ابوتراب خسروی و مژده دقیقی از جوایز ادبی گفتند/ آغاز به کار هیات داوران بخش برنده برندگان پنجمین جایزه «ارغوان»
مژده دقیقی و ابوتراب خسروی که به عنوان دو داور مهمان در کنار لیلی گلستان، احمد پوری و حسین سناپور با پنجمین دوره جایزه ادبی «ارغوان» همکاری دارند، از تاثیر جوایز ادبی بر تشویق جوانان به داستان نویسی میگویند.
هرچند یکی از مهمترین کارکردهای جوایز ادبی، معرفی چهرههای مستعد تازه است، اما مراقبت از این چهرهها و رها نکردن آنان هم اهمیتی کمتر از معرفیشان ندارد. جایزه «ارغوان» با تعریف بخش «برنده برندگان» میکوشد زمینه بیشتری برای مراقبت از چهرههایی فراهم آورد که در این جایزه معرفی شدهاند. مژده دقیقی و ابوتراب خسروی، به عنوان داوران این بخش که این روزها مشغول ارزیابی آثار این بخش هستند، خوشنودند که با برگزاری جوایز ادبی، جوانان علاقهمند به داستاننویسی دست به قلم میشوند.
دقیقی در آغاز سخنان خود دورهای را یادآوری میکند که مطبوعات و نشریات مکتوب رونق داشتند و بهترین فضا برای انتشار داستان کوتاه به شمار میآمدند. او میگوید: در دوران رونق مطبوعات، مجلات و نشریات، بهترین زمینه را برای معرفی نویسندگان جوان و چاپ آثار آنان فراهم میکردند؛ اما حالا که رسانههای مکتوب، بشدت ضعیف شده و خود درگیر بحرانهای جدی هستند، طبیعتا دیگر نمیتوانند بستری برای نویسندگان جوان ایجاد کنند. در چنین وضعیتی، جوایزی مانند «ارغوان» که ویژه داستانهای چاپ نشده برگزار میشود، بسیار ارزشمند هستند.
او که پیشتر داوری جوایزی همچون گلشیری و مهرگان را بر عهده داشته است، ادامه میدهد: معمولا تک داستانهای چاپ نشده، فضای چندانی برای معرفی ندارند و جایزه ارغوان در شناساندن این آثار نقش مهمی دارد.
دقیقی که به نقش پررنگ فضای مجازی در زندگی امروزی باور دارد، درباره تاثیر جوایز ادبی در تشویق جوانان به داستاننویسی میگوید: فضای مجازی جای خیلی چیزها را در زندگی امروز ما گرفته و زندگی بخشی از جوانان ما در این فضا خلاصه شده است. بسیاری از جوانان ما خواندن و نوشتن را کنار گذاشتهاند و به تدریج با کتاب و مطبوعات بیگانه شدهاند. در واقع به فکرشان اجازه نمیدهند در جهانی خارج از فضای مجازی به پرواز دربیاید. بنابراین امیدوارم با برگزاری جوایز ادبی بویژه آنهایی که به جوانان اختصاص دارد، همچون جایزه ارغوان، بار دیگر بستر مناسبی برای خلق داستان فراهم شود.
او از شتابزده بودن فضای اینستاگرام صحبت میکند و میافزاید: در فضایی مانند اینستاگرام، داستان شکل نمیگیرد. در این فضای شتابزده، نه نویسنده مجال کافی برای خلق یک اثر داستانی دارد و نه خواننده فرصت کافی برای تامل و دقت نظر در خواندن آن.
او البته تاکید میکند تاثیر جوایز ادبی در تشویق جوانان به داستاننویسی، تدریجی است و باید در این زمینه شکیبا باشیم.
جوایز ادبی بهترین فرصت برای معرفی استعدادهاست
اما ابوتراب خسروی، دیگر داور این بخش هم معتقد است جوایز ادبی، فارغ از ارزشهای مادی و معنوی خود، بهترین فرصت برای معرفی استعدادهای جوان به جامعه کتابخوان است.
او که مانند دیگر همصنفان خود از شمارگان پایین کتاب در جامعه امروز ما غمگین است، ادامه میدهد: در جامعه امروز که شمارگان کتاب این چنین تاسفانگیز است، بیش از هر چیزی نیازمند بسترسازی برای تربیت خوانندگان کتاب هستیم.
او از تاثیر متقابل خواندن و نوشتن میگوید و توضیح میدهد: یک نویسنده درخشان، ابتدا یک خواننده درجه یک است که بعدتر به نویسندهای شاخص تبدیل میشود. بنابراین بیش از هر چیزی، به پرورش مخاطب کتاب نیاز داریم.
خسروی در ادامه ابراز تاسف میکند: در سیستم آموزشی ما مخاطب کتابخوان تربیت نمیشود و در سیستم چاپ و نشر هم که اصولا با موانع گوناگونی روبهرو هستیم که کار را بویژه برای نویسندگان جوان، دشوار میکند. چنین فضایی، مانع توسعه مخاطبان ادبیات میشود.
این داستاننویس، ادبیات را مهمترین شاخصه فرهنگی جامعه ما میداند و اضافه میکند: با توجه به نقش مهم ادبیات در فرهنگ ما، هدف اصلی جوایز ادبی و دیگر تلاشهایی که در این راستا انجام میشود، برای بسترسازی و توسعه ادبیات و معرفی استعدادهای تازه در این زمینه است.
خسروی اما به نمرهدهی و امتیاز دهی باور ندارد و در این باره میگوید: هر اثری ویژگیهای خود را دارد و آثار ادبی قابل قیاس نیستند ولی ما ناچاریم به دلیل محدودیت، دست به قیاس بزنیم.
او یادآوری میکند که آثار درخشان ادبی، هر یک ویژگی و اثرگذاری خود را دارند که در کنار یکدیگر فرهنگ جامعه را توسعه میدهند. همچنانکه هر نویسنده، با اثر خود، ذهن و زبان جامعه خویش را توسعه میدهد.
خسروی تاکید می کند که رتبه بندی آثار در جوایز ادبی، از سر ناچاری و به دلیل محدودیت است ولی هدف اصلی همه جوایز، معرفی نویسندگان جوان و به رسمیت شناختن آنان است
.
او درباره مراقبتها و حمایتهابی که جایزه «ارغوان» از برگزیدگان خود انجام میدهد، میگوید: کسی که نویسنده است، همین که کارش را شروع کند، راه خود را پیدا خواهد کرد و کار جایزه ارغوان هم قابل تقدیر است چراکه این جوانان مستعد را معرفی میکند و هم زمینهای برای انتشار آثار آنان فراهم میآورد، چراکه در شرایط فعلی، کمتر ناشری بر چاپ کتاب از جوانی ناشناس، سرمایهگذاری میکند.
او که باور دارد، ستارگان آینده ادبیات ما در میان همین جوانان هستند، تاکید میکند که پشتیبانی و حمایت جایزه ارغوان قطعا در تداوم کار این جوانان موثر خواهد بود و این جایزه از این نظر نیز ارزشمند است.
نظر شما