سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ نمایشنامه «دکتر» نوشته رابرت آیک، اقتباسی آزاد از نمایشنامه «پروفسور برناردی» اثر آرتور اشتیسلر است. این نمایشنامه در بستر معاصر، به مسائل اخلاق پزشکی، هویت فردی، تقابل علم و ایمان، دین، نژاد، جنسیت و طبقه میپردازد و یک تصمیم ظاهراً منطقی را در یک لحظه بحرانی به چالش میکشد.
رابرت آیک، متولد ۲۹ نوامبر ۱۹۸۶، نویسنده و کارگردان معاصر انگلیسی است که از او به عنوان «امید بزرگ» تئاتر انگلیس نام میبرند. شهرت او بیشتر به خاطر نمایشنامه «دکتر» و آثار مدرن دیگری همچون «اورستئیا»، «مری استوارت» و «مرغابی وحشی» است که از روی آثار کلاسیک اقتباس شده است. او همچنین نمایشنامه ۱۹۸۴ را همراه با دانکن مک میلان از روی اثر اصلی اقتباس کرد. آیک در اقتباسهایش از آثار کلاسیک به دنبال بازگشت به «محرکهای اولیه تئاتر» یا همان بازگشت به ریشههای تئاتر است.
رمان «پروفسور برناردی» داستانی که «دکتر» از آن اقتباس شده، اثر آرتور اشنیتسلر، نویسنده اتریشی است که یکی از مهمترین نمایندگان مدرنیسم وین بود. اشنیتسلر، پزشک بود و عمده آثارش درامهای روانشناختی است.
نمایشنامه «دکتر» داستان یک پزشک برجسته را روایت میکند که با یک تصمیم اخلاقی روبرو میشود. او باید در مورد یک بیمار جوان تصمیم بگیرد که آیا او را از یک بیماری خطرناک نجات دهد یا خیر. این تصمیم، به سرعت به یک بحران اخلاقی و اجتماعی تبدیل میشود و جامعه را درگیر خود میکند. نمایشنامه با بررسی عمیق این بحران و تأثیر آن بر شخصیتها و روابطشان، به مسائل مهمی مانند مسئولیتپذیری، تعصب، و قدرت میپردازد.
روزنامه گاردین نیز درباره این نمایش نوشته است: «آیک موضوع نمایشنامه را به مذهب محدود نمیکند، بلکه به نژاد، جنسیت و طبقه اجتماعی نیز بسط میدهد.» در قلب این نمایش دو موضوع اساسی قرار دارد؛ یکی اخلاق پزشکی. جایگزینی آن با باقی ملاحظات و دیگری بحث هویت فردی. آیک موضوع آزادیهای فردی را در این نمایش به چالش میکشد. در دنیایی که به نظر میرسد آزادی را حق اساسی همه میداند، اگر فردی نخواهد خود را در هیچ گروهی قرار بدهد از هر دو طرق مورد هجمه قرار میگیرد. اما آیک سوال دیگری را نیز در ذهن مخاطب ایجاد میکند که آیا جامعه بر اساس پیش فرضهایش ما را تعریف و در نتیجه محدود نکرده است؟
کتاب نمایشنامه «دکتر» نوشته رابرت آیک و ترجمه آناهیتا آقاطاهر در نوبت اول ۱۴۰۴ در ۱۲۳ صفحه به همت «نشر نی» و مجموعه «جهان نمایش» این انتشارات، منتشر شده است.
نظر شما