به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مائده مرویان حسینی: نشست نقد و بررسی کتاب «درنگ‌ها و کندوکاوها در ادبیات دفاع مقدس» با حضور حسینعلی قبادی، نویسنده و محقق و معاون وزیر فرهنگ و آموزش عالی، جواد کامور بخشایش، منتقد و محسن شاهرضایی کارشناس مجری یکشنبه ۲۱ اردیبهشت در سالن حفظ آثار و نشر دفاع مقدس نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
حسینعلی قبادی در این نشست، مهم‌ترین چالش پیش روی ادبیات دفاع مقدس را کم‌رنگ بودن حضور آن در محیط‌های دانشگاهی دانست و گفت: گر ادبیات دفاع مقدس را در معنای عام آن در نظر بگیریم، می‌توان خاطره‌ها، جستارها، دل‌نوشته‌ها، داستان‌ها و اشعار را سرمایه‌ای فرهنگی تلقی کرد که شایسته تحلیل و پردازش ادبی هستند.
وی در ادامه به سه محور اصلی مقاله خود اشاره کرد: نخست، ضرورت دستیابی به یک نظام ادبی منسجم که ساختارها و چالش‌های حوزه دفاع مقدس را تبیین کند؛ دوم، فهم ظرفیت‌های پژوهشی و خلاقانه این ادبیات؛ و سوم، بررسی مراتب و تمایز میان آثار فاخر و سطحی.
این مولف همچنین بر اهمیت «مسئله‌شناسی» در مطالعات ادبیات دفاع مقدس تأکید کرد و گفت: یکی از خلأهای بنیادین در این حوزه، نبود نظام موضوعات مشخص است. پس از چهار دهه، ادبیات دفاع مقدس نیازمند نظریه‌پردازی است؛ امری که بدون مسئله‌شناسی ممکن نیست.
وی مراحل چهارگانه مسئله‌شناسی، مسئله‌یابی، مسئله‌پردازی و مسئله‌کافی را از گام‌های اساسی در شکل‌گیری بدنه نظری این ادبیات دانست.
در ادامه این نشست، جواد کامور بخشایش بر ضرورت آشنایی نویسندگان با عناصر زیبایی‌شناسی و هنری تأکید کرد و گفت: ادبیات صرفاً ابزار انتقال معنا نیست، بلکه خود جهانی نو از تجربه و آگاهی می‌گشاید. نویسندگان باید به عناصر هنری در آفرینش آثار خود توجه ویژه داشته باشند.
وی دو افق نظری برای پرداختن به ادبیات دفاع مقدس پیشنهاد کرد و گفت: نخست، تحلیل این ادبیات از منظر حماسه عرفانی که هرچند متضاد می‌نماید، اما از نظر معناشناسی قابل دفاع است. دوم، بازگشت به سنت «تذکر» در ادبیات اصیل، همان‌گونه که در آثار حافظ مشاهده می‌شود؛ یعنی بیدارسازی فطرت انسانی از رهگذر متن.
کامور ادامه دادادبیات عرفانی، اسطوره‌ای و دفاع مقدس در نهایت به یک هدف مشترک می‌رسند؛ یعنی بازآفرینی پیوند انسان با خویشتن، با جهان و با حقیقت. اگر این منظر در نظریه‌پردازی تقویت شود، شاهد آثاری ماندگار و اثرگذار خواهیم بود.
وی با اشاره به کتاب مورد بحث گفت: دکتر قبادی در این اثر به مباحث مهمی از جمله مسئله‌مند بودن ادبیات دفاع مقدس و چالش‌های پیش‌روی آن پرداخته‌اند. یکی از دغدغه‌های اصلی، پیوند این ادبیات با نسل جوان و تبدیل آن به متنی آموزنده و جذاب برای این نسل است.
وی در پایان تأکید کرد: گر نتوانیم نظام موضوعات و مسائل این حوزه را به‌درستی تعریف کنیم، ادبیات دفاع مقدس نه در عرصه خلاقیت، نه در حوزه دانشگاهی موفق نخواهد بود. نخستین گام، سامان‌دهی نظری و ایجاد زیرساخت‌های فکری این حوزه است.
به گزارش ایبنا: نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.
نظر شما