به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در هر علمی خردمندان برای رفع پرسش‌ها و دریافت پاسخ مناسب به دانشمندان و کارشناسان آن علم مراجعه می‌کنند و این روش در آموزه‌های دینی نیز مورد تأیید قرار گرفته و به آن سفارش شده است. در همین راستا ائمه(ع) اصحاب مورد اعتماد خود همانند يونس‌بن عبدالرحمن، ابان بن تغلب، ابوبصیر و زکریا بن آدم را برای پاسخگویی معرفی می‌کردند.
 
در عصر کنونی به سبب گسترش علوم، پرسش‌های فقهی، افزایش چشمگیری پیدا کرده است به گونه‌ای که دستیابی به پاسخ آنها برای همه، ممکن نیست؛ از سویی دیگر وجود اصطلاحات و عبارات پیچیده فقهی در کتاب‌های مراجع عظام، بهره‌مندی از آنها را برای طبقات مختلف جامعه، دشوار کرده است، به همین منظور گروه فقه پژوهشکده باقرالعلوم(ع) از سال ۱۳۸۸ به همت برخی از اساتید حوزه علمیه قم به منظور آسان‌سازی کتاب‌های فتوایی و فهم راحت‌تر مخاطبان مخصوصاً قشر جوان از مسائل شرعی تأسیس شد و با همت پژوهشگران و کارشناسان این گروه طی یک دهه فعالیت، بیشتر ابواب فقهی مبتلابه مکلفان به صورت روان و عاری از عبارات سنگین با نظر دوازده نفر از مراجع تقلید را برای استفاده عموم آماده کرده است.
 
این کارگروه از ابتدای سال ۹۹ روند تازه‌ای را شروع کرده که هدف از آن پاسخگویی به شبهات فقهی جوانان مؤمن انقلابی در حوزه‌های جدید است. همچنین گروه فقه به دنبال آماده‌سازی فضای جامعه خصوصاً فضای حوزه علمیه برای ورود به مسائل جدید با صبغه سیاسی و انقلابی است. در همین راستا برای آشنایی بهتر مخاطبان گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام محمد جوادی‌والا، یکی از تدوین‌کنندگان کتاب دو جلدی «احکام روزه» انجام شده است که مشروح آن در ادامه ارائه می‌شود.
 
در آغاز به‌عنوان شروع گفتگو پس از معرفی خودتان درباره زندگی علمی و فرهنگی خود(یا گروه علمی‌تان) توضیح دهید.
اینجانب محمد جوادی‌والا، طلبه حوزه علمیه، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مشاوره اسلامی، بیش از 10 سال است که به صورت تخصصی در زمینه احکام شرعی ابواب فقهی فعال هستم و در این زمینه کتاب‌هایی به قلم من با همکاری برخی از پژوهشگران از جمله کتاب روزه، ثبوت هلال و زکات فطره به چاپ رسیده است.
 
چرا این موضوع را برای پژوهش و نوشتن انتخاب کردید؟
روزه از عبادات بسیار مهم در دین مبین اسلام و از ارکان  اسلام قلمداد می‌شود  و آثار مثبت فراوانی برای فرد و جامعه اسلامی دارد و از جهت دیگر منابع مفصل و درجه اول فتوایی، غالباً عربی بوده و برای عموم مردم و در برخی موارد حتی برای برخی مبلغان قابل فهم نیست و تعدد مراجع تقلید در عصر کنونی و اختلاف فتاوای آنها در برخی از مسائل، پیدا کردن نظر آن بزرگواران را  برای مردم و حتی مبلغان سخت کرده است. از این رو کتاب «احکام روزه» از اولین باب‌های فقهی بود که در پژوهشکده باقرالعلوم توسط کارشناسان آماده و چاپ شده تا مبلغان در سفرهای تبلیغی به ویژه در ماه رمضان که برای تبلیغ به اقصانقاط کشور اسلامی سفر می‌کنند راحت‌تر و با دقت بیشتری احکام روزه را برای مردم روزه‌دار بیان کنند. البته لازم به یادآوری است که علاوه بر احکام روزه، احکام ثبوت هلال و زکات فطره هم به صورت جدا و دسته‌بندی شده همراه کتاب روزه، چاپ و در اختیار مبلغان محترم قرار گرفته است.
 
وجه تمایز و مزیت‌های این کتاب با آثار مشابه آن چیست؟
این کتاب و سایر کتاب‌های فقهی پژوهشکده باقرالعلوم دارای ویژگی‌های زیر است: قالب کتاب به صورت پرسش و پاسخ است و این نوع قالب به گفته متخصصان بیان احکام، بهترین نوع بیان احکام بوده و باعث فهم بیشتر مخاطب می‌شود. تدوین درخت‌واره فقهی برای همه باب‌های فقهی که دسترسی مراجعه‌کننده به کتاب را برای پیدا کردن سؤال مورد نظر، آسان‌تر کرده و مراجعه‌کننده می‌تواند تمام مباحث مطرح شده را به صورت خلاصه در یک جا ببیند.
 
سعی شده است تمامی مسائلی که محل ابتلاء مکلفان است آورده شود. برای همین سؤالات دربرگیرنده  تمامی منابع فتوایی مراجع معظم تقلید و همچنین سایت‌های آنان بوده و مسائل جدید هم که معمولاً در کتاب‌های فتوایی پیدا نمی‌شود را با استفتا از دفاتر و مراجعه به سایت رسمی مراجع معظم تقلید، آورده شده است. از این رو این کتاب از کامل‌ترین کتاب‌ها در زمینه احکام شرعی روزه است. در پاسخ دادن به سؤالات، اولویت منابع فتوایی مراجع معظم تقلید رعایت شده است. به عنوان نمونه حضرت امام(ره) چهار منبع فتوایی دارند که عبارت است از تحریرالوسیله، رساله، حاشیه عروه و استفتائات. برای دستیابی به فتاوای حضرت امام(ره) ابتدا به تحریر که به گفته دفتر ایشان، اولویت اول مراجعه است، سپس به رساله و در مرحله بعد حاشیه عروه و در نهایت به استفتائات ایشان رجوع می‌شود.
 
به خاطر اتقان کتاب، بعد از پاسخگویی دوستان، سؤالات و پاسخ‌ها مورد ارزیابی دقیق قرار می‌گیرد. ما در این مرحله به ارزیابی خودمان اکتفا نکرده‌ایم و پاسخ‌ها توسط یکی از اساتید حوزه که به نظر مراجع عظام احاطه دارند مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
 


به نظر شما چه قشری از کتاب‌های شما مخصوصاً این اثر، بیشتر استقبال می‌کنند؟
مخاطب اصلی این کتاب و همچنین سایر آثار فقهی پژوهشکده باقرالعلوم، در درجه اول مبلغان دینی و همچنین مراکز پاسخگویی به مسائل شرعی هستند و بعد از چاپ برخی از آثار ما، بازخورد خوبی از آن مراکز در این زمینه به‌دست آمد  اما در درجه دوم باتوجه به ویژگی‌های این آثار، تمامی اقشار جامعه مخصوصاً جوانان با مراجعه به این کتاب می‌توانند بخش وسیعی از پاسخ پرسش‌های شرعی خود در موضوعات مختلف شرعی به‌دست آورند.
 
برای پیوند عمیق‌تر نسل جوان با معارف دینی چه کارهایی باید انجام شود؟
با توجه به اینکه دین مبین اسلام مطابق با فطرت انسان‌ها بوده و در صورتی که  معارف دین به صورت صحیح به مردم مخصوصاً جوانان منتقل شود مورد پذیرش آنان واقع می‌شود، مهم‌ترین وظیفه حوزه‌های دینی، انتقال صحیح معارف دینی به صورت جذاب و زیبا و با ابزارهای جدید و متناسب با ذائقه جوان  امروزی به نسل جدید است. حضرت امام رضا(ع) در کلام زیبایی فرموده‌اند: «إِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا»؛ (اگر زیبایی‌های کلام ما به مردم برسد مردم از ما تبعیت می‌کنند. البته باید توجه داشت که تخلق مبلغان دینی به اخلاق اسلامی در ارتباط مستقیم و چهره به چهره با نسل جوان، محبت و احترام به آنان و همچنین ساده‌زیستی مبلغین و چهره‌های دینی که در ارتباط مستقیم با نسل جوان هستند نقش تعیین‌کننده‌ای در جذب آنان به معارف الهی دارد از این جهت است که امام صادق(ع) فرمودند: «کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم»؛ (مردم را با عملتان و نه با زبانتان به نیکی‌ها دعوت کنید).