به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «تدریس ناب(راهنمای عمل فرآیند یاددهی ــ یادگیری ناب در آموزش عالی)» به قلم باب املیانی را انتشارات جهاد دانشگاهی به بازار کتاب عرضه شده است. خدایارابیلی، استاد دانشگاه تهران، دکتر فاطمه نارنجی‌‌ثانی و ابراهیم مزاری مترجمان این کتاب هفت فصلی هستند.
سه فصل نخست کتاب شامل «مدیریت ناب چیست؟»، «اشتباهات غیراجباری تدریس» و «بهبود فرآیند تدریس» است.
در نخستین فصل کتاب در تعریف مدیریت ناب آمده است: «امروزه مدیریت ترقی‌خواهانه معمولا «مدیریت ناب» خوانده می‌شود. مدیریت ناب سیستم جامعی برای مدیریت همه بخش‌های سازمان، از منابع انسانی گرفته تا دانشگاهیان و خرید، بازار‌یابی، تامین مالی، و تاسیسات است.»
نویسنده در دومین فصل کتاب به 45 اشتباه شایع در تدریس اشاره می‌کند. یکی از اشتباهات مدرسان این‌گونه تشریح شده است: «نمی‌تواند تدریس کند، از مطالب درسی آگاه نیست، نمی‌تواند پرسش‌ها را پاسخ دهد، زمانی که دانشجویان پرسش‌هایی را مطرح می‌کنند، درمانده می‌شود، نمی‌تواند مطالب را توضیح دهد، بدون آمادگی به کلاس می‌آید، خیلی تند درس می‌دهد، از روی کتاب می‌خواند، نمی‌تواند دانش و دیدگاه خود را به موضوع اضافه کند، نمی‌تواند کلاس را در بحث مشارکت دهد، نمی‌تواند از فناوری‌‌های تدریس استفاده کند و کار کلاسی، متفاوت از برنامه درسی است.»
در سومین فصل کتاب آمده است: «استادان تمرین می‌دهند و دانشجویان از روی وظبفه‌شناسی اطاعت می‌کنند و تکالیف خواسته شده را انجام می‌دهند. دانشجویان احتمالا با خود فکر می‌کنند: هدف از این تکلیف (یا مطلعه) چیست؟»؛ «قرار است چه‌چیزی به ما بیاموزد؟» «چه ارتباطی با سایر موضوعات دارد؟»، «چرا این کار را انجام می‌دهیم؟» اما به ندرت در این‌باره از استاد سوال می‌کنند. زیرا ممکن است هیچ‌گاه به درستی به آن‌ها فکر نکرده باشد. اگر آن‌ها ندانند، دانشجویان چطور باید بدانند؟»
«ارزیابی پیامد‌ها»، «بهبود بیشتر فرآیند‌های تدریس» و «ارزیابی بیشتر پیامد‌ها» و «نکته‌های پایانی» عنوان چهار فصل دیگر کتاب است.
در چهارمین فصل کتاب در مطلبی با عنوان لغزش‌های معمول دانشجو آمده است: «اشاره به اشتباهات رایجی که ممکن است دانشجویان در دورههای آموزشی و در انجام تکالیف انجام دهند موفقیت‌آمیز بوده است. تعداد دانشجویانی که چنین اشتباهاتی را مرتکب می‌شوند، و دفعات اشتباهات آن‌ها، تا حد زیادی کاهش می‌‌یابد، هر‌چند از دانشجویان نمی‌توانند از این اطلاعات بهره‌مند شوند و در هر صورت اشتباهاتی را انجام می‌دهند.»
درباره تاثیر اصول و شیوه‌های ناب در تدریس استادان در پنجمین فصل کتاب می‌خوانیم: «کاربرد اصول و شیوه‌های ناب در دورههای درسی به زودی استادان را به فهم این نکته هدایت می‌کند که در حال تدریس ماجراجویانه‌اند. آن‌ها هم جستجوگر و هم دانشمندند که با استفاده از راه‌های جدید انجام امور عرصه‌های جدید را کشف می‌کنند و آزمایش‌های جدیدی را انجام می‌دهند. چنین کاری برای استادانی که مانند یک ماجرا‌جو عمل می‌کنند بسیار مفرح است، اما برای کسانی که از آن آگاهی ندارند شاید کاملا نگران‌‌‌کننده باشد.»
نویسنده در ششمین فصل کتاب در ارائه نتایج پژوهش خود درباره تاثیر تغییر شیوه تدریس آورده است: «تغییر دانشجویان از امتحان‌گرا به یادگیری‌گرا، تغییر دانشجویان از «استاد همه پاسخ‌ها را می‌داند» به «دانشجویان توانایی‌های خود را گسترش می‌دهند تا فکر کنند و جواب‌ها را پیدا کنند.» و اظهارنظر دانشجویان درباره این تغییر از جمله «کلاستان از همه کلاس‌هایی که گذارنده‌ام بیشتر در من تاثیر گذاشته است.» یا «بسیار جالب است که از کسی یاد بگیریم که خودش مطالب دوره را تجربه کرده باشد.»
نویسنده در آخرین فصل کتاب یادآوری می‌کند که: «این کتاب را نوشتم تا راه‌های خلاقانه و نوآورانه‌ای را که در مورد بهبود تدریسم طی کرده‌ام در اختیار استادان دانشگاه قرار دهم. این کتاب مبتنی بر تفکر فوق انتقادی(ناب) است که در صنعت تولید یاد گرفتم و آن‌‌را با صنعت خدمات آموزش عالی انطباق دادم.»
چاپ نخست کتاب «تدریس ناب(راهنمای عمل فرایند یاددهی ــ یادگیری ناب در آموزش عالی)» با شمارگان یک‌هزار نسخه در 142 صفحه، به بهای 12 هزار تومان از سوی انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی به بازار کتاب عرضه شده است.
شنبه ۹ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۱:۳۰
نظر شما