افشین شحنه‌تبار در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره وضعیت انتشار آثار هوشنگ مرادی کرمانی گفت: 9 سال است در نقش ناشر در کنار این نویسنده پیشکسوت هستم تا بحال 9 عنوان کتاب از او ترجمه و منتشر کرده‌ام. مرادی کرمانی نویسنده‌ای برای همه دنیا و اعتباری برای من به عنوان یک ناشر است. کتاب‌هایش عمیق و ساده است و ریتم مشخص و ملایمی دارد که برای مخاطبان جذاب است.
 
مدیر انتشارات بین‌المللی شمع و مه افزود: آثار مرادی کرمانی تا به حال به بیش از 70 زبان ترجمه شده است و بیشترین تعداد ترجمه در کل ادبیات معاصر ما متعلق به هوشنگ مرادی کرمانی است و بعد از او با فاصله زیادی صادق هدایت و بعد سیمین دانشور قرار دارند. همچنین هوشنگ مرادی کرمانی تاثیرگذارترین نویسنده در گرفتن جوایز ادبی جهانی مانند لوکارلو در ایتالیا، لوکوپرا و هانس کریستین اندرسن است و نسخه فرانسوی «شما که غریبه‌ نیستید» هم نامزد یکی از جوایز ادبی در فرانسه شده که نتیجه آن بزودی مشخص می‌شود.
 
وی در ادامه بیان کرد: موفق‌ترین کتابی که از هوشنگ مرادی کرمانی کار کرده‌ام «خمره» بوده که به زبان‌ انگلیسی ترجمه و تجدید چاپ شده است و تاثیرگذارترین کتابی که در زبان فرانسوی منتشر کرده‌ام «شما که غریبه نیستید» بوده است. البته مجموعه کامل «قصه‌های مجید» که مشترکا با انتشارات کاما پرس در لندن کار کرده‌ام و کامل‌ترین نسخه غیرفارسی این کتاب محسوب می‌شود.
 
نادر ابراهیمی با «بار دیگر شهری که دوستش می‌داشتم» به فرانسه رفت
این ناشر بین‌المللی درباره سایر آثارش نیز توضیح داد: کتاب‌های جدیدی که در سی‌ودومین نمایشگاه کتاب تهران عرضه کردیم، کتاب‌هایی بود که به زبان فرانسه ترجمه کرده بودیم ازجمله کتاب «بار دیگر شهری که دوستش می‌داشتم» اثر نادر ابراهیمی و «هیاهو برسر هیچ» اثر محمدعلی موحد.
 
وی در ادامه به حضورش در نمایشگاه کتاب تهران اشاره کرد و گفت: حضور من صرفا از روی احساس وظیفه است تا وقتی افراد خارجی به نمایشگاه می‌آیند بدانند خیلی مهجور نیستند و کتاب‌هایی هم در ایران وجود دارد که به زبان‌های دیگر ترجمه شده است.
 
شحنه‌تبار حضور چین در نمایشگاه کتاب امسال به عنوان مهمان ویژه را غنیمت دانست و گفت: دعوت از کشورهای مختلف به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران، حرکت خوبی است که باید ادامه یابد چون اگر ما نتوانیم مهمان ویژه نداشته باشیم بخش بین‌الملل به شدت افت می‌کند و فضای راکد و منفعلی ایجاد می‌کند که تاسف‌برانگیز است. به نظر من امسال بخش خوب نمایشگاه، بخش بین‌الملل بود که حضور چینی‌ها به آن رونق داد. حضور چینی‌ها باعث شده بود تا ناشران خارجی سایر کشورهایی که در این بخش حضور داشتند هم نمایشگاه را جدی بگیرند. وقتی هیات اصلی چین بیرون رفت مابقی خارجی‌ها هم رفتند.
 
باید هرسال مهمان ویژه داشته باشیم
وی اظهار امیدواری کرد: موسسه فرهنگی نمایشگاه‌های ایران به همان اندازه که سعی می‌کنند هزینه‌ها را کم کنند که خیلی خوب است، باید توجه کند این صرفه‌جویی به حدی نرسد که لطمه‌ای به نمایشگاه کتاب تهران وارد شود و خیلی چیزها را از دست بدهیم. موسسه فرهنگی نمایشگاه‌های ایران باید روی مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران در سال آینده برنامه‌ریزی کند و ما حتما باید مهمان ویژه داشته باشیم که هم در بحث دیپلماسی فرهنگی خیلی مهم است و هم خارجی‌ها ما را جدی می‌گیرند. البته انتخاب کشور هم بسیار مهم است اینکه ما چین و ایتالیا را آوردیم خیلی تاثیرگذار بود تا اینکه کشور درجه دو یا سه را می‌آوردیم.
 
این ناشر در ادامه به فعالیت‌هایش در بخش بین‌الملل نمایشگاه اشاره کرد و گفت: در نمایشگاه کتاب امسال نشست‌هایی با چینی‌ها داشتم که البته شروع آن مربوط به این نمایشگاه نیست و برمی‌گردد به دو سال قبل که ما در نمایشگاه کتاب پکن حضور داشتیم. البته من سه سال است در نمایشگاه کتاب پکن حضور دارم و همیشه آثار جدیدی به این نمایشگاه می‌برم. کتاب «مربای شیرین» اثر هوشنگ مرادی کرمانی را هم مشترکا با یک ناشر چینی به زبان چینی منتشر کرده‌ام و خیلی دوست داشتم این همکاری را ادامه دهم.
 
چینی‌ها آمده بودند تا فرهنگشان را تزریق کنند
شحنه‌تبار با بیان اینکه اصولا چینی‌ها آمده بودند تا فرهنگشان را تزریق کنند، افزود: البته این مساله کاملا طبیعی است و موفق بودند. زبان چینی در سطح جهان اهمیت دارد و آموزشگاه‌های معتبر زبان در امریکا بعد از زبان اسپانیایی به زبان چینی اهمیت می‌دهند و کاملا هدفمند پیش می‌روند و با کاری که امسال در نمایشگاه کتاب انجام دادند سال آینده آثار بسیاری از نویسندگان چینی را در ایران خواهیم دید و این مساله نشان دهنده برنامه‌ریزی طولانی در زمینه انتقال فرهنگ است.
 
ناشران چینی توانمندند و پشتوانه قوی از دولتشان دارند
مدیر انتشارات بین‌المللی شمع و مه چینی‌ها را قابل اطمینان دانست و گفت: ناشر خصوصی در چین نداریم. ناشران چینی توانمند هستند و پشتوانه قوی هم از دولت دارند و در کار کردن با آن‌ها چون با شخص طرف نیستید از نظر مالی به مشکل برنمی‌خورید. آن‌ها در بخشی که ما ضعف داریم، موفق عمل کرده‌اند. ما در مرحله اجرا، کار را رها می‌کنیم ولی آن‌ها در مرحله اجرا شروع می‌کنند.
 
این ناشر بین‌المللی افزود: ما بعد از حضورمان در نمایشگاه کتاب پکن همه چیز را رها کردیم؛ چه ناشران و چه دولت. ولی آن‌ها بی‌نهایت پیگیر هستند و این پیگیری هرچند گاهی آزاردهنده است اما نهایتا به نتیجه می‌رسد و دولتشان هم از آن‌ها حمایت می‌کند. خودشان هم علاقه‌مند هستند آثارشان به زبان‌های دیگر ترجمه و منتشر شود. بنابراین می‌توان از این موضوع استفاده کرد و نوعی مبادله دوطرف  انجام داد. براین اساس طبق قرارداد همکاری که با آن‌ها بسته‌ام به ازای تولید یک کتاب به زبان چینی آن‌ها باید یک کتاب فارسی را ترجمه و منتشر کنند و به این ترتیب می‌توانم کتاب‌های فارسی را هم در چین معرفی کنم.
 
توجه جدی فرانسه و مکزیک به طرح گرنت
وی در ادامه به حضور ناشران سایر کشورها در بخش بین‌الملل اشاره کرد و گفت: ناشران دیگری که از سایر کشورها امسال در نمایشگاه حضور داشتند، ناشران درجه یکی نبودند نه خودشان نه کشورشان. کشورهای دیگر هم مانند ایتالیا، آلمان و یونان فقط برای اینکه حضور داشته باشند آمده‌ بودند نه برای انجام یک کار جدی.
 
شحنه‌تبار ادامه داد: اصولا خارجی‌ها جایی می‌روند که برایشان منفعتی داشته باشد اما حضورشان در ایران برایشان منفعتی ندارد. البته الان سفارت فرانسه و مکزیک به صورت جدی درحال معرفی طرح گرنتشان هستند. مثلا سفارت فرانسه می‌گوید اگر بتوانید قراردادی را با یکی از ناشران فرانسوی ببندید و اجازه ترجمه کتاب مورد نظرتان را بگیرید سفارت فرانسه هزینه ترجمه کتاب را پرداخت می‌کند. و شرایط بسیار راحتی گذاشته است. البته ماه گذشته هم این کار را سفارت مکزیک انجام داد تا کارهای نویسندگان مکزیکی از زبان اسپانیایی به فارسی ترجمه شود و هزینه ترجمه را پرداخت می‌کند.
 
برقراری دوباره مراودات با ناشران خارجی سخت و پرهزینه است
وی با بیان اینکه همین‌که طرح گرنت یا تاپ که قبلا در حد یک حرف بود به مرحله اجرا رسیده است، بسیار ارزشمند است، یادآور شد: با اجرای این طرح ما کار خاصی نکرده‌ایم چون کشورهای دیگر هم این طرح را اجرا می‌کنند. فقط امیدوارم شرایط اقتصادی موجود روی این طرح تاثیر نگذارد. مثلا کاملا احساس می‌شود شرایط اقتصادی در سازمان ارتباطات اسلامی در بحث طرح تاپ تاثیر گذاشته و فعالیـت‌های رایزن‌های فرهنگی درحال محدودتر شدن است و خیلی جای تاسف دارد که وقتی کشوری با مشکل اقتصادی روبه‌رو می‌شود اولین جایی که بودجه‌اش کم می‌شود بخش فرهنگی است و در بخش فرهنگی هم کتاب است.
 
این ناشر افزود: وقتی این اتفاق رخ می‌دهد، اولین ضرر آن این است که تمام زحماتی که مخصوصا در پنج سال اخیر در بخش بین‌الملل کشیده شده، از بین می‌رود. در این پنج سال تعداد زیادی اثر ترجمه شده و تابویی که برای نویسندگان ایرانی وجود داشت که در بیرون از ایران نمی‌توانند کاری کنند، شکسته شد و این‌ها همه در پی زحمت‌هایی است که کشیده شد و اگر در بین آن خلا ایجاد شود همه زحمات از بین می‌رود و دوباره از نو شروع کردن آن‌ها خیلی سخت و پرهزینه می‌شود.
 
حضورم در ایران صرفا نمایشی است و برآیندی ندارم
مدیر انتشارات بین‌المللی شمع و مه در ادامه برآیند حضورش در نمایشگاه کتاب ایران را با حضورش در کشورهای دیگر مقایسه کرد و گفت: حضورم در ایران صرفا نمایشی است و برآیندی ندارم. من صرفا در بخش انتشارات کار می‌کنم و فقط به تولید فکر می‌کنم و هیچ‌وقت در قالب آژانس‌های ادبی فعالیت نکرده‌ام. اما با این وجود هرساله پیشرفتم در خارج از ایران کاملا چشمگیر است. مخصوصا در کشورهایی مانند لهستان و فرانسه که جدیدا در آنها سرمایه‌گذاری کرده‌ام.
 
وی یادآور شد: سال گذشته در کشورهای سوییس و فرانسه کارهای بزرگی انجام دادم که نتیجه 7 سال حضور من در نمایشگاه کتاب پاریس بود و حدود 30 عنوان کتاب به زبان فرانسه هم در بخش آکادمیک و هم در بخش ادبیات داستانی و هم آثار تالیفی به زبان فرانسه منتشر کردم. همچنین ترجمه فرانسوی کتاب افشین یداللهی ازجمله این آثار بود که از بین 700 کتابی که شرکت کرده بودند، برگزیده جشنواره فیسپ فرانسه شد و این افتخار بزرگی است که چهارم خرداد ماه این کتاب در فرانسه معرفی می‌شود.
 
شرایط نشر در خارج از ایران هم رو به افول است
شحنه‌تبار با بیان اینکه همه این موارد نشان می‌دهد حضور من در خارج از کشور موفق‌تر بوده است، گفت: هدف من معرفی ادبیات ایران در خارج از کشور است البته این کار با کندی پیش می‌رود چون شرایط نشر در خارج از ایران هم رو به افول است و ناشران ضعیف‌تر شده‌اند و شمارگان کاهش یافته. کتاب‌ها از کتاب‌های افست به سوی چاپ دیجیتال آمده است مخصوصا در فرانسه و ایتالیا. و بجز آلمان بقیه کشورها در بحران هستند و ناشران چاره‌ای ندارند جز اینکه یا از این کار بیرون بیایند یا باهم ادغام ‌شوند تا بتوانند دوام بیاورند و زنده بمانند.
 
اگر دولت شرایط نشر را کنترل نکند نصف ناشران سقوط می‌کنند
مدیر انتشرات شمع و مه همچنین تاکید کرد: بحران در سایر کشورها با بحرانی که در ایران وجود دارد کاملا متفاوت است. ناشران در هیچ کشوری نمی‌پذیرند که قیمت کاغذ در مدت کوتاهی چندین برابر افزایش یابد و فقط ایرانی‌ها می‌توانند در شرایط موجود در ایران کار کنند. ما پوستمان کلفت است و در هر شرایطی دوام می‌آوریم اما فرسوده می‌شویم. هیچ ناشر خارجی نمی‌تواند دراین شرایط کار کند چون در خارج از کشور ابتدای سال نرخ تورم کاملا مشخص است و براساس آن تا پایان سال برنامه‌ریزی می‌کند. اگر دولت ایران شرایط را کنترل نکند نصف ناشران سقوط می‌کنند و ما باید از این وضعیت بترسیم تا فکری به حالش کنیم.