به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اراک، احمدی هزاوه، پژوهشگر و نویسنده، در کتاب «هزاوه خاستگاه امیران» با نگاهی ژرف به تاریخ، فرهنگ و ساختار اجتماعی روستای هزاوه، زادگاه امیرکبیر، روایتی مستند از سیر تحولات این منطقه در ادوار مختلف ارائه میدهد.
پژوهشگر و نویسنده این اثر، در گفتوگو با خبرنگار ایبنا در اراک، درباره مبنای پژوهش خود گفت: اگرچه اسناد روشنی از زمان دقیق شکلگیری روستای هزاوه در دست نیست، اما شواهد متعدد از قدمت تاریخی این منطقه حکایت دارد.
وی با اشاره به منابع موجود افزود: در فرهنگ اعلام جغرافیایی ایران آمده است که «این قصبه در گذشته اهمیت فراوانی داشته و یکی از آبادترین آبادیهای فراهان و مسکن جماعتی از اشراف، بزرگان و علما بوده است. همچنین جلوس آباقاخان بن هلاکو به تخت سلطنت در سال ۶۶۳ هجری قمری در این منطقه روی داده است.
در بخش دیگری از کتاب، احمدی هزاوه به تپهای باستانی با نام «تپه هزوشن» اشاره دارد؛ تپهای بزرگ در منطقه موسوم به هزوشن یا هزاوه سفلی که در ورودی روستا و پس از گذر از منطقهای به نام قلعه قرار گرفته است.
بنا به روایت نویسنده، در این تپه بقایای ساختمانهایی دیده میشود که با سنگ و خشتهایی به ابعاد ۴۰ در ۴۰ سانتیمتر و ضخامت ۱۰ سانتیمتر ساخته شدهاند. ساختار معماری این بناها حاکی از قدمتی است که به دوره ساسانیان بازمیگردد و به نظر میرسد این قلعه کارکردی نظامی-مسکونی داشته است.
وی تأکید کرد که متأسفانه این تپه در گذشته توسط حفاران غیرمجاز بارها مورد دستبرد قرار گرفته و اشیای قدیمی بسیاری از آن کشف شده است. پیدا شدن اجسادی با اندامی غیرمعمول و نحوه دفن آنها به سمت طلوع خورشید، سبب شده مردم محلی این مکان را به گبرها نسبت دهند. این تپه در جوار قناتی معروف به «قنات خونی» (آب چم) قرار دارد. نکته جالب توجه اینکه در گذشته خانههایی داخل قلعه وجود داشتهاند که دسترسی مستقیمی به کوره آب این قنات داشتهاند، تا در صورت محاصره احتمالی، ساکنان دچار کمآبی نشوند. در نزدیکی این تپه، قبرستانی وجود دارد که حاکی از سکونت دیرینه در این منطقه است.
احمدی هزاوه معتقد است واژه «هزوشن» برگرفته از «هزاوهخن» یا «آتشکده هزاوه» است. همچنین در منطقهای موسوم به «چغانور» (چغا)، آثاری از مناسک پیش از اسلام یافت میشود که نشاندهنده جایگاه معنوی این منطقه در دوران باستان است.
وی در ادامه بیان کرد: مطابق با آنچه در کتاب آمده، میرزا تقیخان فراهانی، ملقب به امیرکبیر، بین سالهای ۱۲۱۴ تا ۱۲۲۲ هجری قمری در محله پایین روستای هزاوه چشم به جهان گشود. دوران کودکی امیرکبیر در این روستا سپری شده و بنا به روایتهای مختلف، او تا ۶ یا ۹ سالگی در هزاوه زندگی میکرده است.
احمدی هزاوه همچنین به سفر ناصرالدین شاه قاجار به روستای هزاوه حدود ۴۰ سال پس از قتل امیرکبیر اشاره میکند؛ شاه قاجار در جستوجوی نشانی از صدراعظم فقید، از محله میرزا تقیخان عبور میکند و به نوشته خودش، با استقبال پرشور مردم مواجه میشود.
امروزه روستای هزاوه، زادگاه امیرکبیر، در ۱۸ کیلومتری شمالغربی شهر اراک قرار دارد.
به گزارش ایبنا، کتاب «هزاوه خاستگاه امیران» تألیف ایرج احمدی هزاوه، در ۳۸۵ صفحه با قطع وزیری و در قالب ۱۲ فصل همراه با تصاویر، فهرست اسامی، منابع و مآخذ تدوین شده و توسط انتشارات «گونا» در اراک منتشر شده است.
نظر شما