دعاهاى مأثوره و گزارش شده از معصومین(ع) سرشار از همین حقایق مافوق زمان و مکان است که پیوند دهنده این فرصت کمیاب و ناب با حقیقت هستى است. بى‌جهت نیست که ماه رمضان در خوش‌ترین ساعاتش، پیچیده به دعاى وارسته‌ترین بندگان خداست. آنانى که اندیشه‌هاى پاک خود را با زبان مناجات و دعا به خداوند متعال عرضه مى‌کردند.
امروز، سفره آن دعاها بر ما گسترده شده تا آن اندیشه‌هاى پاک بر ذهن و جان ما نیز گذر کند و با زبان ما، مورد درخواست و تمنا از پروردگار قرار بگیرد. براى یک مؤمن روزه‌دار، این دعاها تابلوى هدایت براى بهره گرفتن از فرصت بى‌نظیر ماه رمضان است.
در میان دعاهاى پر محتوای این ماه، دعای «اللَّهُمَّ أَدْخِلْ عَلَى أَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ» که خطاب به حضرت محمد (ص) است، بسیار عمومیت دارد. خواندن این دعا در میان شیعیان مرسوم و بعد از هر نماز واجب در ماه رمضان توصیه شده است.
چنانکه در ویژگى‌هاى این دعا گفته خواهد شد، این دعاى مختصر بسیار جامع و فراگیر است. به عبارت دیگر به تمام ابعاد زندگى مادى و معنوى انسان پرداخته شده و آرزوى دیگران بر آرزوى خویش مقدم آمده است. چنین نگاهى در دعای یک مؤمن، از کمال روحى و معنوى وی خبر مى‌دهد. در حقیقت همین حال و نگاه، «راز اجابت» درخواست‌هاى وى است. زیرا داشتن این نگاه معنوى و ژرف در دعا، به خودى خود اجابت بوده و از لطف و عنایت خداوند بر او آگاهى مى‌دهد.
این دعا، دعایی است که تقریباً عموم مؤمنان و روزه‌داران با آن آشنایی دارند و در حدود یک ماه بعد از نماز به قرائت آن می‌پردازند. این دعای پر محتوا از دو ویژگی برخوردار است: ویژگی اول همه‌جانبه بودن آن است، به این معنی که هم به نیازهای مادی انسان‌ها و هم به نیازهای معنوی‌شان توجه زیادی دارد. ویژگی دوم آن در نظر گرفتن همه افراد و فراگیر بودن آن است.
در شرح این دعا با توجه به مضامین بلندی که دارد معضلات روز، یعنی عناوین فقیر، اسیر، عریان و امثالهم مورد توجه قرار گرفته است، این‌ها همان کلیدواژه‌های این دعاست که سعی شده با آیات و روایات و با توجه به معضلات اجتماعی، مسائل روز و گرفتاری‌هایی که جوامع اسلامی و مسلمانان کم و بیش گرفتار آن هستند سنجیده شود و با آن محورها تفسیر و توضیح داده شده است.
در بخشی از کتاب راز اجابت می‌خوانیم: «سرور و شادى تحفه‌اى الهى به بشر است و فقدان آن در انسان دلالت بر فقدان سلامت در او دارد. اما شناخت واقعیت شادى بسیار لازم و مهم است. «إدخال السرور» که در مضامین روایى ما سفارش شده است، بیانى لطیف از ماهیت و کیفیت شادى در اسلام است. با توجه به این تعابیر روایى، شادى آن حقیقتى است که بر قلب انسان وارد شود و در آن ماندگار بماند. در حالى که بسیارى از آنچه ما به عنوان شادى مى‌پنداریم، ماندگار و جاوید نبوده و از چهره انسان به جانش داخل نمى‌شود. چه بسیار لذت‌هایى که بعد از آن، غم و حزن به جاى آن مى‌نشیند. این نشانى است بر اینکه بسیار از شادى‌ها یک مسکن موقت در چهره انسان مى‌یابند و توان ورود بر قلب انسان را ندارند.
صرف‌نظر از این مفاهیم دینى و روایى، طبیعت انسان نیز به این حکم مى‌کند که شادى و لذت براى او واقعى و همیشگى‌باشد. به همین دلیل، انسان بزرگ‌ترین نقض کننده لذت‌ها را پایان یافتن و موقتى بودن آن مى‌داند و از این که شادى او به پایان مى‌رسد، افسوس خورده و دلگیر مى‌شود. این افسوس مانع مى‌شود تا شادى و سرور در انسان عمق یافته و در جان او داخل شود. از این رو انسان همیشه آرزو مى‌کند در لذتى که قرار گرفته است، زمان از حرکت بازایستد تا شادى او پایان نپذیرد.
این که کدامیک از انبساط‌هاى انسان، هنوز در جان وى باقى است، یکى از مهمترین مؤلفه‌ها در تشخیص شادى حقیقى از شادى ظاهرى است. یادآورى یا مرور خاطرات شاد گذشته و سرور و بهجت مجدد از تجدید آن خاطرات یک شادمانى جدید است و گواهى بر کم اعتبارى و موقتى بودن بسیارى از شادى‌هاست. به هر ترتیب، میزان اعتبار یک فرح و نشاط بستگى به ماندگارى آن در جان انسان دارد.»
کتاب «راز اجابت»، اثر حمیدرضا بصیری در 109 صفحه، شمارگان 1000 نسخه از سوی انتشارات «نشر سبحان» روانه بازار نشر شده است.
نظر شما