «زبان دانشگاهیان در ارتباط با موضوعات مرتبط باشد. امید است این پویش علمی در گام‌های آتی خود بتواند زمینه ها و حوزه های گسترده‌تری از مسائل، موضوعات و چالش های روز جامعه را از زبان استادان و اعضای هیأت علمی دانشگاه پوشش داده و گام های بیشتری در تقویت حضور دانشگاه در عرصه های مختلف اجتماع که به‌حق جزء تعهد راستین دانشگاه تهران می باشد، بردارد.»

 فهرست نهایی این کتاب که در انتهای آن آمده است، براساس هیات علمی مشارکت‌کننده تنظیم شده است و اطلاعات گردآوری شده به ترتیبی که در ادامه می‌آید از اساتید متخصص این جوزه‌ها جمع‌آوری شده است: فنی، مهندسی و علوم پایه/ محیط زیست، منابع طبیعی و کشاورزی/رسانه و ارتباطات، روابط عمومی/ آموزش، ادبیات و علوم انسانی/علم، حوزه دیجیتال و فناوری‌های همگرا/ روانشناسی، زنان و خانواده/ اجتماعی-فرهنگی/ اقتصادی، بودجه و تجارت/ مدیریت و منابع انسانی/ حقوق و علوم‌ سیاسی/ فلسفه، دین و الهیات/ معماری و شهرسازی/ موسیقی، هنر و میراث فرهنگی/ بین‌المللی‌‌سازی آموزش عالی

در انتهای این کتاب نمایه‌ تصویری از مصاحبه‌کنندگان و مصاحبه‌شوندگان همراه با عنوان گفتگو و شماره صفحه‌ای که آن گفتگو در آن منتشر شده است به مخاطبان ارائه شده است که مخاطبان می‌توانند با تصویر اساتید برجسته هر حوزه نیز آشنا شوند.

کتاب «مجموعه مصاحبه‌های پویش علمی ایران در آینه 1400» با نظارت و گردآوری عباس قنبری باغستان و با مقدمه محمود نیلی احمدآبادی از سوی انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.