به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شیراز، در این نشست که شامگاه یکشنبه با حضور عبدالرسول خیراندیش و هیبت اله مالکی برگزار شد، کوروش کمالی سروستانی، مدیر مرکز سعدیشناسی، با اشاره به جایگاه سعدی در اندیشه محمدحسین رکنزاده آدمیت گفت: بیت مشهور «تن آدمی شریف است به جان آدمیت» از سعدی، بیت محبوب رکنزاده آدمیت بود و همین بیت در صفحه نخست هفتهنامه «آدمیت» درج میشد. این علاقه عمیق به سعدی سبب شد او پس از تصویب قانون انتخاب نام خانوادگی در سال ۱۳۰۴، نام «آدمیت» را برای خود برگزیند.
هفتهنامه آدمیت؛ رسانهای فرهنگی در شیراز
وی با استناد به نوشته شادروان محمد صدرهاشمی در کتاب «تاریخ جراید و مجلات ایران» افزود: هفتهنامه «آدمیت» در خرداد ۱۳۰۵ به مدیریت و سردبیری رکنزاده آدمیت در شیراز منتشر شد. این نشریه هفتگی با چاپ سنگی و سرلوحهای نمادین شامل تصویر سعدی، نشاندهنده پیوند فکری و فرهنگی مدیر آن با اندیشههای انسانگرایانه سعدی بود.
کمالی سروستانی با مرور زندگی رکنزاده آدمیت بیان کرد: او پژوهشگر، مورخ، روزنامهنگار، شاعر و آزادیخواهی بود که در سال ۱۲۷۸ در شیراز زاده شد. پدرش میرزا عبدالله شیرازی، معروف به رکنالتجار و متخلص به «مدرک»، از مشروطهخواهان و اهل قلم بود و همین فضا، در شکلگیری شخصیت فکری آدمیت نقشی تعیینکننده داشت.
از کتابخانه آدمیت تا دلیران تنگستان
به گفته او، رکنزاده آدمیت در سال ۱۳۰۱ «کتابخانه و قرائتخانه آدمیت» را در شیراز تأسیس کرد و چند سال بعد انتشار هفتهنامه «آدمیت» را آغاز کرد؛ نشریهای که بهدلیل فشارهای سانسور در سال ۱۳۰۷ تعطیل شد. انتشار کتاب «دلیران تنگستان» در سال ۱۳۱۰، نام او را در سطح ملی مطرح کرد؛ اثری که بعدها مبنای ساخت سریالی ماندگار در تلویزیون ایران شد.
مدیر مرکز سعدیشناسی با اشاره به مهمترین اثر رکنزاده آدمیت گفت: کتاب چهارجلدی «دانشمندان و سخنسرایان فارس» حاصل سالها پژوهش اوست که از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۰ منتشر شد. این اثر با بیش از ۳۲۰۰ صفحه، زندگی و آثار حدود ۱۳۰۰ تن از بزرگان فارس را از آغاز دوران اسلامی تا عصر معاصر دربرمیگیرد.
وی افزود: علاقه رکنزاده آدمیت به سعدی در این کتاب نیز بهروشنی دیده میشود؛ بهگونهای که مفصلترین مدخل کتاب با ۵۷ صفحه به سعدی اختصاص یافته است. او همچنین در سال ۱۳۴۳ کلیات سعدی را با مقدمهای مبسوط منتشر کرد.
کمالی سروستانی ادامه داد: این کتاب در زمان انتشار با استقبال گسترده اهل فرهنگ روبهرو شد و چهرههایی چون عبدالرحمن فرامرزی، سعید نفیسی، محمدجعفر محجوب و فضلالله شرقی در نقد و ستایش آن نوشتند و آن را اثری مرجع در شناخت تاریخ فرهنگی فارس دانستند.
میراثی ماندگار برای فرهنگ ایران
او در پایان تأکید کرد: رکنزاده آدمیت از جمله روشنفکرانی است که تمام عمر خود را صرف اعتلای فرهنگ و هویت ایرانی کرد و امروز یاد و نام او، همچون آثار ماندگارش، بخشی جداییناپذیر از تاریخ فرهنگ و ادب ایران است.
عبدالرسول خیراندیش، تاریخنگار و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، بهعنوان سخنران به بررسی ابعاد تاریخی و فکری این اثر پرداخت و با تأکید بر چندوجهی بودن رجال فارس در این دوره تاریخی اظهار کرد: محمدحسین رکنزاده آدمیت همزمان با شکلگیری سلسله پهلوی، بهروشنی متوجه تغییر سیاستها در جنوب ایران شد.
بهگفته او، جریان فرهنگی آن دوره بر احیای ملیت ایرانی تمرکز داشت و فارس، به دلیل برخورداری از میراث خسروانی و آخرین نمونههای بازآفرینی زبان و ادب فارسی در آثار سعدی و حافظ، به منبعی مهم برای این احیا تبدیل شد.
وی افزود: این کتاب در کلیت خود، نقشی مؤثر در احیای مواریث فرهنگی فارس و بازسازی هویت ملی ایرانیان ایفا میکند.
در بخش دیگری از نشست، هیبتالله مالکی، مؤلف و پژوهشگر تاریخ، به بررسی زندگینامه محمدحسین رکنزاده آدمیت پرداخت و با اشاره به پیشینه خانوادگی او گفت: رکنزاده آدمیت با تخلص «مُدرک» شناخته میشود و بررسی زندگی پدران و نیاکان او، به درک دقیقتر جایگاه فکری و فرهنگی این چهره کمک میکند.
نظر شما