به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ روز 17 اردیبهشت در تقویم به نام روز گرافیک نام‌گذاری شده است. گرافیک به عنوان یکی از هنرهای مدرن، مباحث
به مناسبت روز گرافیک فهرستی از بهترین کتاب­های این حوزه در سال 1401 تدوین کرده‌­ایم که به شرح زیر است:

گرافیک و پوسترهای انقلابی
کتاب «گرافیک و پوسترهای انقلابی» به همت سارا پیلور و نشر انجیر به نگارش درآمده و موضوع کلی آن تاثیر گرافیک و پوسترسازی در روند انقلاب‌­های مهم جهان است. در پیش‌گفتار این کتاب آمده: «انقلاب‌هایی که در جهان به وقوع می‌پیوندد، منشع تحولاتی شگرف در جوامع دیگر گردیده و امواج خروشان این انقلاب‌ها تا کران‌های دور نیز کشیده می‌شود و هنرمندان نیز سهم مهم و به‌سزایی در ترویج و ترقیب این تحولات داشته‌­اند. پوسترهای انقلابی و جنگی با پوسترهای صنعتی بسیار متفاوت بوده و پوسترهای فرهنگی نیز از حال و هوای خاصی برخوردار است که از سمبل‌ها و المان‌ها و نهادهای خاصی استفاده شده است. انگیزه اصلی نویسنده در ارتباط با پوسترهای انقلابی جهان شناخت و درک صحیح و واقعی از ارتباط با انقلاب  و مردم است و همینطور نحوی مبارزات با سلاح تبلیغات در جهت رسیدن به استقلال و آزادی.»

پنجاه سال گرافیک ایران
این کتاب با نام «پنجاه سال گرافیک ایران» کتابی پژوهشی تاریخی به کوشش پریسا رشیدی و مینا احمدی است که به سیر روند گرافیک ایران در سال­های 1350 تا 1400 می‌پردازد و رشد و نمو آن را شرح می‌دهد. در مقدمه این کتاب که به دست نشر جهاد دانشگاهی چاپ شده؛ آمده است:« تاریخ گرافیک از تاریخ فرهنگ و هنر، سرگذشت جامعه اوضاع سیاسی شرایط اقتصادی تحولات خط و ،زبان دگرگونی‌ها و پیشرفت‌های فنی به ویژه در فناوری چاپ و تکثیر فناوری دیجیتال و فناوری‌های ارتباطی و بسیاری چیزهای دیگر جدایی‌ناپذیر است از این رو تنظیم گاه‌نگار گرافیک ایران بدون بررسی همزمان رخدادهای سیاسی اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و فنی ناقص و ناکارآمد خواهد بود.»

مهندسی محصولات چاپ و بسته­‌بندی
کتاب سوم، کتابی دیگر از سارا پیلور و نشر انجیر است و «مهندسی محصولات چاپ و بسته‌بندی» نام دارد، همان‌گونه که درباره اهمیت این موضوع در کتاب نوشته: «چاپ در آغاز ظهورش برطرف کننده نیازهای فرهنگی بود. اما اکنون با توسعه مبادلات کالا جزء جدایی‌­ناپذیر تجارت، صنعت و فرهنگ شده است به طوری که در اطراف خود مستندات چاپی فراوانی همچون کاتالوگ، اوراق، کارت، بسته‌بندی‌های مختلف، کتاب، مجله، روزنامه و هزاران چیز دیگر را می‌بینیم. در رسیدن به آنچه که ما در انتها مشاهده می‌کنیم، همچون جعبه یک محصول، صنایع مختلفی به کار گرفته شده است و نتیجه کار طراحی، لیتوگرافی، چاپ و ... است. خطی نازک با رنگ خاکستری در کامپیوتر رسم می‌شود، اما در چاپ چیزی دیده نمی‌شود. مشکلی که با آگاهی و شناخت محدودیت‌­ها به راحتی قابل حل می‌بود به یک مسئله پرهزینه بدل شده است.»

نوگرایی در خط ثلث
این شماره نسبت به دیگر کتب خاص‌­تر است. کتاب «نوگرایی در خط ثلث» به دست خطاط مشهور علی عبدالحسین­‌زاده نوشته شده که در آن آیاتی از قرآن کریم، اسما الهی، نام مبارک پیامبر و خاندان پاکش، اخبار و احادیث، جملات قصار فارسی و ضرب المثل های آذری به سبکی جدید و گرافیکی از خط ثلث طراحی شده که در 218 صفحه توسط انتشارات هفت خط چاپ شده است.

عوامل موثر در طراحی گرافیک محیطی در فرودگاه‌ها
گرافیک محیطی که از تابلوهای نشانگر در خیابان‌ها، تا طراحی ساختمان‌های مدرن وسعت‌ یافته، یکی از کاربردی‌ترین جلوه‌های هنر گرافیک محسوب می‌شود که با کمک معمارانی متخصص در خدمت فضای زندگی انسان آمده است. در کتاب «عوامل موثر در طراحی گرافیک محیطی در فرودگاه‌ها» در مورد کاربرد هنر گرافیک که امروزه بیشتر مردم آن را مترادف با واژه تبلیغات (Advertising) می‌دانند صحبت شده، این هنر هم اکنون چنان در تار و پود زندگی صنعتی تنیده شده که بی اغراق شاید قرن ۲۱ را نتوان بدون آن تصور کرد. در این مورد شاید مثالی کوچک هدف این نوشتار را روشن‌تر کند. در این کتاب که نوشته آرزو معجرسازی و کار نشر حوزه مشق است راهکارهایی برای طراحی موثر گرافیک محیطی فرودگاه‌ها ارائه شده است.

تحلیل جامعه شناختی مبانی گرافیک ایران در دوران قاجار
هنر گرافیک در ایران سابقه طولانی دارد و شروع این هنر به ماقبل دوره صفوی برمی‌گردد.که در کتاب «تحلیل جامعه شناختی مبانی گرافیک ایران در دوران قاجار» نوشته نفیسه اثنی عشری، هیئت علمی دانشگاه ابوعلی سینا است به تحلیل گرافیک قجری پرداخته شده. در مقدمه این کتاب آمده «طراحی گرافیک را می‌توان ترکیبی از ایده تا بازنمود بصری یک مفهوم، پیام و یا حتی یک احساس ذهنی در توصیف و بیان موضوعی دانست که به مدد زبان تصویر و نوشتار و یا حتی صرفا طراحی تصویری و یا صرفا طراحی نوشتاری شکل گرفته است به گونه­‌ای که درک آن را برای جامعه مخاطب آسان سازد.»

بررسی پوسترهای تبلیغاتی در ایران و جهان (با تاکید بر آرایه­‌های ادبی)
در کتاب «بررسی پوسترهای تبلیغاتی در ایران و جهان» به تحلیل هنر پوسترسازی تبلیغاتی پرداخته، همانطور که شاعران و نویسندگان، مفاهیم و ایده­‌ها را تبدیل به کلام می‌کنند، طراحی گرافیک نیز این مفاهیم و ایده­‌ها را به نمایشی بصری تبدیل می‌کنند و سعی بر تاثیرگذاری و ماندگاری در ذهن بیننده را دارند. پس می‌توان عملکرد آنها را یک عملکرد بلاغی دانست و از این جهت فرآیند کار یک طراح گرافیک را به فرآیند کاری یک شاعر یا نویسنده شبیه دانست. بنابراین با اندکی تسامح، می‌توانیم فرآیند خلق یک اثر تصویری را به فرآیند خلق یک متن ادبی شبیه بدانیم. یک طراحی موفق، همانند یک متن ادبی خواه نظم خواه نثر می‌تواند افکار پیچیده انسانی را به زبانی ساده برگرداند و برای این که موفق باشد، باید بتواند به همان زبان، امری نو یا گوناگونی را ارائه دهد. در نتیجه می‌توان گفت که ارزش اشکال بیان و یا فرم‌­های ادبی نزد طراحان اگر کمتر از شاعران نباشد، با آن برابری می‌کند. این کتاب توسط صمد کاویانی و نگار کریمی به نگارش درآمده و توسط نشر نواوران دانش چاپ شده.

خلاقیت در گرافیک
بازار پررقابت امروز نیاز به هر چه بیشتر دیده شدن محصولات را افزایش داده است، به همین دلیل خلاقیت ارزش ایجاد می‌کند.در کتاب «خلاقیت در گرافیک» به شما گفته می‌شود آشنایی با مواردی مانند تاریخ گرافیک، عناصر خلاقانه بصری، مسائل مربوط به ذهن و تصور مخاطب، شناخت محیط، ماهیت اثر در بازار، فضای مجازی و همچنین تمرین و تکنیک‌های موثر و خلاقانه بر روی آثار شما تاثیرگذار است. شما با گذراندن این دوره با اصول ایجاد طرحی خلاق و ارائه‌ای جذاب به بازار مطابق با نیازهای مخاطبین آشنا می‌شوید تا بتوانید آثاری متفاوت در رزومه خود قرار دهید و یا برای ارائه به سایت‌ها، دانشگاه‌ها و یا جشنواره‌های هنری طراحی کنید. متفاوت فکر کردن با پرسش‌گری و شناسایی امکان‌پذیر است، پس برای رسیدن به این هدف نیاز به ارزیابی آثار گرافیکی و تفاوت‌های آن‌ها و همچنین مطالعه تاریخ و تمرین برای افزایش خلاقیت داریم. فهیمه پورحسن‌خانی در این کتاب به اصل خلاقیت، لزوم خلاقیت در کارها و همچنین چگونه خلاق شدن را می‌­آموزد.

حافظ گرافی
کتاب «حافظ گرافی» هم مثل کتاب «نوگرایی در خط ثلث» با سایر کتاب­‌ها متفاوت است و در آن خبری از متن نیست. کتاب حافظ گرافی مجموعه پوسترها بر اساس غزلیات حافظ است که به همت مرتضی منصورسمایی و سامان رضایی و مریم فرادی طراحی شده است.

گذری بر انسان، طبیعت، طراحی در گرافیک
با اندک نگاهی به آثار هنری ایرانیان و تاملی کوتاه در آن ها در می­‌یابیم که سرچشمه تمامی هنرهای ایرانی برگرفته از تجسم عینی اندیشه مردمانی است که تلاش کرده‌­اند جهان‌بینی خود را قالب آن هنر بیان کنند. همانطور که میدانیم طبیعت دستاورد معمار هستی، خداوندگار عالم است و اغلب برای هنرمندان سرچشمه الهام بوده است و در کتاب «گذری بر انسان، طبیعت، طراحی در گرافیک» کاملا بر این موضوع تاکید شده. به دلیل گرایش ذاتی و فطری انسان­ها در تعامل با طبیعت و تاثیرات قابل توجه ارتباط با طبیعت در روح و جسم آدمی، بشر همواره به دنبال ایجاد رابطه‌­ای منطقی و مناسب میان فضای درون و طبیعت بیرون بوده است.هدف اصلی کتاب حاضر توجه به ارتباط انسان با طبیعت، عناصر طبیعی در طراحی گرافیک و نوع برخورد انسان با طبیعت و بکارگیری آن در طراحی و در گرافیک است که به صورت مختصر بیان خواهد شد. این کتاب حاصل تلاش­‌های سیده اعظم موسوی خرد است که در انتشارات سیمای رشد چاپ شده.

گرافیک محیطی و دکورسازی
امروزه گرافیک به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تبلیغات، پیام‌­رسانی و نشر دانش اجتماعی فرهنگی و علمی به کار گرفته می‌شود و گرافیک محیطی شاخه پراهمیتی در این زمینه است که نویسنده در کتاب «گرافیک محیطی و دکورسازی» به آن میپردازد. گرافیک در کشورهای توسعه‌­یافته از پرکاربردترین ابزارهای یک زندگی اجتماعی است. شما می‌توانید به سادگی وجود آن را در اعلان‌­های تبلیغاتی و تجاری، علائم راهنمایی و رانندگی، ویترین مغازه‌­ها، طراحی شهری و اماکن عمومی نظیر هتل­‌ها، فرودگاه‌­ها و متروها، رستوران­‌ها و پارک­‌ها، فروشگاه­‌ها و مراکز مختلف ورزشی هنری و فرهنگی، نوشته‌­ها و تبلیغات بدنه ساختمان­‌ها و وسایل نقلیه عمومی و گرافیک در ابعاد بزرگ و نقاشی دیواری، پیکتوگرام‌­ها و علائم نمادین ببینید. گرافیک محیطی به عنوان یکی از شاخه‌­های گرافیک در رسیدن به اهداف گفته شده، نقش تعیین­‌کننده‌­ای دارد و بخش زیادی از فعالیت­‌های تبلیغاتی و تجاری را در بر می‌گیرد. این کتاب به دست علی و نرگس کرمی در دو فصل تدوین گردیده که فصل اول به کلیات و مفاهیم پرداخته و فصل دوم به نقش گرافیک داخلی بررسی می‌گردد.

کاربرد گرافیک در طراحی لوحه­‌های آموزشی دوره اول ابتدایی مبتنی بر اصول شرطی­‌سازی
در کتاب «کاربرد گرافیک در طراحی لوحه‌های آموزشی دوره اول ابتدایی مبتنی بر اصول شرطی‌سازی» به اهمیت این تخصص میپردازد. با توجه به فعالیت­‌های محیط‌­های آموزشی، پژوهشگران متوجه مشقت‌­های فراوان معلمان کلاس­‌های پایه، برای تدریس حروف الفبا شده‌­اند، که همراه با زمان زیادی برای تدریس حروف الفبا به صورت صحیح به کودکان می‌باشد، کشیدن، رنگ کردن و درست کردن حروف الفبا با استفاده از مقوا و دیگر وسایل‌­ها باعث ایجاد اتلاف وقت در بازه زمانی مشخص به عنوان کمک‌های آموزشی موجود در کلاس می‌شود، از طرف دیگر وجود لوحه‌ها و نمونه­‌های تصویری با هدف سهولت در آموزش حروف الفبا برای دانش‌آموزان کلاس‌­های پایه در بازار نیز با شکست همراه بوده است و بیشتر حالت کلیشه‌‌­ای به خود گرفته است، به همین جهت راغب به انجام پژوهش در این زمینه شده تا بر روی این معضل آموزشی کار شود. این کتاب به قلم فرشته منیرفرزانه و به همت نشر گنجور چاپ شده است. 

کاربردها و تاثیرات بصری تایپوگرافی
«کاربردها و تاثیرات بصری تایپوگرافی» باز هم کتابی دیگر از سارا پیلور و نشر انجیر است که درباره آن می‌توان گفت :«هنر مفهومی است که از اولین روزهای زندگی با او همراه بوده است. از نقاشی‌­های درون غاز تا هنرهای خیابانی جدید، این مفهوم گسترده همواره در طول تاریخ مهمان ما بوده و طی زمان دستخوش تغییرات بسیاری شده است. امروزه، معنای هنر تنها به نقاشی­‌های زیبا یا خطاطی نستعلیق ختم نمی‌شود، بلکه در قالبی جدید به خدمت کسب و کارها در آمده است. تایپوگرافی یکی از اشکال جدید هنر است که توانایی بالایی در انتقال مفاهیم گوناگون به مخاطبانش دارد. به همین خاطر است که این هنر نو، به ابزار موردعلاقه طراحان لوگو و صاحبان کسب‌وکار تبدیل شده است.»

ایده­‌پردازی در گرافیک
کتاب «ایده‌پردازی در گرافیک»، مجموعه‌­ای است کارگاهی در عرصه ایده‌­پردازی در گرافیک، با تکیه به مباحث تئوری و نظری شامل سه فصل اصلی است و هر فصل دارای مقدمه، تمرین و جمع­‌بندی می‌باشد.

فصل اول: شامل بخش خلاقیت و چیستی آن، انواع هوش، نظریه­‌های خلاقیت، الگوهای فرآیند خلاق می‌باشد. در این خصوص سعی شده از زبان و تجربه­‌های هنرمندان و مدرسین هنر با ذکر مثال­‌های تصویری و توصیفی استفاده شود که در واقع سرآغازی برای مطالعه بیشتر در این زمینه است.
فصل دوم: شامل بخش دیزاین و مفاهیم دیزاین در گرافیک است و برای تفهیم بیشتر همراه با مثال­‌های تصویری و توصیفی به چگونگی دیزاین در عرصه­‌های مختلف گرافیکی پرداخته شده است. در این فصل که بیشتر یک فصل کارگاهی است با بیان رویکردهای نظری هنر با ذکر نمونه و مثال سعی شده نه تنها به افزایش سطح دانش؛ دانشجویان کمک شود بلکه با تمرین‌­های داده شده به تواناتر شدن و مهارت‌آموزی در هر رویکرد بپردازند. در انتها با ذکر تمرین­‌های داده شده از دانشجویان می‌خواهیم با توجه به توانایی خود به انجام تکالیف و تمرین‌­های داده شده اهمیت داده و آن­ها را اجرا کنند.
فصل سوم: به ایده‌­یابی و خلق ایده در چگونگی کارکردهای تجسم خلاق در عرصه‌­های گرافیکی و به شیوه­‌ها و مهارت‌ها با تمرین­‌های داده شده و چگونگی کشف ایده و راه­‌های آن در فرآیند کار گرافیکی پرداخته شده است.

آنچه طراحان گرافیک متحرک باید بدانند
«آنچه طراحان گرافیک متحرک باید بدانند» کتابی خارجی، نوشته آنجی تیلور است که به همت شعیب حسینی و علی گواهی ترجمه شده است. در پیش‌گفتار این کتاب یادداشتی از «راب چیو» کارگردان آمده که نوشته است: «اولین برخوردم با نوشته‌­های انجی تیلور در سال 2001 هنگام خواندن کتاب Creative After Effects بود. در آن زمان به تازگی مدرک کارشناسی‌­ام را در رشته طراحی گرافیک تمام کرده بودم و تصمیم داشتم تا افترافکت را به صورت خودآموز یاد بگیرم. از طرفی 4، 5 سالی بود که در دفاتر چاپ مختلفی در شمال انگلیس کار می‌کردم و با بازار کار آن آشنا بودم. داستان‌گویی همیشه از مهارت­‌های ذاتی من بوده است. همچنین برای پایان‌نامه­‌ام، اولین فیلم کوتاهم را با افترافکت 1. 3 ساخته بودم.»

آموزش تصویرسازی
کتاب «آموزش تصویرسازی»، کتابی آموزشی به قلم فاطمه سادات حسینی­‌زاده است که به تدریس طراحی چهره، آناتومی، فیگور، حیوانات، آکرولیک، پاستل، کلاژ، پرسپکتیو، تصویرسازی تبلیغاتی، نشریات، کتب، مد، طراحی پارچه و سایر متدهای هنری طراحی است که بسیار به دانشجویان و علاقمندان این رشته کمک می‌کند تا در این رشته پیشرفت کند.

ده طراح گرافیک
مونوگراف و زمینه­‌های تحلیلی هنر را می‌توان پاشنه آشیل هنر ایران دانست اگر نگاهی به تثبیت هنر مدرن و پس از آن هنر معاصر در سطح جهانی داشته باشیم در میابیم که نقش معرفی و تحلیلی آثار هنری، توانسته طی یک قرن اخیر زمینه‌های رشد هنر را فراهم آورد و درست در همین عصر است که بیشترین جریانات هنری شکل حیات و زوال را تجربه کردند همه این موارد گویای نقش تحلیلی و معرفی آثار هنرمندان است. اینکه امروزه میتوان از درون یک اثر هنری و جریان فکری یک هنرمند به زمینه­‌های تحلیلی تاریخی، اجتماعی و فرهنگی جوامع مختلف دریافت. جملگی از درون همین تحلیل­‌ها و مونوگراف­‌هایی است که در جوامع مختلف شکل گرفته‌­اند. کتاب «ده طراح گرافیک» به قلم آرش سلطانعلی، زندگینامه 10 طراح مختلف ایرانی، «سرژ آواکیان»، «مجید بلوچ»، «محمد بهرامی»، «خسرو بیات»، «فوزی حسن تهرانی»، «قباد شیوا»، «کامران کاتوزیان»، «هوشنگ کاظمی»، «مرتضی ممیز» و «ایرج میرزاعلیخانی» را روایت می‌کند.