حمیدرضا قلیچ‌خانی، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره لزوم دیجیتال‌سازی کتابخانه‌ها گفت: کتاب‌ها به دو دسته چاپی و خطی تقسیم می‌شوند، کتاب‌های چاپی همان کتاب‌هایی هستند که حقوق مولف و حقوق ناشر سبب می‌شود در انتشار آنها قواعد خاصی اعمال شود.
وی افزود: اما کتاب‌های خطی یا همان نسخ خطی، همان کتاب‌هایی هستند که در موزه کتابخانه‌ها نگهداری می‌شوند. طبیعی است که دیجیتال‌سازی این نسخ به دسترسی بیشتر آنها و شکوفا شدن فرهنگی منجر می‌شود.
قلیچ‌خانی ادامه داد: دسترسی نسخ خطی به تقویت جریان تحقیق و پژوهش و در نهایت به غرور ملی منجر می‌شود علاوه براین تثبیت‌کننده فرهنگ یک کشور هستند.
این پژوهشگر عرصه متون بیان کرد: همه حوزه‌ها، نسخ خطی دارند که باید تثبیت و منتشر شوند تا با داشته‌های‌مان از نظر فرهنگی آشنا شویم، همچنین در انتشار و حتی ترجمه این نسخ فعالیت کنیم.
وی درباره تربیت نیروی مورد نیاز ویژه کتابخانه‌های دیجیتال، اظهار کرد: مسئله نیروی متخصص شاید نسبت به گذشته مسئله ساده‌ای نباشد اما آنچه که در درجه اول اهمیت است، شناسایی کتاب‌های مورد نیاز مقوله دیجیتال‌سازی است؛ چراکه در این مسیر عکاسی و دیجیتال‌سازی قدم نخست و طراحی و خدمات‌دهی از سوی کتابداران قدم دوم است.
این پژوهشگر عرصه متون درباره نقش کتابخانه ملی در زمینه دیجیتال‌سازی افزود: مسلماً کتابخانه ملی نقش بسیار مهمی در این زمینه دارد و باید به نوعی در این مسیر الگو و پیشرو باشد، همچنین باید دیجیتال‌سازی را با تمام نسخ خطی خود انجام دهد اما در حال حاضر نمی‌توان گفت که تمام نسخ خطی کتابخانه ملی امکان دسترسی دارند.
وی ادامه داد: کتابخانه ملی باید براساس تجربه خود آیین‌نامه‌ای تنظیم کند و به کتابخانه‌هایی ازجمله آیت‌الله مرعشی، دانشگاه تهران، ملک و مجلس ارائه و تدوین کند. به‌طور کلی کتابخانه ملی باید در این زمینه اثرگذار باشد و امکان دسترسی برای این نسخ را فراهم کند.
قلیچ‌خانی گفت: کتابخانه باید همگانی باشد؛ به‌عبارت دیگر منابع آن در دسترس همگان قرار گیرد اما در کتابخانه ملی شرط عضویت، ارائه مدارک علمی و دانشگاهی است، این در حالی است که باید بتواند در سریع‌ترین زمان خدمات ارائه کند.
وی بیان کرد: به‌طور کلی کتابخانه دیجیتال، امکان تحقق عدالت اجتماعی و فرهنگی را فراهم می‌کند؛ چراکه محققان سایر استان‌ها که از پایتخت دور هستند نیز می‌توانند از این منابع استفاده کنند و به تحقیق و پژوهش بپردازند.
نظر شما