به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ کتاب «علم اصول و زبانشناسی شناختی (دستور زبانشناختی، نشانهشناسی)» تألیف علیرضا قائمینیا به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
در معناشناسی شناختی دیدگاه دانشنامهای در باب معنا پذیرفته میشود که در مقابل دیدگاه واژهنامهای قرار دارد. دیدگاه دانشنامهای در حقیقت دو بخش دارد: بخش اول، واژهها نقاط دسترسی به معرفت نظاممند هستند. بنا به این دیدگاه، معنای واژه را نمیتوانیم مستقل از این گنجینه وسیع معرفت بفهمیم.
بخش دوم عبارت است از اطلاعاتی که از تجربه اجتماعی و تجربه فیزیکی به دست میآوریم در مجموع معرفت دایرهالمعارفی را تشکیل میدهند.
بنا به دیدگاه واژهنامهای (قاموسی) معنا را میتوانیم به دو مؤلفه تقسیم کنیم: مؤلفه قاموسی و مؤلفه دایرهالمعارفی؛ معناشناسی فقط مؤلفه قاموسی را بررسی میکند و معنا هم با این مؤلفه ارتباط مییابد.
اما مؤلفه دایرهالمعارفی معرفت بیرونی نسبت به زبان را در برمیگیرد؛ یعنی اطلاعاتی که زبانی نیستند مانند اطلاعاتی که از جهان خارج داریم. بنابراین معناشناسی با اطلاعات دایرهالمعارفی کاری ندارد.
بسیاری از دیدگاههایی که در علم اصول مطرح شدهاند بر دیدگاه واژهنامهای استوار شدهاند، ولی در این میان دیدگاههایی (مانند نظریه تعهد) هم به چشم میخورد که با دیدگاه دانشنامهای تناسب دارند.
این اثر را باید مقدمهای برای مباحث تطبیقی در دو حوزه گسترده علم اصول و زبانشناسی شناختی دانست.
البته اثر صرفاً حاوی مباحث تطبیقی نبوده، نوآوریهای خاصی در بردارد. مانند تاثیر برخی از مباحث معناشناسی شناختی بر بحث اصولی و غیره.
بیتردید، ورود مباحث زبانشناسی به طور کلی، و زبانشناسی شناختی به طور خاص، به علم اصول میتواند انقلابی ژرف در این زمینه را رقم بزند.
دوشنبه ۷ مهر ۱۴۰۴ - ۱۳:۲۵
نظرات