سرویس بین‌الملل خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - الهه شمس: جیل لپور استاد تاریخ دانشگاه هاروارد و نویسنده نشریه نیویورکر، در کتاب جدیدش، ما مردم (We the People)، در ۶۰۰ صفحه از قانون اساسی ایالات متحده به‌عنوان سندی زنده دفاع می‌کند؛ سندی که باید برای هر نسل امکان اصلاح آن پیش‌بینی شده باشد.

به گفته لپور، این اثر «نقدی تاریخی و عمیق بر اصالت‌گرایی» است؛ نظریه حقوقی محافظه‌کارانه‌ای که بر دیوان عالی امریکا مسلط شده و در کنار قطبی‌شدن شدید سیاست در آمریکا، عملاً اصلاح قانون اساسی را ناممکن کرده است. در دیدگاه اصالت‌گرایان، معنای قانون اساسی صرفاً باید بر پایه نظر نویسندگانش در سال ۱۷۸۷ در فیلادلفیا تفسیر شود؛ حتی امروز، در کشوری که با واقعیت‌هایی چون خودرو، هواپیما، سلاح‌های خودکار، هوش مصنوعی، و حقوق زنان و اقلیت‌ها روبه‌روست که «پدران بنیان‌گذار» هرگز نمی‌شناختند.

لپور این رویکرد را غیرعقلانی می‌داند: «نسخه‌های ساده‌انگارانه اصالت‌گرایی می‌گویند فقط باید به متن قانون اساسی، یادداشت‌های جیمز مدیسون و مقالات فدرالیست رجوع کرد. اما یادداشت‌های مدیسون تا سال ۱۸۴۰ منتشر نشدند و بخش بزرگی از مباحث تصویب قانون اساسی یا هرگز منتشر نشده یا ناقص است. بنابراین، این ایده که یک متن اصلیِ تاریخی از همان آغاز ملاک تفسیر قانون اساسی بوده، دفاع‌پذیر نیست.»

در هر شرایطی، انتشار کتاب جدید جیل لپور یک رویداد مهم است. او پیش از این با کتاب این حقایق (These Truths) روایتی جامع از تاریخ آمریکا به موفقیت بزرگی دست یافته بود و کتاب «ما مردم» از نظر ساختار و لحن، ادامه‌ای بر همان مسیر است.

از سال ۲۰۲۳، لپور علاوه‌بر استادی تاریخ، در دانشکده حقوق هاروارد نیز تدریس می‌کند. او می‌گوید وقتی بر تدریس تاریخ قانون اساسی متمرکز شد، با کمبود منابع مواجه شد: «می‌خواستم مجموعه داده‌ای از همه تلاش‌ها برای اصلاح قانون اساسی گردآوری کنم، اما چنین چیزی وجود نداشت. در نتیجه، با گروهی از دانشجویانم پروژه‌ای پژوهشی را آغاز کردم.»

حاصل کار، «پروژه اصلاحات» است: آرشیوی جست‌وجوپذیر که یادآور می‌شود در تمام تاریخ ایالات متحده تنها ۲۷ اصلاحیه به تصویب رسیده و به همین دلیل، در واقع «آرشیوی از ناکامی‌ها» ست. با این حال، لپور آن را «مطالعه امکان» می‌داند که به دانشجویان انگیزه می‌دهد: «حتی مطالعه اصلاحات ناکام، ما را به تفکر وامی‌دارد.» همین نگرش، ایده نوشتن تاریخ قانون اساسی را از زاویه بررسی تلاش‌های اصلاحی آن شکل داد.

«ما مردم» روایت‌هایی پرکشش از نشست قانون اساسی ۱۷۸۷، روند تصویب آن، اصلاحات دوران بازسازی پس از جنگ داخلی، اصلاحیه نوزدهم برای حق رأی زنان، و اوج‌گیری راستِ واکنشی و مرگ تدریجی روند اصلاح قانون اساسی را در بر می‌گیرد. کتاب با شرح ماجراهای دیوان عالی تحت نفوذ ترامپ و سرنوشت مبهم «اصلاحیه حقوق برابر» به روزگار معاصر می‌رسد.

همچون همیشه، لپور با نثری ادبی و شخصیت‌پردازی زنده می‌نویسد و اغلب به آمریکایی‌هایی می‌پردازد که برای تغییر جنگیده‌اند اما به حاشیه فراموشی رانده شده‌اند. جان جونز و مری جین ریچاردسون جونز، دو سیاه‌پوست آزاد و از طرفداران لغو بردگی در شیکاگویِ پیش از جنگ داخلی، نمونه‌هایی از این چهره‌ها هستند. لپور می‌گوید پرداختن به این شخصیت‌ها، به‌ویژه نقش زنان سیاه‌پوست در نهضت لغو بردگی، جنبه‌هایی پنهان اما مهم از تاریخ را آشکار می‌کند و به مخاطب کمک می‌کند تا خود را بخشی از این روند ببیند.

مسئله نژاد در کتاب حضوری پررنگ دارد؛ بسیاری از نویسندگان قانون اساسی خود برده‌دار بودند و در متن اصلی قانون اساسی، اشاره‌ای به برده‌داری نشده بود. لپور در بخشی تکان‌دهنده، ژانویه ۱۸۶۱ را روایت می‌کند: فرانسیس لیبر، استاد تاریخ و علوم سیاسی، در منهتن روبه‌روی گورستانی متروکه می‌ایستد که پیکر پانزده هزار سیاه‌پوست را در خود جای داده بود؛ زنانی که نیویورک را ساخته بودند و خاطره‌شان زیر غبار رشد شهر به فراموشی سپرده می‌شد.

لپور با چنین صحنه‌پردازی‌های ادبی، قانون اساسی را پدیده‌ای ارگانیک و آمیخته با خون و عرق و اشک انسان‌ها می‌بیند. از نظر او، قانون اساسی از «کتاب‌های کهنه و درختان بلوط… پوست گوسفند و پَرِ غاز» ساخته شده، اما همچنان زنده است و می‌تواند نفسی تازه کند. او نقل‌قولی از فرانسیس لیبر را بسیار می‌پسندد که گفته بود: «قانون اساسی مانند زنی باردار است که برای زایمان آماده می‌شود.» این تصویری است که لپور آن را با تمثیل قانون اساسی و اصلاحیه چهاردهم به‌عنوان یک نوزاد، در کنار سخن لینکلن از «تولد دوباره آزادی»، در هم می‌تند.

منبع: theguardian،Tue 16 Sep 2025