به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شهریار عباسی در هفتمین نشست «ایوار» که با موضوع بررسی داستان و داستاننویسی در لرستان برگزار شد، با اشاره به اینکه اساساً فرهنگ مکتوب در ایران خیلی قدرتمند نیست، افزود: فرهنگ مکتوب در لرستان به شدت مهجور است؛ اما این استان دارای فرهنگ شفاهی غنی است.
تجربه زیسته در داستاننویسی بسیار مهم است
این رماننویس لرستانی با بیان اینکه تجربه زیسته در داستاننویسی بسیار مهم است، افزود: زبان و ادبیات در دنیای مدرن بسیار موثر است و لرستان می تواند استعدادهای بسیاری در این باره معرفی کند.
نویسنده کتاب «دختر لوتی» با اشاره به اینکه ادبیات و داستاننویسی مدرن و رمان بر همه جنبههای زندگی ما تاثیر دارد، افزود: عدم وجود ادبیات مکتوب قوی در لرستان، یکی از دلایلی است که باعث شده توسعه در این استان وجود نداشته باشد.
تلاش برای توسعه ادبیات مکتوب پیشرفت را به دنبال دارد
برگزیده جایزه جلال با اشاره به اینکه وقتی ادبیات مکتوب نداریم با دنیای مدرن پیوند نمیخوریم، افزود: تا زمانی که با ادبیات مدرن آمیخته نشویم، آنرا نشناسیم و جسارت اینکه راجع به ضعفها، ترسها، امیدها و آرزوها صحبت نکنیم و برای ادبیات مکتوب قدمی برنداریم پیشرفتی نیز در استان حاصل نمیشود.
درون داستان و برای داستان زندگی میکنیم
وی با اشاره به اینکه ما در درون داستان، برای داستان زندگی میکنیم، افزود: داستان را نباید فقط به عنوان داستان و سرگرمی دید چرا که تاثیرات بسیاری در زندگی افراد دارد.
وجود ۷ مکتب در داستاننویسی ایران
محمد حنیف نیز در این جلسه به معرفی مکتبهای داستاننویسی در ایران پرداخت و افزود: ۷ مکتب داستاننویسی ایران شامل آذربایجان، شمال، خراسان، جنوب، کرمانشاه، اصفهان مرکز یا تهران وجود دارد که هرکدام ویژگیهای خاص خود را همچون رئالیسم اجتماعی، تاریخگرایی، توجه به اقلیم و جغرافیا، ایدئولوژیزدگی، تلفیق روایت سنتی و مدرن را دارند.
سهم ناچیز لرستان در داستاننویسی کشور
برگزیده جایزه جلال و کتاب سال دفاع مقدس به آسیبشناسی موضوع لرستان در داستاننویسی پرداخت که چرا این استان نتوانسته در جریان بزرگ داستاننویسی کشور قرار بگیرد و افزود: از آنجا که رمان پدیدهای وابسته به طبقه متوسط و رشد آن به صنعت و زندگی شهری بستگی دارد، متاسفانه لرستان از این موضوع بیبهره بوده است.
نگاه مردمی به پدیده ادبی در لرستان وجود ندارد
حنیف با اشاره به اینکه نگاه مردمی به پدیده ادبی در لرستان وجود نداشته است، افزود: عدم توجه به مساله کتاب و کتابخوانی، وضعیت اقتصاد در استان، سطح نازل مدیران فرهنگی و عدم استفاده صحیح از بودجههای فرهنگی در لرستان به منظور مقابله با ایجاد فرهنگهای غلط در مورد لرستانیها از جمله مواردی است که باعث شده این استان در داستاننویسی پیشرفتی نداشته باشد.
ادبیات شفاهی گنجینهای بزرگ برای داستاننویسان
این پژوهشگر ادبیات داستانی با اشاره به ظرفیت ادبیات شفاهی در لرستان گفت: ادبیات شفاهی میتواند گنجینهای بزرگ برای کسانی باشد که میخواهند داستان بنویسند.
داستاننویسی مدرن دیر وارد لرستان شد
ساسان والیزاده نیز در این نشست با بیان اینکه داستاننویسی مدرن دیر وارد ایران شد و دیرتر وارد لرستان شد، افزود: قدیمیترین داستاننویس لرستان «علی میردریکوند» است که علیرغم نداشتن سواد کافی توانست داستان رازآلود «گونگادین برای بهشت نیست» را به زبان انگلیسی بنویسد.
نخستین تجربههای داستاننویسی در لرستان در دهه ۵۰
این پژوهشگر لرستانی با اشاره به اینکه نخستین تجربههای داستاننویسی در لرستان به اوایل دهه ۵۰ برمیگردد افزود: جمعآوری متلها و قصههای بومی توسط افرادی همچون عزیزاله کشاورز، محمد اسدیان، ایرج محرر، فرخ صادقی از جمله نخستین فعالیتهایی هستند که در زمینه ادبیات بومی در لرستان انجام شد.
دهه ۷۰ اوج داستاننویسی در لرستان
وی با بیان اینکه ۵ سال دوم از نیمه دهه ۷۰ در راستای داستاننویسی در لرستان تکرار نشدنی است، افزود: دلیل این امر این بود که در کنار نهضت لرستانپژوهی که توسط سیدفرید قاسمی راهاندازی شد، انجمنهای ادبی خرمآباد از حالت سنتی خارج شد و در این زمینه بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
لرستان قدر داشتههای خود را نمیداند
والیزاده به ظرفیت داستاننویسی لرستان در سطح کشور اشاره کرد و افزود: تا کنون ۳ لرستانی توانستهاند برنده جایزه جلال آل احمد شوند و افرادی همچون محمد حنیف و شهریار عباسی مایه مباهات هستند که اکنون در قله داستاننویسی ایران قرار دارند؛ اما متاسفانه لرستان قدر داشتههای خود را نمیداند و از این ظرفیتها در استان تاکنون استفاده نشده است.
بیش از ۶۰ رماننویس زن در لرستان وجود دارد
نویسنده «کتابشناخت» با اشاره به اینکه بیش از ۶۰ رماننویس زن در لرستان وجود دارد، افزود: افرادی همچون معصومه آبکتی، فریده آقایی، عذرا احمدوند، محبوبه احمدوند، معصومه افراشی، آفرین پنهانی، غزل تاجبخش، نازنین جهانگیری، غزل تاجبخش، بیتا حافظی، بنفشه حجازی و خاطره حجازی، مرضیه فولادوند، سکینه حیدری، خاطره سپهوند و الهام منصورپور و … بانوانی هستند که در «کتابشناخت» به آثار آنها اشاره شده است و اکنون نیز چراغ داستاننویسی در لرستان به دست بانوان در حال فروزان شدن است.
نشستهای «ایوار» محفلی برای پرداختن به حلقههای گم شده در لرستان
محمدجعفر محمدزاده نیز در ابتدای این نشست گفت: در انجمن لرستانشناسی و نشستهای «ایوار» تلاش میشود به موضوعاتی پرداخته شود که علیرغم اهمیت، کمتر به آنها توجه شده است.
سرپرست دانشنامه مطبوعات با اشاره به اهمیت استعدادیابی در داستاننویسی افزود: طی ۸ سال گذشته تلاش شده کارگاههای مختلفی در انجمن ادبی «طهورا» برگزار شود و حاصل آن نگارش چندین کتاب داستان و شعر نوجوانان ایران همچون «بهار نارنج»، «بهار پاییز» «از ویترین کتابخانه تا خیابان بارانی» و مجموعه اشعار سپید شاعران بوده است.
فرهنگ و نیروی انسانی ارزشمند ۲ سرمایه مهم در لرستان
مدیر موسسه مطالعات فرهنگ و رسانه با اشاره به اینکه نیروی انسانی ارزشمند و فرهنگ غنی لرستان دو سرمایه عظیم در لرستان هستند، افزود: کتاب «برای گونگادین بهشت نیست» توسط علی میردریکوند در منطقه زاگرس در دهه ۳۰ یعنی؛ زمانی که «شوهر آهو خانم» به عنوان یکی از نقاط اوج داستاننویسی در ایران نوشته شده است؛ در ۱۰۰ هزار نسخه در انگلستان منتشر میشود؛ اما با توجه به آنکه خاستگاه این منطقه ضعیف بوده نتوانستیم این سرمایه را به خوبی نشان دهیم.
داستان خوب برای یک عمر فرهنگ کفایت میکند
محمدزاده با اشاره به اینکه یک اثر داستانی خوب برای یک عمر فرهنگ کفایت میکند، افزود: این فرصت وجود دارد که بتوانیم بخشی از گذشته را جبران کنیم.
سیدمرتضی جزایری نیز در این نشست به شکلگیری جریان داستاننویسی در لرستان پرداخت و افزود: در سالهای پیش از انقلاب با همراهی چند تن از نویسندگان و شاعران استان از جمله نسرین جافریان، معصومه ضیایی، هوشنگ رئوف، نصرتاله مسعودی و … جلسات هفتگی نقد و بررسی آثار خود را برگزار میکردیم.
این نویسنده پیشکسوت لرستانی افزود: پس از انقلاب نیز در دهه ۷۰ فعالیت داستاننویسی خود را با انجمن ادبی و نمایش استان لرستان آغاز کردیم که در این میان داستاننویسان خوبی تربیت شدند.
در ادامه این جلسه علی شیری از نویسندگان لرستانی به بیان تجربیات خود از داستاننویسی پرداخت و سپس مهیار رشیدیان داستاننویس جوان لرستان که پیش از این آثار او در جایزه مهرگان و جایزه گلشیری تحسین شده است، بخشهایی از داستان «رضا وصله کار» را خواند.
داستاننویسی در لرستان در حال بالندگی است
احمد بیرانوند، شاعر و پژوهشگر لرستانی دیگر سخنران این نشست بود که به اتفاقات زبانی در داستان پرداخت و گفت: داستاننویسی در لرستان از نیمه دهه هفتاد با دگردیسی جریان ادبی جان تازهای گرفت و داستاننویسان خلاقی چون کرم رضا تاجمهر، آیت دولتشاه، یاسر دلفان، علی صارمیان و مهیار رشیدیان و دیگران حرکت متفاوتی را آغاز کردند که این جریان اکنون در حال بالندگی است.
«برای گونگادین بهشت نیست» روزآمد شد
در ادامه این جلسه کرم علیرضایی به روند ترجمه کتاب «برای گونگادین بهشت نیست» پرداخت و افزود: این کتاب نخستین بار با ترجمه غلامحسین صالحیار به جامعه ادبی ایران معرفی شد از آنجایی که آقای صالحیار علاقهمند بودند که این کتاب مجدداً چاپ شود، نسخه اصلی آن را از دانشگاه کمبریج دریافت کردم، با ۲ ترجمهای که صورت گرفت و مقایسههایی که انجام شد، مشخص شد که ترجمهها در روساخت و نوع نگاهها تفاوتی ندارند، بلکه این تفاوت در نوع ژرفساختها بود؛ بنابراین کتاب با نگاهی نو روزآمد شد و بدون تغییر در ساختار اصلی از سوی انتشارات سفیر اردهال منتشر شد.
وی با اشاره به اینکه ««علی میردریکوند» بسیار دیر شناخته شد، افزود: «برای گونگادین بهشت نیست» تفسیر و توجیه اندیشههای علی میردریکوند است که علیرغم کوتاه بودن داستان انسجام عجیبی در آن دیده میشود.
«علی میردریکوند» در گمنامی درگذشت
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه علی میردریکوند با نگارش این کتاب در سال ۱۹۶۵ برگزیده جوامع ادبی آمریکا و انگلیس شد اما متاسفانه عمر او کفاف نداد و در ۵ آذر ۱۳۴۳ در فقر و ناشناسی با نام سیدعباس فرزند نقی در حالی که حتی سنگ قبری از او باقی نماند در بروجرد درگذشت.
در پایان این نشست کتاب «برای گونگادین بهشت نیست» اثر علی میردریکوند، ترجمه غلامحسین صالحیار و به کوشش کرم علیرضایی (ه. کاسیان) منتشر شده در سال ۱۴۰۴ از سوی انتشارات سفیر اردهال در ۱۱۷ صفحه رونمایی شد.
نظر شما