فرهاد طاهری یادداشتی با عنوان «شرح موجز دیدار مقام منیع کتابخانه معظم ملی با سرکار علییه فوجیمتو از بلاد خارجه ژاپن به نقل از روزنامه خاطرات فرهاد میرزا معترضالدوله» در اختیار ایبنا قرار داده است.
هیبتی نیز در دل برمیانگیخت. چندلحظهای محو آن حال و هوا شدم. خانم دکتر اشرف بروجردی در وسط اتاق به انتظار میهمانان ایستاده بودند. بسیار گرم خوشامد گفت و ما را تعارف به نشستن کرد. خانم فوجیمتو در صدر مجلس جای گرفت. خانم بروجردی و جناب اوجبی در سمت راست خانم فوجیمتو نشستند، من و خانم مدرسی هم در سمت چپ ایشان نشستیم. چند دقیقه بعد جناب زمانی، مدیر روابط بینالملل وارد شدند و پس از معرفی خانم بروجردی، در مبل خانم فوجیمتو و در جانب چپ کنار ایشان نشستند. در ابتدای نشست، جناب اوجبی از خانم بروجردی تشکر کردند که فرصت چنین دیداری را به میهمانان دادهاند. خانم بروجردی رو کرد به جناب اوجبی و پرسید ایشان از چه طریق به کتابخانه ملی معرفی شده و تشریف آوردهاند؟ من گفتم پرسش حضرتعالی را بنده شاید دقیقتر بتوانم پاسخ دهم. روز سهشنبه(26 شهریور) آقای حسن میرعابدینی از فرهنگستان زبان و ادب فارسی با من تلفنی حرف زدند و خانم فوجیمتو را معرفی کردند و افزودند ایشان مشتاقاند از کتابخانه ملی بازدید کنند. خانم فوجیمتو حوالی ظهر تشریف آوردند و از بخشهای مطالعات زنان، تالار ایرانشناسی و اسلامشناسی، نشریات، و نسخ خطی و کتب نادر بازدید کردند. وقتی هم مطلع شدند در اندیشگاه من کارگاه «مقالهنویسی و روش تحقیق در علوم انسانی» دارم ابراز تمایل کردند در این کارگاه حضور یابند. امروز هم در کارگاه تشریف داشتند. بعد هم خانم فوجیمتو را معرفی کردم که ایشان در سال 1982 از دانشکده مطالعات خارجی در رشته زبان و ادبیاتفارسی فارغالتحصیل شدهاند و استاد زبان و ادبیات فارسی در مدرسه عالی زبانها و فرهنگ (دانشگاه اوساکا) هستند. از جمله آثارشان نیز ترجمه داستانهای کوتاه نویسندگان زن ایرانی است. حوزه اصلی مطالعاتشان هم حضور «زن» در ادبیات داستانی ایران است.
چند جمله نیز درباره دانشگاه اوساکای ژاپن به عرض خانم بروجردی و دیگر حضار رساندم که بخش فارسی دانشگاه اوساکای ژاپن در 1964 تاسیس شده است و از آن زمان تاکنون به ترتیب خانم ملوک کاظمپور، هاشم رجبزاده، حسن رضایی باغ بیدی، و کامیار عابدی استادان این بخش بودهاند. به خانم دکتر بروجردی همچنین گفتم که پیش از آنکه خدمت حضرتعالی برسیم به خانم فوجیمتو، شما را معرفی کردهام و از مناصب و مسئولیتهای مهم حضرتعالی در ستاد انتخابات دکتر حسن روحانی، در وزارت کشور، و در پژوهشگاه علومانسانی توضیحات لازم را دادهام. در ادامه هم گفتم خانم دکتر بروجردی در دوران تصدی خود در کتابخانه ملی همواره کوشیدهاند تا کتابخانه ملی را از جریانهای سیاسی و تندرویها و خطبازیها دور نگه دارند. ایشان اهل خط بازی و جناحبندی سیاسی نیستند. خانم بروجردی بلافاصله جمله من را اصلاح کردند که من خطمشی سیاسی دارم اما این خطمشی را در مدیریت و تصمیمات مربوط به کتابخانه ملی لحاظ نمیکنم. (من هم افزودم منظور من هم همین نکته بود)
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی در آغاز سخنان خود به خانم فوجیمتو خوشامد گفت و افزود بنده کشور شما چندباری آمدهام. دوستی دارم به نام حسن کوناکاتا که مسلمان اهل سنت است. مرا به کیوتو دعوت کرد. در آنجا یک بحث تفسیر قرآن داشتم. غیر مسلمانان هم در آن جلسات شرکت میکردند. آرزویم این بود که بتوانم غیرمسلمانان را مسلمان کنم. همچنین یک بار گفتم (لبخند خانم بروجردی همراه این جمله بود) که امیدوارم سنیها هم شیعه شوند. اما غیرمسلمانان از مسلمان شدن واهمه داشتند و میگفتند هرجا مسلمانان هستند جنگ و درگیری است و ما از خاطرات جنگ ناکازاکی هنوز غمگین هستیم و جنگ را دوست نداریم. خانم بروجردی همچنین از برادرزاده خود یاد کرد که در ژاپن زندگی میکند (خانمی که آنجا دارد دکتری میخواند) و گفت برادرم در ژاپن نفر دوم سفارت بود و دخترش در ژاپن بهدنیا آمد. این برادرزادهام عجیب به ژاپن علاقه دارد و ترجیح میدهد در ژاپن باشد. او ژاپن را به کشورهای اروپایی ترجیح میدهد. با علاقه زبان ژاپنی را هم خوب یادگرفته است. خانم بروجردی در ادامه صحبتهای خود به تاثیر جلال آلاحمد و علی شریعتی در اندیشمندان مسلمان ژاپنی پرداخت و از خانم فوجیمتو پرسید که آیا با آثار این دو شخصیت آشنا هستند؟ خانم فوجیمتو در پاسخ گفت که پایاننامه تحصیلیاش درباره آلاحمد بوده و حتی یک داستان کوتاه او را نیز به ژاپنی ترجمه کرده است. (در اینجا من وارد بحث شدم و افزودم که در هند و در شرق آسیا شریعتی و آلاحمد بسیار مورد توجه بودهاند. همچنین درخصوص سفرنامه مهدی قلیخان هدایت به مکه و سفر امینالسلطان به ژاپن و درباره کتاب ژاپنیات در آثار ایرانی نوشته کامیار عابدی توضیحاتی دادم)
خانم بروجردی درخصوص شیوه آموزش زبان فارسی به ژاپنیها و منابع تدریس این درس پرسیدند و نظر خانم فوجیمتو را درباره کتاب دکتر صفارمقدم (از پژوهشگاه علوم انسانی) جویا شدند و یادی هم از دکتر عاصی کردند. خانم فوجیمتو در پاسخ گفتند بلی با آثار دکتر صفارمقدم آشنا هستند و درخصوص گروههای فارسی دانشگاههای ژاپن توضیحاتی دادند و گفتند که هرسال 15 نفر دانشجوی یادگیری زبان فارسی به دانشگاه ما وارد میشود و البته یادآور شدند که متاسفانه بخش فارسی چندان رونقی ندارد اما بخشهای دیگر مانند تاریخ پررونقتر هستند. خانم بروجردی هم گفتند باکمال تاسف در سالهای اخیر بسیاری از مراکز دانشگاهی آموزش زبان فارسی در خارج کشور در حال تعطیلشدن است. جناب اوجبی از رسمالخط و املای ژاپنی و دشواری آموزش آن پرسید. خانم فوجیمتو باخنده دستش را در هوا تکان داد و گفت بلی الفبای بسیار دشواری دارد. حدود 700 تا 800 حرف.
خانم فوجیمتو همچنین از دعوت دکتر علی اشرف صادقی به یک کارگاه و همایش در توکیو سخن به میان آورد که ماموریت داشتهاند در این سفر از دکتر صادقی برای سه هفته حضور در ژاپن دعوت کنند. در پایان دیدار امروز، خانم دکتر بروجردی از بعضی آداب عرفانی و حالات خلسه و مراقبه ژاپنیها (هارگیری، سامورایی و...) و شعر هایکو پرسیدند و افزودند بسیار مشتاقم از منشا و خاستگاه و زمینههای این آداب مطلع شوم. همچنین خطاب به من گفتند کاش یک جلسه پرسش و پاسخ برای ایشان در اندیشگاه برگزار میکردید. عرض کردم که متاسفانه وقت ایشان محدود است و فردا شب عازم ژاپن خواهند شد.
با بدرقه گرم و صمیمانه خانم دکتر بروجردی و جناب زمانی از اتاق پرشکوه رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی بیرون آمدیم. موقع خداحافظی خانم بروجرودی رو کرد به آقای اوجبی و با تاکید گفتند که هدیهای از طرف سازمان به ایشان تقدیم شود...
نظر شما