سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): احمد گلچین معانی شاعر، نویسنده، پژوهشگر و مدرس دانشگاه فردوسی مشهد، متولد دی ماه سال ۱۲۹۵ خورشیدی در تهران و شاگرد اساتیدی همچون میرزا محمدخان عنقا، میرزا محمدخان قزوینی، دهخدا، عباس اقبال آشتیانی، شیخ محمدباقر الفت اصفهانی، سید محمد غمام همدانی، محمد فیاض همدانی، ملکالشعرای بهار، ادیبالسلطنه سمیعی، شیخ مهدی الهی قمشهای و شیخ محمدرضا توفیق یزدانی بود.
گلچین از ۱۳ سالگی شروع به سرودن شعر کرد و در ۱۵ سالگی رسماً وارد دنیای شعر شد و آثارش را در روزنامههای «نسیم شمال» و «توفیق» منتشر کرد. عضو «انجمن ادبی حکیم» به سرپرستی وحید دستگردی بود. با امیری فیروزکوهی و رهی معیری معاشرت و مصاحبت داشت. پس از فوت وحید دستگردی در منزل محمدعلی ناصح به پیشنهاد گلچین معانی «انجمن ادبی ایران» را تأسیس کرد و به ثبت رسانید. در سال ۱۳۲۵ به دعوت رئیس فرهنگستان، حسین سمیعی ادیبالسلطنه، همراه با ۱۲۰ تن از ادبا و دانشمندان «انجمن ادبی فرهنگستان» را تشکیل داد و تا زمان تعطیلی که مصادف با مرگ ادیبالسلطنه بود، دبیر اول ریاست دبیرخانه را داشت.
اما وی چگونه به مشهد رسید؟ گلچین که پس از ۲۶ سال خدمت در سال ۱۳۴۲ بازنشسته از اداره کل ثبت اسناد و املاک شده بود به دعوت نایبالتولیه وقت آستان قدس برای تنظیم و تدوین فهرست کتابهای خطی کتابخانه آستان قدس رضوی به مشهد مهاجرت کرد و ۱۲ سال در این کتابخانه خدمت کرد و در سال ۱۳۵۶ به پیشنهاد شورای دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی و تأیید شوراهای دیگر به تدریس دورههای فوق لیسانس و دکترای زبان و ادبیات فارسی دعوت شد. از او آثار بسیاری به چاپ رسید و فقط مجموعه اشعار او بالغ بر ۱۰ هزار بیت است. دیگر آثار او نیز در پنج دسته تألیف، تصحیح، نسخهشناسی، تصنیف و مقاله در دسترس پژوهشگران است.
کارنامه آثار احمد گلچینمعانی پر و پیمان است و به پنج دسته تألیف، تصحیح و تحشیه، نسخه شناسی، تصنیف، مقاله تقسیم میشود؛ مجموعه اشعار او بیش از ۱۰ هزار بیت شامل غزلیات، قصاید، ترکیبات، مقطعات، مثنویات، رباعیات، مراثی و تواریخ، اخوانیات، مطایبات، فکاهیات و متفرقات است. «گلزار معانی»، «رساله تحقیقی گلشن راز و شروح مختلف آن»، «شهر آشوب در شعر فارسی»، «مکتب وقوع در شعر فارسی»، «دیباچه انیس الارواح»، «تذکره پیمانه»، «مضامین مشترک در شعر فارسی»، «با ساقیان می الست» از جمله تألیفات وی به شمار میروند. گلچینمعانی بیش از ۱۰۰ مقاله ادبی، فنی، تاریخی، کتاب شناسی در مجلات معتبر داخل و خارج از کشور منتشر کرد.
نکته ناراحتکننده و مورد تأسف در طول زندگی زندهیاد گلچین این ثبت شده است که در مدت ۴۰ سال، با تلاش و کوشش فراوانش، توانست مجموعه ای از تذکرههای فارسی مشتمل بر ۳۵۰ جلد جمعآوری کند و بر تعداد زیادی از آنها حواشی مفصلی نوشت، اما بر اثر نیاز، آن مجموعه را در مهرماه ۱۳۵۲ خورشیدی به قیمت ۴۵ هزار تومان فروخت!
احمد گلچینمعانی که حدود نیمی از زندگیاش را در مشهد سپری کرده بود، سرانجام در روز ۱۶ اردیبهشت ۱۳۷۹ در سن ۸۴ سالگی در مشهد درگذشت و پیکر او در مقبره الشعرا توس و در جوار مزار حکیم ابوالقاسم فردوسی به خاک سپرده شد.
نظر شما