به تازگی، آثار ژاپنی در حوزه ادبیات نوجوانان توجهات صحنه بینالمللی ادبیات را به خود جلب کردهاند. ژاپنی تنها زبان غیراروپایی در میان ۱۰ زبانی است که آثار آن ترجمه شده است.
به تازگی، آثار ژاپنی در حوزه ادبیات نوجوانان توجهات صحنه بینالمللی ادبیات را به خود جلب کردهاند. در سال ۲۰۱۸ ایکو کادونو، نویسنده رمان محبوب «سرویس تحویل کیکی» جایزه هانس کریستین اندرسون، مهمترین جایزه بینالمللی ادبیات کودکان را از آن خود کرد.
ژانویه امسال یک اثر ژاپنی برنده جایزه (GLLI) کتابهای ترجمهشده ادبیات نوجوانان شد. GLLI یک سازمان غیرانتفاعی است که با مترجمان، شرکتهای انتشاراتی، کتابخانهها و آموزگاران کار میکند تا وجهه ادبیات بینالمللی را پرورش دهد.
برنده، مانگای دوجلدی «شوهرِ برادرم» نوشته گنگورو تگامه بود که به صورت سریال در مجله ماهانه اکشن منتشر شد.
آنت گلداسمیت، از اعضای کمیته GLLI میگوید: «یکی از چیزهایی که میخواهیم نوجوانان از عناوین فینالیست و مخصوصا برنده جایزه یاد بگیرند، نوعی بینش –نه کلیشه- از یک کشور و فرهنگ دیگر است.»
نویسنده و تیم ترجمه این کتاب از اینکه کارشان در مجامع بینالمللی به رسمیت شناخته شده خوشحالاند. تگامه میگوید: «میخواستم «شوهر برادرم» توسط طیف گستردهای از کودکان تا بزرگسالان خوانده شود.»
با اینکه کتابهای پرفروش ژاپنی اغلب به سرعت برای ترجمه آماده میشوند، گاهی این اتفاق برای بعضی کتابها سالها و حتا دههها طول میکشد. این مساله فرصتی فراهم میکند که کتابهای قدیمی، نسل جدیدی از خوانندگان پیدا کنند. مثل «راز شیشه آبی»، دومین عنوان ژاپنی که در فهرست کوتاه جایزه GLLI جای گرفت. این رمان تخیلی نوشته تامیکو اینویی که به عنوان یک کتاب کودک کلاسیک در ژاپن شناخته میشود، در سال ۱۹۵۹ منتشر شد اما ترجمه انگلیسی آن سالها بعد در سال ۲۰۱۵ روانه بازار شد.
داستان این کتاب پیش و حین جنگ جهانی دوم اتفاق میافتد. تاکموری، مترجم این کتاب میگوید: «کتابهای تاریخی تنها حقایق را به شما یاد میدهند، در حالی که داستان، شما را به زندگی افرادی وارد میکند که میتوانید با آنها همدردی کنید و دنیا را از دریچه چشم آنها ببینید. من فکر میکنم مهم است که کودکان کتابهایی درباره جنگ بخوانند و در مورد تاثیرات وحشتناک آن بر زندگی مردم آگاه شوند.»
دیوید جیکوبسون، ویراستار و مترجم آثار ژاپنی و عضو هیئت مدیره GLLI با اشاره به نتایج تحقیقی در سال ۲۰۱۷ که از سوی «ادبیات در سرتاسر مرزها» انجام گرفت و آمار مربوط به آثار ترجمه و منتشرشده در بریتانیا و ایرلند را ارائه داده میگوید: «فکر میکنم علاقه جهانی به ژاپن و فرهنگ ژاپنی دنبالهدار است که به نظر میرسد حتا با زوال اقتصاد ژاپن کمرنگ نمیشود.»
او میگوید: «ژاپنی تنها زبان غیراروپایی در میان ۱۰ زبانی است که ترجمه شده است. با اینکه این موضوع منعکسکننده علاقه نسبی ناشران انگلیسی-زبان به ژاپن است، در این واقعیت که تعداد ترجمهها بسیار کم است تغییری ایجاد نمیشود.» او اضافه میکند که کمتر از ۱۰ درصد آثار ترجمه شده به مخاطبان نوجوان اختصاص دارد.
ریچل هیلدبرانت رینولدز، گرداننده و از موسسان GLLI باور دارد که ایجاد یک جایزه جدید میتواند به این نابرابری کمک کند. او میگوید: «موضوعِ تنوع به فراتر از مرزها گسترش پیدا میکند و اگر بخواهیم به گذار نوجوانان به دنیای خود کمک کنیم، باید دیدگاههای متنوعی برایشان فراهم کنیم که تنها کتابهایی از سرتاسر دنیا میتوانند این کار را کنند.»
نظر شما