نشست «واکاوی جایگاه کتاب انسان موجود ناشناخته» برگزار شد؛
وکیلی: باید از سلطه کمیتگرایی رهایی پیدا کنیم/ مهروش: کارل دنبال علوم وحیانی نیست
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: او تعریفی از انسان ارائه نمیدهد اما توصیه اکیدش این است که باید از سلطه کمیتگرایی رهایی پیدا کنیم بنابراین به گالیله حمله میکند که کمیتگرایی را بر علم حاکم کرده است.
وکیلی در ابتدای این نشست به پارادوکس موجود در کتاب «انسان موجودی ناشناخته» اشاره کرد و افزود: کتاب دادههای وسیعی را درباره انسان مطرح میکند که نشان از نبوغ و میزان اطلاعان نویسنده در زیست شناسی، شیمی، فیزیک و علوم پزشکی در مورد انسان دارد. کارل در عنوان کتاب به طور ضمنی اعتراف میکند انسان در راه شناخت خود ناتوان است بنابراین انسان موجودی ناشناخته است.
او با اشاره به کتاب «حیوان ناطق مستقل» اثر مک اینتایر افزود: او در این کتاب از دیدگاههایش در آثار دیگر عذرخواهی میکند و میگوید هدفش در فلسفه اخلاق معطوف به بُعد حیوانی انسان است؛ یعنی نباید تعریف مشهور ارسطویی از انسان نادیده بگیریم. یکی از سرفصلهای الکسیس کارل، نیز سلولی بودن انسان و جهان است. او بر بعد جسمانی و روحانی انسان تأکید میکند البته این دوگانهانگاری از زمان دکارت وجود داشته است. در فلسفه اسلام هم از ابوعلی سینا به عنوان شخصی دوگانهانگار در زمینه انسان نام برده شده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تیپولوژی انسان در تفکر کارل محوری است عنوان کرد: وی به تأثیر محیط و ژنتیک بر انسان و میزان تعیینکنندگی هرکدام از آنها اشاره کرده و در نهایت معتقد است که محیط میتواند ژن را تغییر دهد. کارل از امراض روحی و تمدن نوین نام میبرد و میگوید در جهان کنونی مسائل روحی به میزان زیادی ناشی از صنعتگرایی است بنابراین به میزان زیادی به ماشینیسم حمله میکند.
وکیلی در ادامه به تعریف الکسیس کارل از انسان پرداخت و بیان کرد: او تعریفی از انسان ارائه نمیدهد اما توصیه اکیدش این است که باید از سلطه کمیتگرایی رهایی پیدا کنیم بنابراین به گالیله حمله میکند که کمیتگرایی را بر علم حاکم کرده است. او از نوعی معنویت جدید سخن میگوید و از نوعی معنویت دفاع میکند که شخص معنوی است اما لزوما دیندارانه نیست.
صرفا با علوم تجربی میتوان فردیت انسان را شناخت
فرهنگ مهروش نیز در بخش دیگری از این نشست گفت: الکسیس کارل به مشکلاتی که نژاد برتر سفید را تهدید میکند اشاره میکند و میگوید مشکل جنگ بسیار جدی است و زندگی تکنولوژیک پیامدهایی در پی دارد. همچنین افراد تا سنین بالا ازدواج نکرده و بچهای به دنیا نمیآورند بنابراین نژاد سفید و تمدن غربی در معرض نابودی کامل قرار دارد. راه حل او تأسیس علم انسان است.
به گفته این مدرس دانشگاه، یکی از مباحث مهم کتاب الکسیس کارل، مباحث معرفت شناسانهای است که او برای تقویت مدعای خودش ذکر کرده و بیان میکند ما فردیت انسانها را نادیدهگرفته ایم و وقتی قرار بود علوم را بنیانگذاری کنیم مجبور بودیم استقرایی عمل کرده و لذا برخی از نوابغ از استقرائات ما کنار گذاشته شدهاند بنابراین باید سراغ علوم تجربی برویم.
مهروش با تاکید بر اینکه کارل دنبال علوم وحیانی نیست افزود: او معتقد است صرفا با علوم تجربی میتوان فردیت انسان را شناخت البته منظور وی دانشی تجربی است که بتواند رفتارهای نخبگانی را مطالعه کند. راه پیشنهادی کارل این است که عدهای از نخبگان و خواص از برجستهترین نوابغ جهان در مؤسسهای جمع کنیم تا درباره مسائل و مشکلات انسانی فکر کنند چون علم به وضعیتی افتاده که برخی افراد به خاطر مسائل صنفی خودشان مسیر علم را منحرف کردهاند و علم لزوماً معطوف به حل مشکلات اساسی بشر نیست.
نظر شما