در حوزه تولید علم مشکلی نداریم
مطلبی در این نشست با اشاره به تأثیر پژوهش در صنعت نشر گفت: موضوع ارتباط صنعت با دانشگاه به‌عنوان متولی امر پژوهش در ایران، دهه‌های گذشته و در سده گذشته در سطح دنیا مطرح شده است. طبق آمار جهانی، ایران از حیث ارتباط صنعت و دانشگاه در بین 125 کشور دنیا، حائز رتبه 88 است. ایران همچنین در سال 2011 بیشترین رشد علمی داشته است. هرچند در سال 2012 با کاهش جایگاه روبه‌رو بوده‌ایم، اما تلاش‌های علمی نشان میدهد که در حوزه تولید علم مشکلی نداریم.
وی افزود: وقتی از آموزش صحبت می‌کنیم، منظور سرمایه‌گذاری در حوزه نیروی انسانی است. اگر نیروی انسانی دانش کافی در اختیار نداشته باشد، به‌طور طبیعی صنعت از رشد متوازن برخوردار نخواهد شد.
کمبود مدرس حرفه‌ای در حوزه آموزش مهارتی
در ادامه این نشست سیامک دری درباره اهمیت آموزش در صنعت نشر گفت: در بحث آموزش حرفه‌ای باید به ریزه‌کاری‌هایی مانند موضوع سن آموزش‌پذیران توجه داشته باشیم. میانگین سن این افراد 30 سال است و باید مباحث با تکرار در ذهن ماندگار شود. دو رشته در مقاطع کاردانی در رشته چاپ و نشر و کارشناسی مدیریت نشر، در حال حاضر در دانشگاه جامع علمی و کاربردی برقرار است. دانشگاه در تربیت این دانشجویان دیدگاه‌های اتحادیه را نیز مورد توجه قرار داده است.
وی تصریح کرد: در حوزه آموزش مهارتی، مشکل دیگر این حوزه کمبود مدرس حرفه‌ای است. برای انجام پژوهش در حوزه‌های نشر نیازمند ایجاد مقاطع کارشناسیارشد و دکترا در حوزه صنعت نشر هستیم.
نشر را کمتر به‌عنوان یک صنعت قبول داریم
فتح‌اله فروغی به‌عنوان دیگر سخنرانن این نشست علمی در این نشست درباره شاخص‌های توسعه گفت: براساس معیار‌‌های برخورداری مردم از زندگی سالم، برخورداری از معاش و دسترسی به دانش از مؤلفه‌های توسعه است.
وی درباره تعریف صنعت افزود: صنعت در دنیا تعریف مشخصی دارد که البته در جامعه ما چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در ایران صنعت را بیشتر به کارخانه متصل می‌دانیم و نشر را کمتر به‌عنوان یک صنعت قبول داریم. یکی از چالش‌های امروز فعالان حوزه نشر، پاسخ به پرسشی درباره ماهیت صنعتی بودن فرهنگ است. آقای دری، آیا رویکرد شما در تدریس صنعتی است یا فرهنگی؟
هیچ صنعتی مانند کتاب پرماجرا نیست
سیدمهدی صادقی‌نژاد در ادامه این نشست با اشاره به تأثیر کتاب در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اظهار کرد: هیچ صنعتی مانند کتاب در طول تاریخ پرماجرا، پرمخاطره و در عین‌حال برانگیزاننده نبوده است. رشد و تحول در حوزه نشر به عواملی مانند انسان به‌عنوان عامل پژوهش و رشد جوامع بستگی دارد، بنابراین نیروی انسانی، سرمایه است.
عضو کمیته علمی، فرهنگی و سراهای اهل قلم گفت: مدیران حوزه نشر، در کنار ایجاد دانشگاههای تخصصی، باید آموزش نیز دریافت کنند. ایجاد تغییر نگرش از اصلی‌ترین دلایل لزوم آموزش مدیران است. اتحادیه ناشران افتخار دارد با ایجاد رشته مدیریت نشر در مقطع کارشناسیارشد در دو شکل حضوری و مجازی، به تربیت نیروی متخصص اقدام کند؛ هرچند این رشته در حال حاضر با تدوین سرفصل‌ها متوقف شده است.
اداره صنعت نشر با تجارب سینه به سینه
وی ادامه داد: تربیت مدیر، مدرس و دانش‌آموختگانی برای فعالیت در امر پژوهش، اصلی‌ترین دلایل ایجاد این رشته از سوی اتحادیه است.
این فعال حوزه نشر با اشاره به وضعیت آموزش در صنعت نشر افزود: بخشی از مدیران نشر ما براساس تجارب سینه به سینه، به اداره مجموعه خود مشغولند، اما بدنه اصلی ناشران ما آموزش ندیده‌اند. چنین وضعیتی موجب می‌شود تا توانایی حرکت برابر با صنعت مدرن را نداشته باشیم. مهارت‌هایی مانند تفکر خلاق و مدیریت زمان، از جمله مهارت‌های دیگری است که باید از سوی مدیران توجه شود.
جدایی فعالیت‌های صنعت و دانشگاه
داریوش مطلبی نیز در ادامه بحث در دسته‌بندی مشکلات حوزه نشر ادامه داد: دو آسیب درونی و بیرونی در صنعت نشر وجود دارد. آسیب‌های بیرونی شامل مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و تورم و تحریم است. آسیب‌های درونی نیز به بدنه نشر مربوط است. بسیاری از مشکلات ما به حوزه دانش ارتباط دارد. مدیران ما دانش ندارند و دانش فعلی در مؤسسات محدود است. تعداد ناشران حرفه‌ای به 200 ناشر نمی‌رسد. اصلی‌ترین مشکل در ارتباط صنعت و دانشگاه، جدایی فعالیت‌های این دو نهاد است.
سیامک دری نیز در پاسخ به پرسشی درباره آشنایی نظام آموزشی با مشکلات صنعت و ارائه مشکلات بخش صنعت به دانشگاه اظهار کرد: به‌طور حتم باید نیازی وجود داشته باشد تا پژوهشی شکل بگیرد. آیا اتحادیه ناشران نیاز‌های خود را کامل و دقیق به بخش پژوهشی دانشگاه منتقل می‌کند؟
به فکر آموزش حرفه‌ای مدیران باشیم
فتح‌اله فروغی در ادامه نشست با اشاره به وجود ضعف در بدنه نشر گفت: برای ریشه مشکلات خود زمینه‌های پژوهشی نداریم، یعنی نمی‌دانیم چگونه مشکلات خود را از بین ببریم، اما علی‌رغم اهمیت تجربه ناشران باید نیاز‌های خود را بسنجیم و به فکر آموزش حرفه‌ای مدیران باشیم. بنابراین نیازمند تقویت ارتباط با بخش دانشگاهی هستیم.
صادقی‌نژاد نیز با تأکید بر اهمیت آموزش مدیران صنعت نشر ادامه داد: علاوه بر توجه به موضوعات عمومی حوزه نشر باید به مقولاتی مانند حقوقی، اطلاع‌رسانی، بین‌الملل، فناوری‌های نوین، برنامه‌هایی توسعه‌ای، اقتصادی، رفاهی و روابط میان‌صنفی و برون‌سازمانی توجه کنیم؛ 80 زیرشاخه این مباحث قابل استخراج است. تغییرات ساختاری نخستین حرکت در حوزه صنعت نشر است.
در جوامع پیشرفته امور نشر برعهده بخش خصوصی است
سیامک دری در ادامه بحث درباره چگونگی عملکرد اتحادیه ناشران در حوزه پژوهش عنوان کرد: برای واگذاری عملیات پژوهش به اتحادیه، این بخش باید ابتدا تحقیقات میدانی را با دو هدف آسیب‌شناسی و طرح اولویت‌ها انجام دهد؛ ناشران بزرگ در این بخش نقش مهمی دارند.
فتح‌اله فروغی نیز در این‌باره گفت: در همه جوامع پیشرفته کار‌های نشر بر عهده بخش خصوصی است، اما باید توجه داشت که دولت به‌عنوان حمایت‌کننده، نقش فعال و تعیین‌کننده‌‌ای دارد، بنابراین نیازمند حمایت دولت هستیم.
لزوم تغییر نگرش در بین مدیران صنعت نشر
سیدمهدی صادقی‌نژاد در پایان درباره مقوله پژوهش در حوزه نشر یادآور شد: ارتباط بین صنعت و دانشگاه باید با ایجاد تغییر نگرش در بین مدیران صنعت نشر در اهمیت امر پژوهش تقویت شود. ناشران می‌دانند چه می‌خواهند، اما نمی‌دانند چه نمی‌خواهند. بسیاری از مدیران این حوزه، نمی‌دانند پژوهش خوردنی است یا پوشیدنی است! فقط آن‌را امری شیک می‌دانند.
نظر شما