سعیده اکبری داریان، عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی و دبیرعلمی سیزدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره تعداد آثار ارسالی به سیزدهمین جشنواره پژوهش و فناوری گفت: در این دوره از جشنواره ۹۷ اثر از نقاط مختلف کشور دریافت کرده‌ایم. این آثار شامل ۳۸ پایان‌نامه ،( ۱۸ رساله  در مقطع دکتری و ۲۰ پایان نامه در مقطع  کارشناسی‌ارشد)،۴۰ کتاب، ۱۰ طرح پژوهشی و ۹ ایده است.

وی با بیان اینکه بیشترین موضوع پایان‌نامه‌های دریافتی در حوزه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی است، اظهار کرد: این جشنواره امسال 25 پایان نامه با موضوع علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی و پنج پایان‌نامه با موضوع تاریخ دریافت کرده است.

داریان درباره بررسی آثار و داوری‌ها نیز گفت: بررسی مقدماتی آثار در کمیته علمی جشنواره در سه جلسه انجام و برای هر اثر دو داور تعیین شده است. همچنین کمیته علمی در سومین جلسه خود کارگروهی را برای بررسی ایده‌ها تشکیل داده است. اعضای کمیته علمی در بررسی اولیه انطباق آثار با محورهای فراخوان را بررسی می‌کنند و در صورت داشتن ملاک‌های مورد نظر؛ برای هر اثر دو داور متخصص با توجه به موضوع انتخاب می‌شود. سپس کاربرگ ارزیابی اثر همراه با اثر برای داوران ارسال می‌شود. چنانچه اختلاف آرای دو داور تفاوت معناداری داشته باشد (بیش از 20 امتیاز)، داور سوم برای اثر انتخاب می‌شود.
 
ملاک‌های ارزیابی آثار در جشنواره
مشاور معاونت پژوهش و منابع دیجیتال ایران درباره ملاک‌های ارزیابی آثار در سیزدهمین جشنواره پژوهش و فناوری اظهار کرد: در این دوره از جشنواره؛ کاربرگ‌های ارزیابی با بررسی دقیق کاربرگ‌های دوره‌های گذشته جشنواره و همچنین جست‌‌وجوی معیارهای مناسب ارزیابی برای هر اثر به صورت مجزا در منابع پژوهشی و مقالات بازطراحی شد و همه کاربرگ‌ها در وب سایت جشنواره قرار گرفت تا ملاک‌ها و معیارهای ارزیابی آثار برای همگان شفاف باشد.

دبیر علمی سیزدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اظهار کرد: بازطراحی کاربرگ‌های دریافت و ارزیابی آثار از جمله تغییرات ضروری در این دوره از جشنواره بود. در حال حاضر ۹ کاربرگ ارزیابی شامل پایان نامه به تفکیک در دو مقطع (دکترا و کارشناسی‌ارشد)، کتاب(تالیفی، تصنیفی، تاریخ شفاهی، تصحیح)، ایده (تولید دانش بنیان و خلق ارزش و نوآوری اجتماعی) و کاربرگ طرح ‍‌پژوهشی در وب سایت ‌جشنواره به نشانی https://www.nlai.ir/research-festival در دسترس علاقه‌مندان است.

امتیاز‌های ویژه در جشنواره 
داریان درباره بخش امتیاز ویژه که از سوی اعضای کمیته علمی به آثار دریافتی این دوره از جشنواره ملی پژوهش و فناوری اختصاص داده می‌شود، نیز گفت: در این دوره از جشنواره ملی پژوهش وفناوری گسترش مرزهای دانش و فناوری در موضوع، اثربخشی ملی در بخش رشته یا رفع خلاءهای علمی در بخش موضوع، تطبیقی و انتقادی بودن؛ نظر به عرصه‌های حکمرانی، سیاست‌گذاری و سیاست‌پژوهی؛ کاربردی بودن؛ اثربخشی، حل مساله و رفع نیازهای علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، قابلیت اجرای‌ نتایج و پیشنهادات پژوهش در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در قسمت اثر بخشی، شامل امتیاز ویژه هیات داوران خواهند بود. 

عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: البته امتیاز پژوهش‌هایی که در محورهای مطالعات تاریخ معاصر، ایران‌شناسی، اسلام‌شناسی، نسخه‌شناسی که قابلیت حل مساله در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران را ندارند، به بندهای دیگر اضافه می‌شود تا ارزیابی به عدالت نزدیک‌تر باشد. همچنین طرح‌های پژوهشی ملی یا کارفرمایی هم امتیاز ویژه دارند.

داریان گفت: در این دوره از جشنواره علاوه بر ارائه محورهای پیشنهادی برای جشنواره در فراخوان؛ تاکید شده آثار محدود به این محورها نیست. برای نمونه به جای ذکر کلی محور «ایران‌شناسی» به زیرمحورهایی مانند مطالعات تمدنی، تحلیل و ارزیابی نگرش اندیشمندان غیر ایرانی به ایران و نقد و بررسی مکتب‌های ایران‌شناسی اشاره شده است.  همچنین در این دوره از جشنواره موضوعات جدیدی در محور «اسلام‌شناسی» اعلام شد که  این موضوعات شامل؛ نظریه‌های نوین تمدنی در میان اندیشمندان مسلمان، مطالعات تمدنی اسلام و سایر ادیان، مطالعات تمدنی تطبیقی و انتقادی و مسائل راهبردی جهان اسلام است.

«حفاظت و نگهداری منابع آرشیوی و کتابخانه‌ه­ا»؛ محور جدید جشنواره امسال 
داریان با اشاره به  افزودن محور «حفاظت و نگهداری منابع آرشیوی و کتابخانه‌ه­ا» به محورهای سیزدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری گفت: این موضوع به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های آرشیویست‌ها، کتابداران و همچنین به عنوان یکی از نیازها و مسائل اصلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران امسال به محورهای همایش افزوده شد. 

وی با بیان‌ اینکه از دهمین دوره جشنواره ملی پژوهش و فناوری درسال ۱۳۹۸ بخش ایده  نیز به فراخوان این جشنواره افزوده شده است و امسال ایده‌ها در دو بخش ایده‌های منتج به تولید دانش بنیان و خلق ارزش و نوآوری اجتماعی دریافت شد، اظهار کرد: منظور از خلق ارزش و نوآوری اجتماعی، ایجاد تغییر و اثرگذاری مثبت در جامعه با پشتوانه سرمایه اجتماعی،  مشارکت‌های داوطلبانه و مردمی و ابتکار عمل برای همراه‌کردن نهادهای خصوصی و دولتی با رویکردی نوآورانه در راستای محورهای جشنواره است.

دبیرعلمی جشنواره درباره تغییرات دیگر این دوره از جشنواره افزود: بهره‌گیری از دانش متخصصان برون‌سازمانی نیز  امسال  در جشنواره  سیزدهم ملی پژوهش وفناوری  در دستور کار قرار گرفت؛ همچنین امسال به جای شعاری که در دوسال قبل انتخاب شده بود، موضوع کارایی پژوهش با مدیریت داده‌های پژوهش برای محوریت برنامه‌های جشنواره (نشست‌ها، سخنرانان و برنامه‌های جانبی) انتخاب و در فراخوان اعلام شد.

 اختتامیه جشنواره ملی پژوهش و فناوری در نیمه اول دیماه
این عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی درباره زمان  اعلام آثار برتر این جشنواره نیز گفت: نشست‌های تخصصی جشنواره با محوریت «کارایی پژوهش با مدیریت داده‌های پژوهشی» در هفته پژوهش از 26  آذرماه شروع می‌شود. این نشست‌ها تا پنجم دی‌ماه ادامه خواهد یافت. همچنین آثار برتر سیزدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری کتابخانه ملی نیمه اول دی‌ماه با اجرای مراسمی معرفی خواهند شد.

ایجاد تعامل و رقابت میان پژوهشگران و گسترش تجربه‌های علمی
داریان درباره اهداف این جشنواره اظهار کرد: این جشنواره  تلاش می‌کند زمینه‌ای مناسب را برای تکریم  اندیشمندان و پژوهشگران حوزه‌‌های علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، علوم آرشیوی، ایران‌‌شناسی و اسلام‌‌شناسی، نسخه‌‌شناسی و سند‍‍ پژوهی و تاریخ شفاهی به وجود بیاورد.

وی با بیان اینکه شناسایی پژوهش‌های مرتبط با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و بررسی به کارگیری  آن‌ها در سازمان بخش دیگری از اهداف برگزاری این جشنواره است، گفت: شناسایی و معرفی پژوهشگران، فناوران و نوآوران، کشف استعدادهای برتر، ایجاد انگیزه، گسترش تجربه‌‌های علمی و  همچنین ایجاد تعامل میان پژوهشگران و  تشکیل فضای رقابتی میان اندیشمندان از دیگر چشم‌اندازهای برگزاری این جشنواره است.
 
تفاوت جشنواره ملی پژوهش و فناوری با جشنواره فارابی
 داریان درباره تفاوت و اثر بخشی جشنواره پژوهش و فناوری کتابخانه ملی با جشنواره فارابی گفت: گستره موضوعی جشنواره فارابی حوزه علوم انسانی و اسلامی است اما جشنواره پژوهش سازمان بنابر اهداف و ماموریت‌های خود موضوعات علم اطلاعات و دانش‌شناسی، علوم آرشیوی، ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی، نسخه‌شناسی و نسخه‌پژوهی و نیز تاریخ شفاهی را دربرمی‌گیرد.

وی درباره تفاوت‌های دیگر این جشنواره با جشنواره فارابی نیز افزود: از دیگر تفاوت‌های این دو جشنواره می‌توان به بین‌‌المللی بودن جشنواره فارابی و  ملی بودن جشنواره پژوهش و فناوری کتابخانه ملی اشاره کرد. همچنین تفاوت مهم دیگر این دو جشنواره در مدت زمانی ارسال آثار است. در جشنواره فارابی بازه زمانی انتشار آثار  سه‌سال و در جشنواره پژوهش و فناوری کتابخانه ملی  یک‌ساله است.

داریان درباره این تفاوت اظهار کرد:در جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با توجه به تخصصی بودن جشنواره؛ دریافت آثار روزآمد برای بررسی و امکان به کارگیری آن‌ها در این سازمان، اهمیت ویژه‌ای دارد و یکی از دلایل انتخاب بازه یکساله همین موضوع است.