داریاوش عزیزیان کشیش کلیسای شرق آشور ارومیه چاپ کتاب «مراسم آیینی و کلیساهای شرق آشوری ارومیه» را اتفاقی بینظیر و به اندازه تاریخ 2 هزار ساله حضور این کلیسا در ایران دانست.
وی با اشاره به جایگاه کلیسای شرق و زمان شکل گیری و حضور آن در ایران تصریح کرد: در کتاب مقدس، کشور ایران تحت عنوان سرزمین پارس شناخته شده و همواره در آن حضوری سبز دارد. کلیسای شرق برای ارتقای فرهنگ ایرانی فعالیتهای گستردهای انجام داده که بخشی از آن به کوشش عباس تحویلدار و پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در این کتاب آمده است.
کشیش عزیزیان در ادامه با اشاره به وجود 80 باب کلیسا در ارومیه افزود: در این پروژه 20 کلیسا که از منظر میراث فرهنگی مورد توجه بودند عکاسی شدهاند.
وی در ادامه به وجود کلیسای حضرت مریم در ارومیه اشاره کرد که از قدیمیترین کلیساهای جهان بهشمار میآید، سپس گفت: بنا به روایات تاریخی موجود یکی از موبدانی که شاهد تولد مسیح بوده در این کلیسا دفن شده است. به سرانجام رسیدن پژوهشها در این باره و اثبات این روایت تاریخی موجب ارتقای گردشگری مذهبی این منطقه خواهد شد.
کشیش کلیسای شرق آشور ارومیه در پایان به اشاره به فرصتهای گردشگری موجود در ارومیه گفت: ریشه تمام آشوریانی که در سراسر ایران پراکنده هستند به ارومیه بازمیگردد.
ایران خاستگاه یگانه پرستی و اعتقاد به خداوند
علیرضا حسنزاده رییس پژوهشکده مردمشناسی دیگر سخنران این نشست، ایران را سرزمین شگفت انگیزی دانست که به قول مهرداد بهار یکی از خاستگاههای یگانه پرستی و اعتقاد به خداوند است.
او افزود: اینکه بخشی از میراث این سرزمین با میراث نیایش و اعتقاد به خداوند در حضور اقوام دینی ایران چون مسیحیان، آشوریان، ارامنه و زرتشتیان قابل تقسیم و تصور مینماید بسیار جذاب و ارزشمند است.
این مردمشناس تصریح کرد: به این دلیل میتوانیم بگوییم تنوع فرهنگی ارتباط عمیقی با میراث نیایش و وحدت معنوی و عبور از معیارهایی همچون رنگ و نژاد که دنیای امروز بر سر آن دچار جنگ است دارد.
حسن زاده این معیارها را سبب دوری همواره انسان از خداوند عنوان کرد و گفت: به قول داستایوفسکی نویسنده بزرگ روسی جایی که خدا نباشد هر جنایتی رخ خواهد داد.
رییس پژوهشکده مردمشناسی در ادامه با اشاره به «کتاب مراسم آیینی و کلیساهای شرق آشوری ارومیه» افزود: عباس تحویلدار مولف این کتاب، تصویرگر فرهنگ ایرانی و فرهنگهای نزدیک به آن همچون هندی است که همواره پژوهشکده مردم شناسی را همراهی کرده است.
او با اشاره به همکاریهای اسقف بنیامین در تألیف این کتاب تصریح کرد: این کتاب تصویرگر میراث کهن و قدیمی کلیسای شرق آشوری به عنوان یکی از اقوام کهن ایرانی است که مسلما میراث آن جز میراث ایرانی به شمار میرود.
حسنزاده با اشاره فعالیتهای پژوهشکده مردمشناسی در سالهای گذشته در حوزه اقوام دینی ایران؛ زرتشتیان، ارامنه، یهودیان و... تصریح کرد: از 16 پژوهش انجام شده در این حوزه، 8 پژوهش از سال 93 به بعد صورت گرفته و برخی نیز بهصورت کتاب به چاپ رسیده است.
وی بررسی وضعیت اجتماعی ـ سیاسی کلیمیان در ایران، سابقه تاریخی ارامنه و مسیحیان، کلیساهای کاتولیک ایران، بانک اطلاعاتی کلیسای شرق آشور، سنت پارچه باقی در بین زرتشتیان، مطالعه بر روی عروسک بی بی کک زرتشتی و ثبت ملی آن، فرهنگ وقف در بین زرتشتیان، ارسال پرونده مهرگان که بخشی از آن به فرهنگ زرتشتیان باز میگردد و... را از جمله این طرحها عنوان کرد که توسط پژوهشکده مردم شناسی به منظور معرفی میراث اقوام دینی ایران انجام شده است.
جایگاه ویژه تمامی ادیان در سرزمین ایران
علیرضا قلینژاد معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دیگر سخنران این نشست گفت: اگر فرهنگ و جلوههای آن را حاصل تعامل انسان با محیط قلمداد کنیم در سرزمین پهناور ایران و در مرتبهای بالاتر در جهان ایرانی با وجود این تنوع فرهنگی و اقلیم گسترده شاهد جلوههای متنوع فرهنگی هستیم.
او افزود: این سرزمین در حوزه آیینها نیز از تنوع زیادی برخوردار است و به غیر از ادیانی که خاستگاهشان این سرزمین است سایر ادیان نیز جایگاه ویژهای دارند که میتوان همگی را در ارتباط با اسلام دید.
قلینژاد اظهار کرد: کاری که پژوهشگاه به عنوان یک نهاد حاکمیتی انجام میدهد نظری و عملی کردن جلوههای فرهنگی سرزمین ایران در قالب پژوهش است که البته پژوهشکده مردمشناسی در این زمینه پیشگام است.
معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه گفت: با نگاهی بر پژوهشهای صورت گرفته در خواهیم یافت که این سرزمین چه قابلیتهایی گستردهای دارد و پژوهشگران با کمترین امکانات سعی در بازگویی، نقد و انتشار گسترده آنها دارند.
وی افزود: چاپ کتاب «مراسم آیینی و کلیساهای شرق آشوری ارومیه» نتیجه تعامل پژوهشکده مردم شناسی با مجموعههای دیگر این حوزه است که توانسته با ارتباط با کلیسای شرق آشوری به معرفی این بخش از میراث فرهنگی ایران بپردازد.
عکسهای کلیسا در کتاب آرشیوی نیت
عباس تحویلدار مولف کتاب «مراسم آیینی و کلیساهای شرق آشوری ارومیه» نیز در ادامه این نشست بااشاره به چگونگی شکلگیری پژوهش و چاپ این کتاب گفت: کمکهای پژوهشکده مردمشناسی و اسقف بنیامین در چاپ این کتاب بسیار ستودنی است.
او افزود: با وجودیکه عکسهای زیادی از کلیساهای شرق آشوری در آرشیو داشتم برای این کتاب از هیچ عکس قدیمی استفاده نکردم و تمامی آیینها را دوباره عکاسی کردم. به جای 5سفری که برای این پروژه تعیین شده بود 9سفر انجام دادم و در این کتاب از هیچ یک از عکسهای کتاب «ایران سرزمین صلح ادیان الهی» استفاده نکردم.
کتاب «مراسم آیینی و کلیساهای شرق آشوری ارومیه» که با حمایت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و پژوهشکده مردمشناسی به چاپ رسیده یک پژوهش مستندنگاری و مردم شناختی تصویری در چارچوب طرحهای تحقیقاتی و سلسله کتاب های دانشنامه تصویری آیینهای ایرانی پژوهشکده مردمشناسی است که به مستندنگاری و ثبت مردمنگاری آیینها و فضاهای فرهنگی قوم ایرانی و دینی شرق آشوری پرداخته است.
نظر شما