به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، نخستين نشست از مجموعه نشست‌هاي "صد نويسنده، صد داستان" با نقد و بررسي كتاب "عكسي در آيينه دلم"، نوشته دكتر محسن پرويز، عصر امروز (7 تير) با حضور نويسنده اثر و فيروز زنوزي جلالي و شهرام شفيعي به عنوان منتقد، در سراي اهل قلم برگزار شد.

شهرام شفيعي، نويسنده و منتقد در ابتداي نشست با اشاره به كمرنگ شدن اعتماد به نفس نويسندگان در حوزه تاليف و تاكيد بر نوع نقد منتخب براي اين كتاب، گفت: نوع نقد كتاب "عكسي در آيينه دلم" در حوزه نقد تفسيري قرار مي‌گيرد. سبك نگارش نويسنده اين اثر در حوزه ادبيات سلوك قرار دارد. در اين سبك، تعالي انساني، تقرب به آسمان و معنويت ديدگاه نويسنده را تشكيل مي‌دهند. در واقع نويسنده و قهرمان داستان براي رسيدن به فضايل اخلاقي در تلاشند.

وي درباره بيان و حضور نويسنده در داستان‌ها اظهار داشت: اين داستان‌ها از جهات مختلف سهل و ممتنع اند و نوعي سبك‌گريزي يا بي‌سبكي در آن‌ها به چشم مي‌خورد. به طوري كه داستان‌ها بسيار روان و راحت روايت شده‌اند. در واقع، نويسنده با انتخاب اين روش به جاي اثبات، به دنبال حذف خودش در داستان‌هاست و فقط با تكرار مضاميني مانند؛ صداقت و عزت نفس، دغدغه‌هاي ذهني‌اش را از وضع جامعه بيان كرده است.

شفيعي درباره تمثيلي بودن اين اثر تصريح كرد: كتاب "عكسي در آيينه دلم" با اين تعريف، تمثيلي از خود واقعيت است. به اين معني كه تكه‌اي از واقعيت را پس از انتخاب، بدون دخل و تصرفي بيان كرده است. مي‌توان گفت در اين كتاب آشنايي‌زدايي، به تعبير ناآشنا كردن پديده‌ها و اشيا براي مخاطب، بر اساس برداشتن شناسنامه آن اشيا، وجود ندارد. در واقع در اين اثر با احساس جامعه‌اي كه خودش از خودش آشنايي‌زدايي كرده، هماهنگ و همگون مي‌شويم.

اين منتقد با تاكيد بر اتفاق اصلي داستان‌هاي اين كتاب ـ بازشناسي حقيقت و بيان تغييرات رخ داده در شخصيت‌ها ـ درباره لحظه ‌پردازي‌هاي داستان‌هاي كتاب "عكسي در آيينه دلم" گفت: لحظه‌پردازي‌هاي داستان‌ها دقيق و توام با شناخت نسبت به زندگي نوجوانان است و با درك شرايط زندگي نوجوانان، تاثير و تاثر اشخاص و پديده‌ها به تصوير در آمده اند.

شفيعي با ارايه تعريفي از حسب‌حال نويسي و خاطره نويسي گفت: حسب‌حال نويسي بيان خاطرات نويسنده درباره وقايع تاريخي است كه شاهد آن‌ها بوده با تاكيد بر اهميت وقايع، اما خاطره نويسي بر عكس، نقل قول همان وقايع با تاكيد بر احوال شخصي نويسنده است. بر اين اساس، اين كتاب تركيبي از حسب حال نويسي، خاطره نويسي و داستان است. به طوري كه اين داستان‌ها براي مخاطب امروز كه وقايعي مانند انقلاب را نديده است يا اطلاعات درست و نادرستي از رسانه‌هاي مختلف در ذهنش انباشته شده، مرجعي براي دريافت اطلاعات صحيح و كامل است.

فيروز زنوزي جلالي، نويسنده و منتقد ديگر، ادامه نشست را با اشاره به داستان‌هاي؛ "عكسي در آيينه دلم"، "روزي كه مسيح را ديدم"، "بوي گل، بوي او" و با مضمون انقلاب، از سر گرفت و گفت: در داستان‌هاي نخست اين كتاب، موضوع انقلاب بسيار شفاف مطرح شده است و صحنه‌هايي از حضور امام خميني (ره) در فرانسه و حوادث پيش از انقلاب و نوع زندگي مردم در آن روزها به خوبي به تصوير كشيده شده اند.

وي با تاكيد بر حضور رنگ و رد پاي انقلاب در داستان‌هاي ديگر اين كتاب، اظهار داشت: در داستان‌هاي ديگر، گرچه از فضاي انقلاب و وقايع آن سال‌ها دور مي‌شويم اما تاثيرگذاري انقلاب در آن‌ها به چشم مي‌خورد. كساني كه در داستان‌هاي نخست از انقلاب تاثير گرفته‌اند، در داستان‌هاي ديگر به ارزش‌هاي معنوي اعتناي بيشتري كرده‌اند. در اين داستان‌ها پيام‌هاي انقلاب غير مستقيم انعكاس داده شده اند.

زنوزي جلالي، ضمن اشاره به هدفمند بودن انتخاب نام شخصيت‌هاي داستان‌ها درباره آگاهي نويسنده از شرايط مخاطبان اين كتاب، گفت: نويسنده مخاطبش را مي‌شناسد و نسبت به سوال‌هاي موجود در ذهن او آگاهي دارد. براين اساس، مي‌كوشد به سادگي سوال‌هاي مخاطب را پاسخ گويد.

اين منتقد درباره دريافت راحت مخاطب از بار معنايي و معنويت موجود در داستان‌ها، به حضور حس تصويري در صحنه‌هاي مختلف داستان‌ها اشاره و تصريح كرد: نويسنده به جاي گفتن از به تصوير كشيدن استفاده كرده است. با اين روش، شخصيت‌ها به عقب رانده شده و تصوير پيش مي‌آيد. براي نمونه، فضا و موقعيت‌هاي قبل از انقلاب و ساواك براي جواني كه از اين صحنه‌ها دور بوده به خوبي تصويرسازي شده است كه اين موضوع، آگاهي نويسنده را از مسايل جامعه آن زمان نمايان مي‌سازد.

دكتر محسن پرويز، در پايان، با تاكيد بر ابزار هدفمند نوشتن نويسندگان، اظهار داشت: تفكر و پژوهش بر جمله جمله متن يك نويسنده، وسيله‌اي است براي هدفمند بودن يك اثر؛ به طوري كه مطالعه هر صفحه از آثار نويسندگان بزرگ دنيا، دريافت جديدي از آن صفحه را با خود همراه مي‌كند. بر همين اساس، هدف اين بود كه آنچه نوشته مي‌شود يك حس، واقعه يا تجربه را با خود همراه كند.

نخستين نشست از مجموعه نشست‌هاي "صد نويسنده، صد داستان" با نقد و بررسي كتاب "عكسي در آيينه دلم"، نوشته دكتر محسن پرويز، عصر امروز (7 تير) با حضور نويسنده كتاب و فيروز زنوزي جلالي و شهرام شفيعي به عنوان منتقد، در سراي اهل قلم برگزار شد.