هدف فرمولبندی، رسیدن به درمان موفق است. فرمولبندی به معنی ارزیابی جامع و کامل بیمار از تولد تا زمان مراجعه به درمان و شناسایی و فهرست کردن همه مسایل و اختلالات بیمار، و مرتبط ساختن آنها با یکدیگر در قالب داستان زندگی بیمار در یک صفحه یا یک پاراگراف است.
او ادامه داد: ویژگی اصلی و دیگر فرمولبندی، انجام آن با استفاده از یکی از نظریه اصلی روانشناسی، یعنی شناختی، یادگیری، و هیجان است. یعنی درمانگر با توجه به مسایل بیمار، نظریه ای را انتخاب میکند که به بهترین نحو مسایل بیمار را تبیین و طرح درمانی مناسبی ارائه میکند. هدف نویسنده از نوشتن این کتاب، همچنانکه در مقدمه مولف و فصل یک عنوان شده است، مراجعه انواع بیماران و سایر مسایلی است که درمانهای با پشتوانه تجربی را نمیتوان به طور موفقیت آمیز در مورد آنها به کار برد یا این درمانها در موقعیتهای دشوار، راه حلی برای درمانگران ارائه نمیکنند.
او افزود: بنابراین مولف با ارائه یک روش انعطاف پذیر، مبتنی بر درک درست از موقعیت، و دارای پشتوانه تجربی، متخصصان بالینی را در موقعیتهای دشوار راهنمایی میکند. با توجه به اینکه در بازار نشر، کتاب قابل توجهی در مورد فرمولبندی در درمان شناختی رفتاری وجود نداشت، بنابراین من تصمیم گرفتم این کتاب را ترجمه کنم. کاربردی بودن این کتاب و روش آموزش گام به گام آن با استفاده از نمونههای عینی فراوان، این کتاب را به یک کتاب آموزشی و کلاسیک تبدیل کرده است.
اسفندزاد درباره مخاطبان کتاب هم عنوان کرد: مخاطبان اصلی کتاب حاضر شامل متخصصان بالینی (اعم از روانشناس بالینی، مشاوران، و روانپزشک) و دانشجویان روانشناسی بالینی و مشاوره و دستیاران روانپزشکی و سایر متخصصان و دانشجویان مرتبط با کاربست درمان شناختی رفتاری هستند. این یک کتاب تخصصی است و هم به عنوان منبع درسی دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری روانشناسی بالینی و دستیاران روانپزشکی محسوب میشود و هم میتواند مورد استفاده افراد غیر دانشجویی قرار گیرد که از درمان شناختی رفتاری استفاده میکنند.
این محقق گفت: بازخوردی که من از متخصصان و صاحبنظران دریافت کردهام این بوده که فرمولبندی از اجزا مهم و ضروری درمان شناختی رفتاری است، چرا که بدون انجام آن، مسایل بیمار به میزان کافی شناسایی و مورد توجه قرار نخواهند گرفت یا بر پایه یک نظریه تببین نخواهد شد و بنابراین طرح درمانی هم چندان موفق نخواهد بود. البته کتاب شامل مباحث مهم دیگری هم هست که در خدمت درمان موفقیت آمیز هستند، از جمله پایش پیشرفت، مدیریت رابطه درمانی، اصلاح فرمولبندی، و شناسایی و برخورد مناسب با شکست درمان. بنابراین شایسته است که دانشجویان و درمانگران در فرمولبندی مهارت یابند. این کتاب به صورت گام به گام و کاربردی، و با استفاده از نمونههای عینی فراوان، نحوه فرمولبندی را آموزش میدهد.
اسفندزاد در پاسخ به این سوال که نگاهتان نسبت به عمومی سازی دانشی که در این کتاب درج شده است چیست توضیح داد: البته عمومی سازی به معنی معرفی اهمیت و ماهیت آن و آموزش آن در بین دانشجویان و درمانگران امری ضروری است. یادگیری و تسلط برفرمولبندی همانند مباحث اساسی برای درمان موفق (مانند رشد، شخصیت آسیب شناسی، فنون درمانی) ضروری و مهم است.
این مترجم در ادامه با بیان اینکه فرمولبندی در درمان شناختی رفتاری، پایه و اساس درمان موفق است عنوان کرد: چنانکه میدانیم، امروزه درمان شناختی رفتاری به طور وسیع توسط درمانگران برای انواع اختلالات روانی و حتی جسمی و سایر مسایل به کار میرود. بنابراین برای درمان موفقیت آمیز و جلوگیری از شکست درمان، فرمولبندی ضروری است. شایان ذکر است که یکی از خصوصیات مهم این کتاب، فرمولبندی فردی شده است. یعنی فرمولبندی بر اساس مسایل منحصر به فرد شخص انجام میشود. از سوی دیگر، پروتکلهای درمانی موجود برای انواع اختلالات، یک قالب کلی دارند که برای همه افراد بیمار مناسب نیستند. در این موارد، کتاب حاضر راه حلهای سودمندی ارائه میکند. دو ویژگی مهم و دیگر این کتاب، اتکا آن بر درمانهای با پشتوانه تجربی و روش نظام مند آن است.
اسفندزاد گفت: مهمترین موضوع در رابطه با فرمولبندی این است که دانشجویان و درمانگرانی که میخواهند درمان شناختی رفتاری موفقی داشته باشند و از اتلاف وقت و هزینه بی مورد در درمانهای ناموفق جلوگیری کنند یا در موقعیتهای بالینی دشوار تصمیم مناسبی بگیرند، مطالعه کامل این کتاب را مد نظر قرار دهند. یکی از موضوعات مهم (چنانکه مولف کتاب در بخشی از کتاب عنوان کرده است) عجله درمانگران و بیماران برای شروع درمان، بدون ارزیابی کامل و فرمولبندی است. بنابراین به درمانگران پیشنهاد میشود در برابر این فشار بیماران و وسوسه خودشان مقاومت کنند و دو سه جلسه اول را به کار مهم و اساسی ارزیابی کامل و فرمولبندی بپردازند. از سوی دیگر، کتاب حاضر با داشتن نمونه های بالینی فراوان که شامل بیماران خود دکتر پرسونز هستند (استاد و درمانگر با تجربه در دانشگاه برکلی کالیفرنیا)، یک راهنمای عملی برای آموزش درمان شناختی رفتاری و آشنایی با انواع مسایل و نحوه برخورد با آنها است.
نظر شما