به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، یاسین حجازی در این نشست که در نهمین روز برپایی نمایشگاه کتاب 1402 برگزار شد، عنوان کرد: بیهقی از کارمندان دبیرخانه غزنویان بوده که همه نامه‌ها از زیر دست وی می‌گذشته و آن را به بهترین شکل تبدیل به تاریخ می‌کرده است. خط خوب و انشای خوبی داشته و از آنچه در دبیرخانه غزنویان می‌‌گذشته يادداشت‌برداری و آن را با زبان ویژه خودش به تاریخ بدل می‌کرده است.

وی با اشاره به اینکه تاریخ بیهقی از سبکتکین تا دوره مسعود غزنوی را دربرمی‌گیرد و ما فقط برهه تاریخ مسعودی را در دست داریم، افزود: البته برخی با بی‌انصافی و از سر بی‌اطلاعی مدعی می‌شوند که بیهقی در چینش نحو و برآوردن واژگان هنر خاصی نداشته است. این سخنان سنجیده نیست و آنچه که بیهقی به نگارش درآورده پاره‌ای از آن در بعضی متون دیگر نیز آمده است؛ در عین حال می‌بینیم که در مقایسه با متون دیگر، نوشته‌های بیهقی سرآمد و بسیار قوی‌تر است.

حجازی همچنین گفت: اغلب گمان می‌کنیم که باید متون کلاسیک و کهن را با یک آراستگی و تشریفات خاصی بخوانیم و باید استادی در کنارمان باشد و از لغت‌نامه‌ بهره بگیریم؛ اما درباره تاریخ بیهقی این گونه نیست. کتمان نمی‌کنم که لغات مشکل در متن بیهقی هست؛ اما اغلب داستان‌ها و روایات را در متن بیهقی به‌سادگی و روانی می‌توانیم درک کنیم. وی می‌داند برای مخاطب چگونه یک ماجرا را به حالت شنیداری بدل کند و این هنر بی‌مانند وی است.

وی تأکید کرد: بیهقی تنها یک تاریخ‌نویس نیست؛ بلکه یک درام‌پرداز قهار است. بسیاری از روایات بیهقی باواسطه به وی رسیده و به‌صورت ارزنده‌ای آنها را برای مخاطبان شنوا و قابل ‌هضم کرده و به عالم درام آورده است.ابوالفضل بیهقی شخصیت‌های داستان‌هایش را تحریف نکرده و چیره‌دستی در نحو از ویژگی‌های متن وی است. به گونه‌ای می‌نویسد که ضعف و مظلومیت یک بچه‌آهو را به بهترین شکل نشان می‌دهد و متن وی مبتنی بر دوربینی است که شخصیت‌های داستانش بر دوشش می‌گذارند. با این نوع زبان بیهقی می‌توان تصویر و موسیقی بی‌کلام را به زیبایی ساخت. مگر یک شاعر در ادبیات چه می‌خواهد جز اینکه بتواند و بخواهد که موسیقی کلام را برکشد و احساسی را برانگیزد؟

این پژوهشگر با بیان اینکه شاملو، گلشیری، آل‌احمد و بیضایی، همه در زمانه ما از زبان بیهقی متأثر شده‌اند، توضیح داد: به عنوان نمونه « سنگی بر گوری» از آل‌احمد متأثر از تاریخ بیهقی است؛ حتی در «سه‌تار»، «سفرنامه» و «بچه مردم» نیز می‌توان این تاثیر را مشاهده کرد. آل‌احمد ۱۶ بار تاریخ بیهقی را خوانده است و پر بیراه نیست اگر بگوییم زبان بیهقی، انسان را سحر می‌کند. از ابوالحسن نجفی پرسیدند که چه آثاری از زمانه ما را می‌‌خوانید؟ وی پاسخ داد که چون اکثر متن‌ها و نوشته‌ها شلخته و استوار نیستتند بنابراین نمی‌خوانم. توجه داشته باشید که ما از متون هم‌عصر بیهقی متوجه می‌شویم که وی این تاریخ را به زیبایی هرچه تمام‌تر خلق کرده است و سرآمد زمانه خودش بوده است.

سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی تخصصی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» از ۲۰ تا۳۰ اردیبهشت ماه در مصلای امام‌ خمینی(ره) و همزمان به‌ صورت مجازی در ketab.ir برگزار می‌شود.