به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از بوکسلر، بازار کتاب آلمان در سال ۲۰۲۴ توانست با وجود تداوم چالش‌های اقتصادی، کاهش فروش فیزیکی و فشارهای ساختاری بر زنجیره تأمین، رشدی اندک اما معنادار را در درآمد کلی خود ثبت کند. با افزایش ۰.۸ درصدی درآمد در کانال‌های اصلی فروش، صنعت نشر آلمان نشانه‌هایی از مقاومت در برابر بحران را از خود نشان داد. اما همچنان نگرانی‌ها نسبت به آینده این بازار فرهنگی پابرجاست.

بر اساس گزارش اولیه اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان آلمان (Börsenverein)، تعداد کتاب‌های فروخته‌شده در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال قبل ۱.۷ درصد کاهش یافته، با این حال، افزایش میانگین قیمت کتاب‌ها به میزان ۲.۶ درصد توانسته افت فروش را جبران کرده و رشدی جزئی در مجموع درآمد ایجاد کند.

در میان کانال‌های فروش مختلف – شامل کتاب‌فروشی‌های حضوری، فروشگاه‌های اینترنتی، کتاب‌فروشی‌های ایستگاهی و حتی داروخانه‌ها – فروش کلی تنها با رشد ۰.۸ درصدی همراه بوده است. در کتاب‌فروشی‌های فیزیکی، اگرچه فروش برحسب تعداد ۲.۲ درصد افت داشته، اما درآمد ۰.۹ درصد رشد داشته که ناشی از افزایش قیمت متوسط هر کتاب است.

یکی از روندهای قابل توجه، افزایش اتکای بازار به فروش کتاب‌های پیشین (Backlist) است. طبق داده‌های Media Control، بیش از ۵۷ درصد فروش کتاب‌ها در سال گذشته به آثاری اختصاص داشت که بیش از یک سال از انتشارشان گذشته است. این نشانه‌ای از محافظه‌کاری مصرف‌کنندگان و همچنین برنامه‌ریزی محتاطانه‌تر ناشران است که باعث شده تعداد عناوین جدید منتشرشده حدود ۳.۱ درصد کاهش یابد و به ۵۸۳۴۶ عنوان برسد.

یکی از نقاط درخشان در گزارش امسال، رشد مصرف کتاب در میان گروه‌های سنی جوان است. آمارها نشان می‌دهند که میزان خرید کتاب در گروه سنی ۱۶ تا ۱۹ سال، ۹.۶ درصد و در گروه سنی ۲۰ تا ۲۹ سال، ۷.۷ درصد افزایش داشته است. موفقیت طرح کالتورپاس (Culture Pass) که اعتبار ۱۰۰ یورویی برای خرید کالاهای فرهنگی به جوانان ۱۸ ساله می‌دهد، نقشی تعیین‌کننده در این رشد داشته است. طبق آمار رسمی، بیش از ۸۵۰ هزار کتاب از طریق این اعتبار در سال ۲۰۲۴ خریداری شده است.

کتاب «آزادی» (Freedom) نوشته آنگلا مرکل، صدر اعظم پیشین آلمان، یکی از مهم‌ترین عوامل رشد فروش در بخش غیرداستانی بوده است. این اثر که با همکاری نزدیک مشاور دیرینه او، بئاته بومان، نوشته شده، در هفته نخست انتشار بیش از ۲۰۰ هزار نسخه فروش داشت و به عنوان دومین کتاب پرفروش بازار آلمان در سال ۲۰۲۴ شناخته شد.

مرکل در این کتاب به زندگی شخصی خود در آلمان شرقی، مسیر تحصیلات و ورود به سیاست، سال‌های صدراعظمی و تعامل با رهبران جهانی از جمله ولادیمیر پوتین، باراک اوباما و دونالد ترامپ پرداخته است. او همچنین درباره بحران پناهجویان در ۲۰۱۵، اتحادیه اروپا و تحولات سیاست انرژی آلمان نیز اظهار نظر کرده است.

به عنوان یک نتیجه‌گیری می‌توان گفت که صنعت کتاب آلمان در سال ۲۰۲۴ توانست با وجود بحران‌های ساختاری و نوسانات اقتصادی، سطح درآمدی خود را حفظ کرده و حتی اندکی بهبود بخشد. اما این وضعیت شکننده است و به گفته «کارین اشمیت-فریدریش»، رئیس اتحادیه ناشران آلمان، وضعیت بسیاری از شرکت‌های حوزه نشر همچنان بسیار متشنج است.

فریدریش طی بیانیه‌ای گفت: «در دوران پرتنش اقتصادی، صنعت کتاب توانسته خود را حفظ کند، اما فشار بر کتاب‌فروشی‌ها، ناشران و شرکت‌های پخش همچنان ادامه دارد. در چنین شرایطی، کتاب به‌عنوان رسانه‌ای برای فهم و مواجهه با دنیای پیچیده امروز، نقشی کلیدی دارد.»

آینده بازار کتاب آلمان، همانند بسیاری از بازارهای فرهنگی در اروپا، وابسته به سیاست‌های حمایتی، تحول دیجیتال، و تطبیق با سلیقه‌های نسل جدید است. با توجه به روند فعلی، می‌توان امیدوار بود که نسل جوان نقش مهمی در حفظ و احیای فرهنگ کتاب‌خوانی ایفا خواهد کرد.