خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ به نسبت فیلم‌هایی که همه ساله در اکثر نظام‌های سینمایی معروف دنیا ساخته می‌شود، تعداد آثاری که در آنها کتاب به عنوان عنصری محوری حضور داشته باشد، بسیار کم است. از همین تعداد اندک نیز صرفا معدودی به عنوان فیلم، درخور اعتنا به‌حساب می‌آیند. بر این اساس شاید بسیاری از مخاطبان از وجود چنین فیلم‌هایی اطلاع نداشته باشند. در زیر، هفت فیلم که کتاب در آنها حضور محوری دارد به مخاطبان معرفی می‌شود. دیدن این فیلم‌ها را در تعطیلات عید نوروز از دست ندهید.
«نیمه شب در پاریس» به کارگردانی وودی آلن
وودی آلن، کارگردان و کمدین مشهور دنیا «نیمه شب در پاریس» را در سال 2011 با فیلمنامه‌ای از خودش و با بازی اوون ویلسون، ریچل مک‌آدامز، ماریون کوتیار، کتی بیتس، آدرین برودی، کارلا برونی و... ساخت. این فیلم در هشتادوچهارمین دوره جایزه اسکار برنده جایزه بهترین فیلمنامه اورژینال شد. داستان این فیلم درباره یک نویسنده هالیوودی است که در فکر نگارش رمانش است و با خانواده همسرش به پاریس سفر می‌کند. وی شیفته پاریس و فضاهای روشنفکری‌اش است و بر اساس اتفاقاتی، نیمه شب‌ها در زمان سفر کرده و به اوایل قرن بیستم پاریس می‌رود و موفق به ملاقات بزرگان ادبیات و هنر می‌شود.
قطعا دیدن فیلمی که در آن فضای روشنفکری ابتدای قرن بیستم فرانسه به تصویر کشیده شود و نویسندگان و هنرمندانی چون ارنست همینگوی، اسکات فیتز جرالد، تی. اس. الیوت، گرترود استاین، پابلو پیکاسو، تولوز لوترک، سالوادور دالی و لوئیس بونوئل، از شخصیت‌های آن باشند، برای علاقه‌مندان به ادبیات و هنر جذاب خواهد بود.
«چهارصد ضربه» به کارگردانی فرانسوا تروفو
«چهارصد ضربه» در سال 1959 با ژان پیر لئو، آلبرت رمی، کلر موریه و آلبرت رمی ساخته شد. «چهارصد ضربه» نخستین فیلم بلند تروفو (درگذشته در 1984) و یکی از تحسین‌شده‌ترین آثار جنبش سینمای موج نوی فرانسه است.
کپی‌کردن پایان رمان «در جست‌وجوی مطلق» اونوره دو بالزاک، از نقاط محوری این فیلم است. شخصیت اول این فیلم آنتوان پسری 14 ساله است که مشکلاتی در خانه و مدرسه دارد. وی به همراه دوستش از مدرسه فرار می‌کند و در پاریس سرگردان می‌شود. در خیابان به‌طور اتفاقی مادرش را حین کار ناشایستی می‌بیند و تصمیم می‌گیرد دیگر به خانه باز نگردد، اما به دلایلی به مدرسه و خانه باز می‌گردد و برای جبران خطاهایش و گرفتن نمره مناسب در درس انشا پایان‌بندی کتاب «در جست‌وجوی مطلق» اثر بالزاک را کپی می‌کند. برای این‌کار از مدرسه اخراج می‌شود و از خانه نیز دوباره می‌گریزد و سرانجام در مرکز سرپرستی نوجوانان بزهکار تحت مراقبت قرار می‌گیرد، اما از آنجا نیز فرار می‌کند.
کتاب در «جست‌وجوی مطلق» با عنوان اصلی «عشق کیمیاگر» با ترجمه‌ای از محمدمهدی پورکریم به فارسی منتشر شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این ترجمه به این نشانی مراجعه کنید.
«شب‌های عربی» پیر پائولو پازولینی
«شب‌های عربی» یا «داستان‌های عشقی هزار و یک شب» یکی از فیلم‌های سه‌گانه زندگی پازولینی است که در سال 1974 با بازی فرانکو مرلی، اینس پله‌گرینی، فرانکو چیتی و... ساخته شد. پازولینی فیلمنامه «شب‌های عربی» را با اقتباسی از «هزار و یک شب» نوشت و بخش‌هایی از آن را نیز در ایران فیلمبرداری کرد.
فرم روایی این فیلم مانند کتاب «هزار و یک شب» به‌صورت داستان در داستان است. جالب است که در تعدادی از این داستان‌ها، زنان شخصیت‌های اصلی هستند و داستان‌های خود را از روی کتاب‌هایی می‌خوانند. این مساله یادآور کتابخوانی مادران و مادربزرگ‌ها برای کودکان در فرهنگ ایرانی است. بسیاری از منتقدان و اهالی تاریخ نیز اعتقاد دارند که «داستان‌خوانی» و «کتابخوانی» در فرهنگ قدیم اصولا کاری زنانه بود. دیدن این فیلم را در فرصت تعطیلات عید نوروز از دست ندهید.
«ملاقات با بزرگان» به کارگردانی پیتر بروک
پیتر بروک (هنرمند انگلیسی) مشهورترین و مهم‌ترین کارگردان تئاتر در قید حیات در دنیاست. وی فیلم‌هایی نیز ساخته است که در نوع خود بی‌نظیرند. در سال 1980 او با اقتباس از کتاب «ملاقات با مردمان برجسته» نوشته گئورگ ایوانوویچ گورجیف، عارف مشهور روسی ــ یونانی، فیلمی به همین نام ساخت. این کتاب در اصل، زندگینامه خودنوشت گورجیف است. آثول فوگارد، نمایشنامه‌نویس مشهور اهل آفریقای جنوبی و سامی تحصنی، بازیگر و طراح صحنه فقید ایرانی در این فیلم بازی کرده‌اند. دراگان ماکسیموویچ، ترنس استامپ، وارن میچل، میکیکا دیمیتریه‌ویچ، دانلد سامپتر، بروس پرچیس، آرت مالیک و گریگوری اصلان، از دیگر بازیگران این فیلم هستند. جالب است که طراح صحنه این فیلم را نیز ملک‌جهان خزاعی، طراح صحنه و لباس پیشکسوت ایرانی، بر عهده داشته است.
داستان این فیلم، به این شرح است که گورجیف نوجوان در پی کشف معنای زندگی از پدرش، کشیش دهکده و دیگران سؤالاتی می‌کند و کنجکاوانه در پی یافتن جوابی، به اطرافش می‌نگرد. سال‌ها بعد «گورجیف» که در یک کارخانه کار می‌کند، با دوستانش به خرابه‌های باستانی اطراف شهر می‌روند و در آنجا به راز یک انجمن مخفی مذهبی پی می‌برند. آنها برای تکمیل دانش خود نسبت به آن انجمن عرفانی سری، نیاز به یک کتاب قدیمی دارند، اما کتابفروش قیمت گزافی را در برابر آن طلب می‌کند. گورجیف به ناچار گنجشکی را گرفته و با رنگ کردنش آن را به عنوان یک «قناری آمریکایی» در بازار می‌فروشد و پول خرید آن کتاب را به دست می‌آورد. پس از مطالعه کتاب گورجیف و گروهش به سفرها و مکاشفه‌های خود ادامه می‌دهند.
کتاب «ملاقات با مردمان برجسته» نیز در ایران برای نخستین بار با ترجمه‌ای از رویا منجم در سال 1390 از سوی نشر علم منتشر شد. دومین چاپ این کتاب در بهار 1394 در شمارگان 770 نسخه، 412 صفحه و بهای 27 هزار و 500 تومان روانه کتابفروشی‌ها شد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این کتاب به این نشانی بروید.
«چخوف یک زندگی» به کارگردانی سهراب شهید ثالث
سهراب شهید ثالث، کارگردان مشهور ایرانی در سطح جهان و خالق فیلم‌های ماندگاری چون «طبیعت بی‌جان» و «در غربت» در بسیاری از گفت‌وگوهایش، خود را وامدار آنتوان چخوف، نویسنده شهیر روسی می‌دانست. وی در سال 1981 با سرمایه‌گذاری چند شبکه تلویزیونی آلمان (کشوری که شهید ثالث بیشتر فیلم‌های بلندش را در آنجا ساخت) فیلم مستند داستانی «چخوف، یک زندگی» را ساخت.
بسیاری از منتقدان مشهور جهانی «چخوف، یک زندگی» را یکی از بهترین آثاری می‌دانند که در معرفی یک نویسنده ساخته شده است. شهید ثالث در این فیلم، درک و شناخت عمیق خود از چخوف را نشان می‌دهد. شهید ثالث در این فیلم با ارائه سندهای بسیاری اعم از عکس، نامه و... سیر و سلوک شخصی چخوف را به نمایش می‌گذارد. وی برای معرفی سبک تئاتر چخوف، بخش‌هایی از دو نمایشنامه مشهور «مرغ دریایی» و «ایوانف» را برای متن فیلم خود کارگردانی کرد.
«نام گل سرخ» به کارگردانی ژان ژاک آنو
آنو این فیلم را در سال 1986 با اقتباسی از رمان مشهور «اومبرتو اکو» بازی شون کانری، کریستین اسلیتر، فولکر پرختل، فئودور شالیاپین جونیور، ویلیام هیکی، ران پرلمن، لئوپولدو تریسته، میشل لونسدال و الیا باسکین ساخت.
داستان این فیلم به این شرح است که: ویلیام کشیش انگلیسی به همراه آدسو، شاگرد و دستیار جوانش برای شرکت در مناظره‌ای درباره حضرت مسیح (ع) به صومعه‌ای در شمال ایتالیا می‌روند. راهب بزرگ صومعه آنان را از مرگ مرموز یکی از کتابداران کتابخانه آگاه می‌کند. همچنین در روز بعدش جسد راهب دیگری که مترجم یونانی بوده در کتابخانه صومعه پیدا می‌شود، بر این اساس ویلیام و آدسو برای یافتن علت مرگ آنان اجازه پیدا می‌کنند تا به بخش کتاب‌های خطی کتابخانه بروند.
اکو که متخصص تفکر و جریان‌های فلسفی در قرون وسطی است، ابتدا قصد داشت تا یک کتاب پژوهشی تاریخی درباره قرون وسطی بنویسد، اما به دلیل کم بودن اسنادش، نتیجه تحقیقات خود را به رمان تبدیل کرد.
رمان «نام گل سرخ» در ایران با ترجمه‌ای از شهرام طاهری از سوی انتشارات شباویز در دسترس مخاطبان قرار گرفته است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این کتاب، این نشانی در دسترس است.
«شکسپیر عاشق» به کارگردانی جان مادن
جان مادن فیلم «شکسپیر عاشق» را با فیلمنامه‌ای از تام استوپارد، نمایشنامه‌نویس، فیلمنامه‌نویس و کارگردان سینما و تئاتر بریتانیایی و خالق نمایشنامه‌هایی چون «روزنکراتس و گیلدسترن هر دو مرده‌اند» در سال 1997 ساخت. این فیلم در اسکار 1998 جایزه بهترین فیلم را به دست آورد.
«شکسپیر عاشق» فیلمی درباره ویلیام شکسپیر، نمایشنامه‌نویس مشهور انگلیسی و نویسنده درام‌های ماندگاری چون «هملت»، «مکبث»، «اتللو»، «لیرشاه» و... است. در این فیلم، جوزف فینز، بازیگر انگلیسی نقش شکسپیر را بازی می‌کند. بن افلک، جفری راش، تام ویلکینسون و کالین فرث، دیگر بازیگران این فیلم هستند. مشاهده این فیلم برای علاقه‌مندان آثار شکسپیر، لازم و ضروری است.
دوشنبه ۲ فروردین ۱۳۹۵ - ۰۸:۰۰
نظر شما